Sarbazdar kıimi men týlarǵa kamera ornatyldy: Prezıdent Teleradıokesheni men Jibek Joly áskerı sherýdi qalaı túsirdi
ASTANA. KAZINFORM – Jeńistiń 80 jyldyǵyna arnalǵan áskerı paradty kórgisi kelgen barlyq adam alańǵa syımas edi. Degenmen zamanaýı tehnologııalar arqyly kórermender Qazaqstan armııasy men áskerı tehnıka qýatyn LED jáne teledıdar ekrandarynan tamashalap, oqıǵanyń bel ortasynda júrgendeı áser aldy. Osy orıda áskerı sherýdi tikeleı efırde kórsetken Prezıdent Teleradıokesheni men Jibek Joly mamandary túsirilim jumystary qalaı júrgenin aıtyp berdi.
Zamanaýı tehnıkalar
Prezıdent Teleradıokesheniniń tehnıkalyq-óndiristik qyzmet basshysy Erbolat Kákimbaev áskerı paradty túsirýde qoldanylǵan zamanaýı qural-jabdyqtar týraly aıtyp berdi.
− Bıyl biz kórermenge úlken áser berý úshin tehnologııalar úılesimine basymdyq berdik. Ásirese eń kúrdeli bólik − parad kezindegi drondardyń qozǵalysyn basqarý. Biz aldyn ala DJI Terra sekildi baǵdarlamada jerdiń 3D-modelin jasap, arnaıy marshrýttar qurdyq. Drondardyń ushýyn rejısser stsenarııimen sekýnd-sekýndyna deıin sınhrondaý mańyzdy: mysaly, BTR júrgen sátte dron kóterilýi kerek bolsa, bir ǵana qate saldarynan kadrdy túsirip úlgermeýimiz múmkin. Onyń ústine jel eń minsiz degen jospardy da ózgertýi múmkin, − dedi Erbolat Kákimbaev.
Teleradıokeshen operatorlary DJI Inspire 3 jáne FPV drondarymen sarbazdardyń sap túzeý panoramasyn jáne parad ústindegi kórinisterdi túsirgen. Áskerı tehnıkalarǵa, sarbazdardyń kıimine jáne týlarǵa GoPro Hero 11 kameralary ornatylyp, sherý ortasyndaǵy kadrlar túsirilgen. Al kolonnalar boıymen dınamıkalyq túsirilimder men kadrdaǵy nysandardy aýystyryp otyrý úshin órmekshi kran – Spidercam paıdalanyldy.
− Kran kadrǵa kınematografııalyq jumsaqtyq beredi, biraq asqan dáldikti talap etedi. Mysaly, tý ustaǵan sarbazdar jasaǵy ótkende operator qurylymdarǵa tıip ketpeý úshin krannyń qozǵalys jyldamdyǵyn, obektıvtiń fokýs araqashyqtyǵyn jáne traektorııasyn eskerip otyrýy kerek. Biz bıiktigi men jyldamdyǵyn bir mezette ózgertýge múmkindik beretin elektromotorly Wirecam júıesin qoldandyq, − dedi E. Kákimbaev.
GoPro kamerasy qarapaıym qural bolyp kóringenimen, onyń da óz qıyndyqtary bar, dep atap ótti maman. Onyń shaǵyn formasy bir jaǵynan yńǵaıly, ekinshi jaǵynan qıyndyǵy da bar. Kamera bronetehnıkada dirildemeý úshin arnaıy gıroturaqtandyrǵysh platformalarǵa ornatyldy.
− Taǵy bir másele − barlyq GoPro-da ýaqytty sınhrondaý boldy. Eger kameralardyń ýaqyty bir sekýndqa da ózgerip ketse, montajdaý azapqa aınalady. Mundaı kóp quramdy túsirilimdegi eń qıyny – barlyq júıelerdi naqty ýaqytta úılestirý. Mysaly, dron áýede, kran rels boıymen qozǵalyp jatyr, jerde úsh operator túsirip tur — munyń bári birtutas kartınkany shyǵarýy kerek. Biz jedel tústikorrektsııa úshin Live Grade júıesin, al rakýrstardy baqylaý úshin ShotDeck júıesin qoldandyq. Baılanysta az ǵana kidiris bolsa, dýbl sátsiz shyǵady, − deıdi E. Kákimbaev.
Tehnıka ımprovızatsııany kótermeıdi, sondyqtan sheberlikti shyńdap, túsirilimdi birneshe márte qaıtalap, pysyqtaý mańyzdy.
− Árbir kórinis buryshy, árbir sekýnd formýla sekildi eseptelýi qajet. Jáne árqashan qosalqy kameralar bolýy kerek, sebebi paradta ekinshi múmkindik berilmeıdi. Biraq eń basty qupııa — eń ozyq tehnologııanyń ózi jobamen birge jumys isteı alatyn komanda bolmasa, eshteńe bere almaıdy. Biz 28 adamnan quralǵan «tsıfrlyq ekıpajdy» qalyptastyrdyq, bul óz nátıjesin berdi, − dep qorytyndylady E. Kákimbaev.
Tikushaq pen tankten habar taratqan tilshiler
Jibek Joly telearnasynyń tájirıbeli tilshisi ári júrgizýshisi Ánýar Kárbozov buǵan deıin de tank ishinde túsirilim jasap, 2 jyl buryn «Batyl toıtarys» oqý-jattyǵýynda bronetransporterden reportaj júrgizgen. Alaıda jýrnalıst kásibiniń ereksheligi — únemi jańa belester men syn-tegeýrinderge umtylý. Búgin Ánýar parad kezinde tikushaqtyń ishinen tikeleı efırde stendap túsirdi.
− Áser keremet! Muny alǵashqylardyń biri bolyp jasadyq-aý, mundaı eksklıýzıv áli eshbir telearnada bolmaǵan. Búgin barlyq jańa tehnıkalardy – SÝ-27, SÝ-25, SÝ-30SM, A-400M, L-410 tikushaqtaryn kórdik. Tikushaq esikteri ashyq bolǵandyqtan, adrenalın sharyqtap ketedi. Ushqyshtar bizden asa muqııat, saq bolýdy ótindi. Stendapty eki operatormen jáne dronmen túsirdik. Osyndaı jandy, qozǵalysy kóp túsirilimderdi jaqsy kóremin, onda draıv, dınamıka seziledi, − deıdi Á. Kárbozov.
Júrgizýshiniń aıtýynsha, áskerı parad – jaı ǵana mereke emes, eldiń áskerı qýatyn kórsetetin múmkindik. Sońǵy birneshe jylda elimizde parad ótpegenin eskersek, bıylǵy sharanyń aýqymy aıryqsha bolǵany anyq.
Jibek Joly telearnasynyń tilshisi Asylbek Toıbek alǵash ret áskerı tehnıka ishinen reportaj jasady: ol QR ІІM «Búrkit» jasaǵymen birge Qazaqstanda jasalǵan «Barys 6×6» brondalǵan kóliginiń ishinde boldy. Bul tehnıkaǵa 11 adamǵa deıin sııady.
− Bul sezimdi sózben aıtyp jetkizý qıyn. Sol sarbazdardyń janynda otyryp, ózińdi de bir sátke áskerı adamdaı sezinesiń. Biz de forma kıdik. Eń este qalǵany — sarbazdardyń daıyndyǵy, qobaljýy. Olar tehnıka ishinde otyrǵanymen, syrttan eshteńe kórinbese de, árbir detal anyq oılastyrylǵan. Áskerı tártip birden baıqalady: olardyń otyrysy da tip-tik, jınaqy edi, − deıdi A. Toıbek.
Operator Ilıas Túlqibaı da zor tájirıbe jınady: shaǵyn kólik ishinde telekamerany paıdalaný qolaısyz bolǵandyqtan, tar keńistikte jaryq qoıyp, tóbege tımeýge tyrysyp, Ronin fotoapparatyna túsirýge týra keldi.
Jibek Joly telearnasynyń tilshisi Tamerlan Tileýbaev bul Jeńis paradynda alǵash ret jumys istedi jáne bul onyń esinde uzaq saqtalatyn túsirilimderdiń biri boldy.
− Parad saptarynyń janynda turyp, olardyń qadamynyń yrǵaǵymen birge júregińniń de soǵyp turǵanyn sezesiń. Biz alańnan tikeleı efır júrgizdik. Onda Ońtústik, Shyǵys, Batys jáne Astana óńirlik qolbasshylyqtarynyń áskerı qyzmetkerleri sap túzep ótti. Olardyń naqty ári jınaqy júrisinde kúsh, tártip, tarıh jatyr. Qurlyq áskeri, teńiz jaıaý áskeri, avıatsııalyq bólimsheler, arnaıy jasaq, ınjenerlik bólimder jáne hımııalyq qorǵanys sarbazdary – bári bir yrǵaqpen, tolyq jaraqtanyp sap túzedi. Bir kezde soǵys jyldaryndaǵy ańyzǵa aınalǵan tehnıka óte bastady. Bul T-34, zenıttik qondyrǵylar, reaktıvti júıeler edi. Árbir mashına sol dáýirdiń tiri eskertkishi sekildi, − deıdi T. Tleýbaev.
Buǵan deıin áskerı qyzmetshilerdiń Jeńis mereıtoıyna arnalǵan saltanatty sherýge qalaı daıyndalǵanyn jazǵan edik.