Saılaýdy baıqaý nelikten adam quqyǵyn qorǵaý dep esepteledi – Shyńǵys Lepsibaev
Aıta ketsek, Aqparat jáne qoǵamdyq damý mınıstrligi Ortalyq saılaý komıssııasymen birge «ÚEU akademııasy» bilim berý jobasy sheńberinde saılaýdy baıqaý negizderin túsindirýge arnalǵan semınar ótkizildi. Otyrysqa onlaın rejımde 500-den astam adam qatysýǵa nıet bildirgen. Otyrysta saılaýdy baıqaý negizderi túsindirildi.
«Saılaýdy baqylaý, onyń ishinde táýelsiz baıqaý protsesine biz nelikten adam quqyǵyn qorǵaý retinde qaraımyz. Ózderińiz biletindeı, 1949 jyly Birikken Ulttar uıymy qurylǵan kezde onyń barlyq halyqaralyq uıymdardan kontseptýaldy ereksheligi – BUU-nyń adam quqyǵyn jekelegen memleketterdiń isi retinde qaramaǵanynda. Adam quqyǵy – halyqaralyq qaýymdastyqtardyń isi. Tıisinshe saılaýdy baıqaý – jekelegen adamdardyń quqyǵynyń qorǵalýyn baqylaý retindegi eń birinshi kezekte – kisi quqyǵyn qorǵaý isi sanalady. Sol sebepti Qazaqstanda jáne basqa da memleketterde halyqaralyq baıqaý bar», - dedi Shyńǵys Lepsibaev.
Onyń aıtýynsha BUU saılaýdy baıqaý protsesine tórt ólshemmen qaraıdy. Bul tórt shart erkin, táýelsiz azamattyq qoǵamdy qamtamasyz etýge arnadǵan: qatysý, shettemeý, ar-abyroı, ashyqtyq pen eseptilik. Saılaýǵa qatysý quqyǵy – bul azamattyń óz memleketin basqarýyna atsalysý quqyǵy. Táýelsiz baıqaý azamattarǵa memleket pen saılaýdy ótkizýshilerdiń, aýmaqtyq saılaý komıssııalarynyń bekitilgen normalardy qanshalyqty saqtaıtynyn kórsetedi.
Shyńǵys Lepsibaev sondaı-aq táýelsiz baıqaý protsesi tuńǵysh ret Fılıppınde júrgizilgenin atap ótti. Al 1987 jyly Halyqaralyq saılaý júıeleriniń qory (IFES) qurylǵan. Qazaqstan Respýblıkasynyń Saılaý týraly zańy men basqa da memleketterdiń saılaý týraly zańy osy qor aıqyndaǵan standarttar negizinde jazylǵan.
