Senat aýyldaǵy jaıylymdar kólemin ulǵaıtýǵa arnalǵan zańdy maquldady
ASTANA. KAZINFORM — Búgin Senattyń jalpy otyrysynda «Qazaqstan Respýblıkasynyń keıbir zańnamalyq aktilerine jaıylymdardy paıdalaný máseleleri boıynsha ózgerister men tolyqtyrýlar engizý týraly» Zańy eki oqylymda talqylanyp, maquldandy.
Zań Parlament depýtattarynyń bastamasymen ázirlenip, jaıylymdardy basqarý jáne paıdalaný salasyndaǵy qoldanystaǵy zańnamany jetildirýge baǵyttalǵan.
«Zańnyń negizgi erejelerine toqtalyp ótpekpin. Birinshiden, Jer kodeksine ózgerister engizilgen. Oblystyń jergilikti atqarýshy organdarynyń jaıylymdardyń tozýyna jáne shóleıttenýine qarsy kúres, jaıylymdarǵa sý tartý jónindegi is-sharalar josparlaryn ázirleý jáne bekitý boıynsha ókilettikterin keńeıtýdi kózdeıtin túzetýler qamtyldy. Atalǵan is-sharalardy iske asyrý tómen turǵan jergilikti atqarýshy organdarǵa bekitildi. Bul qadamdar jaıylymdardyń odan ári tozýyn ári shóleıttenýin boldyrmaýǵa múmkindik beredi jáne tozǵan jerlerdi qalpyna keltirýge, olardy utymdy paıdalanýǵa, jer resýrstarynyń ónimdiligin arttyrýǵa yqpal etedi», - dedi senator Sáken Arýbaev.
Qoldanystaǵy Kodekste jaıylymnyń jalpy alańyna mal basyna sáıkes túsetin júkteme normasynyń 20 paıyzdan az bolsa, artyq jaıylym memleketke qaıtarylýǵa jatady.
«Al, usynylǵan Zań boıynsha túsetin júkteme normasy 50 paıyzdan az bolǵan jaǵdaıda, artyq jaıylym qaıtarylady. Engizilip otyrǵan norma jaıylymdardy tıimdi paıdalanýǵa baǵyttalǵan. Sonymen qatar, bul jaıylymdardyń jetispeýshiligin azaıtady. Qoldanystaǵy Jer kodeksiniń 36-babynda aýyl halqyn shalǵaıdaǵy jaıylymmen qamtý úshin konkýrssyz 5 jylǵa tikeleı jer berý týraly norma qazirgi zańnan múldem alynyp tastalady. Bul rette, shóp shabý úshin jer ýchaskelerin berý tártibi ózgergen joq. Aıta ketý kerek, qoldanystaǵy norma jeke tulǵalarǵa jáne uıymdasqan sharýashylyqtarǵa konkýrstan tys jaıylymdar berý arqyly aýyl turǵyndaryn qoǵamdyq turǵyda paıdalaný múmkindiginen aıyrdy», - dedi depýtat.Ekinshiden, Orman kodeksine de ózgerister engizildi. Zańmen orman jáne tabıǵat qorǵaý mekemelerin jyl saıyn aýdannyń (oblystyq mańyzy bar qalanyń) jergilikti atqarýshy organyna shóp shabýǵa jáne mal jaıýǵa bolatyn memlekettik orman qorynyń ýchaskeleri týraly málimetter berýge mindetteıtin túzetý engizilgen. Atalǵan túzetý orman qory jerlerindegi jaıylymdardy utymdy paıdalanýǵa múmkindik beredi.
«Úshinshiden, «Jaıylymdar týraly» Zańǵa engizilip otyrǵan negizgi ózgerister bar. «Kópshilik paıdalanatyn jaıylymdar» týraly jańa uǵym engizildi. Qoǵamdyq jaıylymdar eldi mekenderdiń irgeles aýmaǵynda ornalasyp, jeke aýlanyń mal jaıýyna jergilikti halyqtyń suranysyn qanaǵattandyrýǵa arnalǵan. Olardy aýylsharýashylyq jerleriniń basqa túrlerine aýystyrýǵa tyıym salynady. Sonymen qatar, olar jekemenshikke berilmeıdi jáne tek halyqtyń mal jaıýyna paıdalanylady. «Kópshilik paıdalanatyn jaıylymdar» kólemin ulǵaıtý maqsatynda aýyldyq eldi meken shekarasynan tys ornalasqan jaıylymdardy aýyl ákimderiniń quzyretine berý týraly norma usynylyp otyr. Qazirgi kezde olar aýdandyq atqarýshy organnyń quzyretinde. Bul normanyń basty maqsaty – jeke mal jaıý úshin jaıylymmen qamtamasyz etýge qatysty aýyl ákimderiniń quzyretterin keńeıtý jáne jaıylymdardy paıdalaný týraly jospardyń keshendiligin qamtamasyz etý. Jaıylymdardy paıdalaný týraly jospar endi 5 jylǵa arnalyp jasalady», - dep túsindirdi senator.
Tórtinshiden, «Qazaqstan Respýblıkasyndaǵy jergilikti memlekettik basqarý jáne ózin-ózi basqarý týraly» Zańǵa jergilikti Qoǵamdastyq jıynynda aýdandyq mańyzy bar qala, aýyldyq okrýg ákimderiniń jaıylymdardy basqarý jáne olardy paıdalaný jónindegi Jospardyń iske asyrylý barysy týraly jyl saıynǵy esebin tyńdaıtyny týraly túzetý engiziledi.
«Qaralyp otyrǵan Zańnyń qabyldanýy aýyldy jerlerde eń ózekti máselelerdiń biri sanalatyn aýyl turǵyndarynyń jeke maldaryn jaıylymmen qamtamasyz etýge múmkindik beretin bolady», - dedi Sáken Arýbaev.
