Senat Qazaqstan men Túrkııa arasynda júk kólemin arttyratyn qujatty maquldady
ASTANA. KAZINFORM – Búgin Senattyń jalpy otyrysynda «Qazaqstan Respýblıkasynyń Úkimeti men Túrkııa Respýblıkasynyń Úkimeti arasyndaǵy halyqaralyq quramdastyrylǵan júk tasymaldary týraly kelisimdi ratıfıkatsııalaý týraly» Zańy maquldandy.
«Túrkııa – Qazaqstannyń mańyzdy saýda-ekonomıkalyq jáne ınvestıtsııalyq seriktesteriniń biri. Saýda jáne ıntegratsııa mınıstrliginiń málimetine sáıkes, byltyr Qazaqstan men basqa elder arasyndaǵy eń kóp taýar aınalymy boıynsha Túrkııa 5-shi orynda turaqtaǵan. Aldyńǵy qatarda turǵan Qytaı (31,5 mlrd dollar), Reseı (26 mlrd dollar), Italııa (16,1 mlrd dollar) jáne Ońtústik Koreıa (6 mlrd dollar) elderine jol bergen. Bul rette, Qazaqstan men Túrkııa arasyndaǵy taýar aınalymy 6 mlrd dollar, eksport kólemi 3,6 mlrd dollar, al ımporttalǵan túrkııalyq taýarlar kólemi 2 mlrd dollarǵa jetken», - dedi senator Álibek Náýtıev.
Onyń aıtýynsha, qazirge deıin Túrkııanyń Qazaqstanǵa salǵan tikeleı ınvestıtsııasynyń kólemi 5 mlrd dollarǵa jýyqtaǵan. Aldaǵy jyldary bul kórsetkishti 10 mlrd dollarǵa jetkizý josparlanyp otyr.
«Osyǵan oraı eki el arasynda júzege asyrylatyn tasymaldardy zańnamalyq retteý ózekti dep esepteımiz. Atalǵan kelisim ártúrli kólikti paıdalana otyryp, halyqaralyq júk tasymaldaryn jeńildetýge, sondaı-aq Qazaqstan men Túrkııa arasyndaǵy tranzıttik jáne saýda-ekonomıkalyq yntymaqtastyqty damytýǵa baǵyttalǵan. Kelisim memleketterdi baılanystyratyn temirjol jelilerinde, onyń ishinde halyqaralyq konteınerlik blok-poıyzdar úshin tıisti baılanystar men tranzıttik qyzmetterdi usynýdy qarastyrady. Taraptar Kaspıı teńizinde turaqty jol-paromdyq operatsııalardy júzege asyrady. Sonymen qatar, kedendik rásimdeý erejelerin esepke ala otyryp, eki el arasyndaǵy júkterdi halyqaralyq tasymaldaý sharttaryn aıqyndaıdy. Qazirgi kezde Transkaspıı halyqaralyq kólik baǵyty arqyly Qytaıdan Eýropaǵa júkterdi jetkizý merzimin qysqartý boıynsha jumys atqarylyp jatyr. Oǵan temirjol, avtomobıl jáne sý kóligi jumyldyrylǵan», - dedi depýtat.
Senator Qytaıdan Eýropaǵa tranzıtpen júkterdi ótkizý jáne taýarlardy jetkizý merzimi 19-23 kúndi quraıtynyn aıtty. Onyń ishinde Qazaqstan aýmaǵy boıynsha – 6 kún. Bul kórsetkish byltyrmen salystyrǵanda eki esege az.
«Zań Qazaqstan men Túrkııa arasyndaǵy ekonomıkalyq yntymaqtastyqty damytýdy kózdeıdi jáne eki el arasynda avto, temirjol jáne sý kóligimen tasymaldanatyn júkterdi jetkizý kólemin ulǵaıtýǵa múmkindik beredi. Júk tasymaldaýmen aınalysatyn kompanııalar sany da artady. Transkaspıı halyqaralyq kólik baǵytynyń múmkindigi zor. Osy oraıda Aqtaý jáne Quryq teńiz porttary arqyly taýar tasymaldap, odan ári «Baký-Tbılısı-Kars» temirjol jelisimen júkterdi jóneltý boıynsha jumys jalǵasady. Kelisimdi oryndaýdyń barlyq máselelerin retteý maqsatynda, tasymaldardy damytý jónindegi Birlesken komıtet qurylady», - dedi Á. Náýtıev.
