Saılaýdaǵy ózgerister men prezıdent ókilettigi týraly zań jobasy Senatqa joldandy
Aıta keteıik, «Qazaqstan Respýblıkasynyń keıbir konstıtýtsııalyq zańdaryna Memleket basshysynyń 2022 jylǵy 16 naýryzdaǵy Joldaýyn iske asyrý máseleleri boıynsha ózgerister men tolyqtyrýlar engizý týraly» QR Konstıtýtsııalyq zańy jobasy ekinshi oqylymda maquldandy.
«Zań jobasy Memleket basshysynyń 2022 jylǵy 16 naýryzdaǵy Joldaýyn iske asyrý maqsatynda ázirlengen. Zań jobasy 7 Konstıtýtsııalyq zańǵa ózgeris engizýdi kózdeıdi. Bul – «QR Prezıdenti týraly», «QR Parlamenti týraly», «QR Úkimeti týraly», «QR Saılaý týraly», «Respýblıkalyq referendým týraly», «QR Sot júıesi men sýdıalarynyń mártebesi týraly» jáne «QR Memlekettik rámizderi týraly» zańdar», - dedi Májilis depýtaty, Zańnama jáne sot-quqyqtyq reforma komıtetiniń tóraǵasy Arman Qojahmetov palatanyń jalpy otyrysynda.
Onyń aıtýynsha, zań jobasy Joldaýda aıtylǵan prezıdenttiń ókilettigin qysqartýǵa, bıliktiń ókildi tarmaǵyn qaıta formattaýǵa, saılaý júıesin jetildirýge, quqyq qorǵaý ınstıtýttaryn kúsheıtýge jáne saılaý protsesin jańǵyrtýǵa qatysty Memleket basshysynyń tapsyrmalaryn oryndaýǵa baǵyttalǵan.
Osy zań jobasy arqyly Memleket basshysynyń prezıdent ókilettigin júzege asyrý kezeńinde onyń saıası partııaǵa músheligine tyıym salýdy belgileıtin túzetýler engiziledi.
Saılaýdyń proportsıonaldy-majorıtarly júıesi engiziledi. Májilistegi Qazaqstan halqy assambleıasy kvotasy alynyp tastalady.
Parlament jáne máslıhattar depýtattyǵyna kandıdattardy birmandatty okrýgter boıynsha usyný jáne tirkeý tártibi, olardy keri qaıtaryp alý retteledi.
Saılaýǵa yqpal etýdi boldyrmaý maqsatynda saılaý qorlaryna qaıyrymdylyqtyń shekti mólsheri belgilenedi. Saılaýǵa sheteldik aralasýǵa tyıym salynady.
Sondaı-aq, saılaýǵa baıqaýshy retinde qatysatyn qoǵamdyq birlestikterdi akkredıtteý talaptary engiziledi.
Aýdandar men oblystyq mańyzy bar qalalar ákimderiniń saılanbalylyǵy engizilýde. Ákimderdi saılaý tek básekeli negizde ǵana ótkiziledi.
Úkimettiń zań kúshi bar ýaqytsha aktiler qabyldaý quqyǵy belgilenedi.
Sonymen birge, zań jobasyn qaraý barysynda depýtattar 2022 jylǵy 17 qyrkúıektegi Konstıtıýtsııaǵa ózgeristerdi júzege asyratyn túzetýlerdi engizdi.
Atap aıtqanda, prezıdent tek bir merzimge saılana alady jáne onyń ókilettikteri 7 jyldan aspaýy qajet.
Jumys toby saılaýǵa daıyndyq jáne ony ótkizý kezinde Ortalyq saılaý komıssııasynyń taýarlar men kórsetiletin qyzmetterdi satyp alý rásimderiniń tártibin reglamentteýge baǵyttalǵan birqatar túzetýler qabyldandy.
Saılaý komıssııalarynyń múshelerine kásipkerlik qyzmetpen aınalysýǵa tyıym salyndy.
«Parlament Májilisiniń barlyq turaqty komıtetteri zań jobalary boıynsha oń qorytyndylaryn berdi. Múddeli memlekettik organdar jáne úkimettik emes uıym ókilderi, ǵalymdar men sarapshylardyń qatysýymen zań jobasynyń tanystyrylymy jáne jumys tobynyń 8 otyrysy ótkizildi. Jumys tobynyń barlyq músheleri áriptesterimizge memorgan ókilderine, apparat qyzmetkerlerine zań jobasy boıynsha atqarylǵan aýqymdy jumys úshin alǵysymdy aıtamyn. Aıtylǵandardy eskere otyryp, bul zań jobasyn ekinshi oqylymda maquldap, Senat qaraýyna joldaýdy usynamyz», - dedi Arman Qojahmetov.
