Saıası qýǵyn-súrgin uǵymynyń aýqymy keń - Baqytjan Satershınov

ALMATY. QazAqparat - Saıası qýǵyn-súrginge ushyraǵandardy zertteý jumysy bir nemese eki jylda aıaqtalmaıdy. Mundaı pikirdi QR BǴM Fılosofııa, saıasattaný jəne dintaný ınstıtýtynyń bas ǵylymı qyzmetkeri, fılosofııa ǵylymdarynyń doktory, professor Baqytjan Satershınov bildirdi, dep habarlaıdy QazAqparat tilshisi.

Ǵalym Baqytjan Satershınovtyń aıtýynsha, saıası qýǵyn-súrgin qurbandaryn tolyq aqtaý týraly másele byltyr kóterildi.

«2020 jyly Memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaev 31 mamyr – saıası qýǵyn-súrgin jáne asharshylyq qurbandaryn eske alý kúnine oraı úndeý jarııalaǵan bolatyn. Prezıdent saıası qýǵyn-súrgin qurbandaryn tolyq aqtaý jónindegi memlekettik komıssııa qurý kerektigin tapsyrdy. Memlekettik komıısııanyń quramyna elimizdegi birneshe mınıstrliktiń ókilderi, memlekettik qyzmetkerler, ǵalymdar men sarapshylar kirdi. Komıssııanyń tóraǵasy Qyrymbek Kósherbaev alǵashqy jıyndy jeltoqsan aıynda ótkizdi. Sol otyrysta atqaratyn jumys bekitilip, tapsyrmalar berildi»,- deıdi Baqytjan Satershınov.

Sonymen qatar, ol 11 jumys toby qurylǵanyn aıtty.

« 11 arnaıy jumys toby quryldy. Onyń birinshisi, qýǵyn-súrgin qurbandaryn aqtaý jónindegi metodologııalyq kishi komıssııasy. Sol sııaqty ártúrli kategorııa boıynsha jumys toptary quryldy. Top ókilderi jabyq arhıvterdegi materıaldarǵa qol jetkizý úshin arnaıy tekserýden ótti. Sodan keıin baryp jumysqa kiristi. Bizdiń top - saıası qýǵyn-súrginge ushyraǵan, dástúrli din ókilderin zertteý, zerdeleý, talqylaý toby»,- deıdi ǵalym.

Onyń aıtýynsha, zertteý jumysy bir nemese eki jylda aıaqtalmaıdy. Óıtkeni, qýǵyn-súrgin uǵymynyń aýqymy keń.

«Quǵyn-súrgin qurbandaryn aqtaý jumystary 1953 jyldary bastaldy. Táýelsizdik alǵanan keıin 1993 jyly arnaıy zań qabyldandy. Sonyń aıasynda úsh myńnan asa adam aqtaldy. Qazirgi jumys tobynyń aldyndaǵy mindet - aqtalmaǵan adamdardy tabý. 1926 jyly qabyldanǵan Qylmystyq kodekstiń 58-baby boıynsha sottalǵandardyń bári belgili. Negizinen solar aqtalǵan. Basqa da baptar bar. Olar jabyq muraǵatta saqtaýly tur. Qupııa qujat bolǵandyqtan, arhıvterdegi qujattardy zertteý kóp ýaqyt alady»,- deıdi ol.

Spıker aqtalǵan adamdar kezinde el úshin eńbek etken bolsa olardyń esimin ulyqtaý qajet dep esepteıdi.

«Qýǵyn-súrginge ushyraǵan azamattardyń arasynda eline eńbek sińirgender bolýy ábden múmkin. Mine, biz sol esimderdi zertteýimiz qajet. Olardyń erlikterin bolshaq urpaq bilýi tıis. Ol týraly ǵylymı eńbekter jazylýy kerek. Osynyń bári keshendi jumysty qajet etedi»,- dedi Baqytjan Satershınov.