Saılaý-2023: Saılaýshylar kóńilinen shyqpaǵan depýtattyń mandatyn keri qaıtara alady
«Aldaǵy saıası naýqannyń basty erekshelikteriniń biri - aralas saılaý júıesi boıynsha ótetindigi. 69 depýtat partııalyq tizimder negizinde proportsıonaldy júıe boıynsha jáne 29 depýtat bir mandatty saılaý okrýgteri boıynsha saılanady. Aıta ketetin jaıt, atalǵan saılaý júıesi álem elderinde bar tájirıbe. ıAǵnı Jańa Zelandııa, Germanııa, Japonııa, Ońtústik Koreıa, Lıtva, Meksıka, Ulybrıtanııa jáne taǵy basqa elder. Árıne, ár elde ózindik erekshelikteri men aıryqsha belgileri bar. Degenmen tutastaı alǵanda aralas saılaý júıesi - proportsıonaldy jáne majorıtarlyq turǵydan alsaqta tıimdiligin kórsetýde», - dedi Ámına Úrpekova.
Onyń pikirinshi, aralas saılaý júıesiniń artyqshylyǵy - saılaýshynyń partııaǵa daýys berý arqyly belgili bir saıası baǵdarlamaǵa, sondaı-aq óz aımaǵynan naqty bir kandıdatqa daýys bere alý múmkindigi.
«Osylaısha, saıası múddelerdiń ókildigi saqtalady jáne saılaýshynyń belgili bir aımaqtan saılanǵan depýtatpen baılanysy nyǵaıady. Sonymen qatar saılaýshylar endi bir mandatty okrýg boıynsha saılanǵan óz depýtaty eger mindetterin durys atqarmasa onyń mandatyn keri qaıtaryp alý múmkindigine ıe. Bul depýtattar jumysynyń tıimdiligine, olardyń azamattar úshin ashyqtyǵy men qoljetimdiligine oń áser etýi tıis. Saıası júıeni jandandyrý týraly oıdy jalǵastyrsaq, jańashyldyq partııalyq júıe men kóppartııalylyqtyń damýyna serpin beredi. Mysaly, Jańa Zelandııada aralas júıe engizilgennen keıin Parlamentte etnıkalyq, tildik azshylyqty quraıtyn kishigirim saıası partııalar ókildik aldy», - deıdi ol.
Sarapshynyń dáıeginshe, endigi ýaqytta saıası partııalar aımaqtyq deńgeıdegi jumysty belsendi janjandyrýǵa májbúr. Óıtkeni, bir mandatty okrýgter boıynsha saılaý azamattardyń depýtattyq orynǵa talasýyna múmkindik beredi.
«Osylaısha, saılaý naýqany nátıjesinde saıası partııalar, belsendi azamattar men saılaýshylar qarym-qatynasynyń jańa júıesi paıda bolady»,- dep tolyqtyryp ótti ol.
Aıta ketsek, keshe Memleket basshysy jetinshi saılanǵan QR Parlamentiniń Májilisin taratý jáne QR Parlamenti Májilisi depýtattarynyń kezekten tys saılaýyn taǵaıyndaý týraly Jarlyqqa qol qoıdy.
Májilis depýtattaryn kezekten tys saılaý 19 naýryzǵa belgilendi.
Odan bólek, Memleket basshysy barlyq deńgeıdegi máslıhattardyń ókilettigin toqtatý týraly Jarlyqqa qol qoıdy.
Memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaev Parlament Májilisi jáne máslıhat depýtattarynyń kezekten tys saılaýyn taǵaıyndaý týraly málimdeme jasady.
