Senat sý resýrstaryn qorǵaýǵa arnalǵan zańdy maquldady
ASTANA. KAZINFORM — Búgin Senattyń jalpy otyrysynda «1992 jylǵy Shekaraaralyq sý arnalary men halyqaralyq kólderdi qorǵaý jáne paıdalaný jónindegi konventsııaǵa Sý jáne densaýlyq problemalary týraly hattamany ratıfıkatsııalaý týraly» Zańy maquldandy.
Zańnyń maqsaty — 1999 jylǵy 17 maýsymda Londonda qabyldanǵan hattamany ratıfıkatsııalaý. Hattama sý resýrstaryn turaqty basqarý esebinen, sondaı-aq sýmen baılanysty aýrýlardyń taralý dárejesin boldyrmaý jáne shekteý arqyly halyqtyń densaýlyǵy men ál-aýqatyn qorǵaýdy qamtamasyz etýge baǵyttalǵan. Atalǵan qujattyń negizgi maqsattary Ornyqty damý salasyndaǵy maqsattarmen strategııalyq turǵydan ushtasady.
— Qazaqstan — búginde sý resýrstarynyń tapshylyǵy men klımattyq ózgeristerdiń áserin qatty sezip otyrǵan elderdiń biri. Bul máseleni sheshý tek ınfraqurylymdy jańartýmen shektelmeıdi. Sý sapasy, sanıtarııa, halyq densaýlyǵy, transshekaralyq yntymaqtastyq — bári bir-birimen tyǵyz baılanysty. Qazaqstannyń tuşy sý resýrstarynyń shamamen jartysy shekaradan tys qalyptasady. Sol sebepti Ortalyq Azııadaǵy sýǵa táýeldi memleketterdiń birimiz, — dedi senator Arman Óteǵulov.
Onyń sózine qaraǵanda, Dúnıejúzilik densaýlyq saqtaý uıymynyń deregi boıynsha sýdyń sapasy nashar bolsa, 35-ten astam ınfektsııalyq aýrý taralýy múmkin. Sondyqtan biz sý máselesin tek resýrstyq mindet emes, densaýlyq, áleýmettik damý jáne halyqaralyq yntymaqtastyqqa áser etetin keshendi saıasat retinde qarastyrýymyz kerek.
— Qabyldanǵan jańa Sý kodeksi mańyzdy reformalardy bastady. Biraq, bul jetkiliksiz. Sý sapasy men sanıtarııany halyqaralyq standarttarmen bekitý qajet. Mine, dál osy jerde Sý jáne densaýlyq problemalary týraly hattama sheshýshi ról atqarady. 1999 jyly Londonda qabyldanǵan Hattama — álemde sý jáne densaýlyq máselelerin biriktiretin biregeı halyqaralyq kelisim. Qujat sý resýrstaryn turaqty basqarý esebinen, sondaı-aq sýmen baılanysty aýrýlardyń taralý dárejesin boldyrmaý jáne shekteý arqyly halyqtyń densaýlyǵy men ál-aýqatyn qorǵaýdy qamtamasyz etýge baǵyttalǵan, — dedi depýtat.
Hattamany ratıfıkatsııalaý nátıjesinde sý qaýipsizdigi nyǵaıyp, transshekaralyq ózender boıynsha yntymaqtastyq tıimdirek bolady.
Hattama boıynsha elderdiń negizgi mindettemeleri:
— sýmen jabdyqtaý, sanıtarııa, gıgıena jáne densaýlyq saqtaý boıynsha naqty jáne ólshenetin nysanaly kórsetkishterdi belgileý;
— sýmen baılanysty aýrýlardy qadaǵalaý jáne olardyń erte aldyn alý júıelerin qurý jáne jetildirý;
— den qoıý boıynsha qajetti resýrstarmen qamtamasyz etilgen tótenshe jaǵdaılarda is-qımyl josparlaryn ázirleý;
— halyqty qoldanystaǵy sanıtarııalyq-gıgıenalyq talaptarǵa saı sýmen qamtamasyz etý bóliginde vedomstvoaralyq ózara is-qımyldy kúsheıtý;
— sheshim qabyldaý protsesine jurtshylyqty tartý jáne sý sharýashylyǵy qyzmetiniń barlyq kezeńderinde halyqtyń habardarlyǵyn arttyrý;
— sý resýrstaryn qorǵaý jáne paıdalaný, sanıtarııa jáne densaýlyq saqtaý salasyndaǵy halyqaralyq yntymaqtastyqty damytý.
Budan buryn habarlanǵandaı, jaqynda Qazaqstan men Ózbekstan transshekaralyq sý obektilerin birlesip basqarý jáne tıimdi paıdalaný týraly kelisimge qol qoıdy.