Sarapshylar Joldaý týraly: Halyqtyń kókeıinde júrgen máseleler sheshimin tapty
Qazaqstandyq qoǵamdyq damý ınstıtýtynyń zertteýshisi Aıan Sakoshev Joldaýda bul joly keń kólemde reformalar jarııalanǵanyn jetkizdi. Onyń sózinshe, bul reformalar el damýynyń jańa satysyn kórsetedi. Sondaı-aq ol barlyq protsesti demokratızatsııalaý arqyly qoǵam aldynda ashyqtyq jáne eseptilik prıntsıpi qalyptasatynyn atap ótti.
«Joldaýda memleket basshysy óziniń ókilettigin birtindep qysqartý arqyly Parlamenttiń rólin arttyrý kerek ekenin aıtty. Mundaı jaǵdaıda Parlamentke qoǵam tarapynan baqylaý da kúsheıedi. Ortalyq deńgeıdegi organdardyń jumysyna jáne jergilikti deńgeıdegi ózin-ózi basqarý organdarynyń mártebesin kóterý boıynsha da reformalar jasalady», - dedi Aıan Sakoshev.
Ol bul Joldaýda «Halyq únine qulaq asatyn memleket» kontseptsııasynyń ári qaraı júzege asqanynyń dáleli – jańa oblystardyń paıda bolýy ekenin atap ótti.
«Semeı, Jezqazǵan, Taldyqorǵan qalalarynyń jaǵdaıyn óńir turǵyndary birneshe jyldan beri kóterip keledi. Qalalardaǵy ınfrastrýktýrany damytý, turǵyndardyń ál-aýqatyn jaqsartý da kún tártibindegi máselelerdiń qatarynda. Bul qalalarda mıgratsııalyq saldonyń kúsheıip jatqanyn taǵy kórip otyrmyz. Kóbinese jastardyń, ásirese talantty kadrlardyń qonys aýdaryp jatqanyn da ózekti problema retinde ataýǵa tıispiz. Sondyqtan oblys ortalyǵy mártebesin bergennen keıin, olardyń jeke aımaq retinde damýyna jáne qalanyń qaıta gúldenýine múmkindik beretin mehanızmder jasalady dep oılaımyn», - dedi qoǵamdyq damý ınstıtýtynyń zertteýshisi.
Sarapashynyń sózine qaraǵanda, bıylǵy maýsym aıynan bastap atalǵan óńirler jeke oblys retinde belgilenetin bolady. ıAǵnı olardyń jeke bıýdjeti naqtylanady, jeke basqarýshylyq sheshimderdi qabyldaýǵa múmkindik beretin jańa memlekettik organdar ashylady. Bul aımaqtaǵy jalpy halyqtyń óz óńirin damytýyna atsalysýǵa jaǵdaı jasaıdy.
«Atalǵan qalalardyń oblys ortalyǵyna aınalýy óńirge ınvestıtsııa tartýǵa, shaǵyn jáne orta bıznesti damytýǵa jol ashady», - dep tolyqtyrdy ol.
Aıan Sakoshev Joldaýda kórsetilgen taǵy bir ózekti máseleniń biri – memlekettik organdardyń jaýapkershiligin arttyrýdy sóz etti. Onyń aıtýynsha, keıbir memlekettik organdardyń basshylary birqatar jaýapkershilikten, qazirgi kezde týyndaǵan ártúrli máselelerden qashyp otyr. Sondaı-aq belgili bir sheshimder shyǵarylyp, qujattar qabyldanǵanymen, túsindirme jumystary durys júrgizilmeıdi.
«Biz, osy oraıda memlekettik organdardyń bıýrokratııadan alshaqtap, olardyń naqty máselelerdi sheshýmen aınalysý kerektigin aıtýymyz kerek. Olar qoǵam men Parlament aldynda qabyldanǵan ártúrli sheshimder boıynsha jaýap berýleri tıis. ıAǵnı basshylyq laýazymdaǵylardyń jaýapkershiligi qaralý kerek. Al óńirlik deńgeıdegi jergilikti memlekettik organdar máslıhattyń aldynda naqty jaýap berýi qajet», - dedi ol.
Sarapshynyń paıymynsha, ýaqyt óte kele memlekettik organdardyń, sheneýnikterdiń bergen ýádeleri negizinde naqty suraýlar júrgiziletin bolady. Bul halyq atynan saılanǵan depýtattardyń jaýapkershiligin arttyrýǵa múmkindik beredi.
«Osylaısha, depýtattardyń jaýapkershiligi artady. Sondyqtan bul júıeni qoldaımyz. Azamattyq qoǵam bul saılaý júıesine daıyn», - dedi ol.
Al saıasattanýshy Samat Nurtaza Prezıdent Joldaýynda aıtylǵan elimizde jańa úsh oblystyń paıda bolýy qalalardyń damýyna múmkindik beredi. Sonymen qatar turǵyndardyń áleýmettik-ekonomıkalyq ahýalynyń jaqsarýyna alyp keledi.
«Ózim Semeıdiń týmasy bolǵan soń, biz úshin bul erekshe Joldaý boldy. Sondyqtan da Memleket basshysyna alǵys bildiremin. Qasym-Jomart Kemeluly Semeı, Jezqazǵan, Taldyqorǵan aımaqtaryndaǵy halyqtyń kókeılerinde júrgen problemany sheshti dep oılaımyn. Endi, eń bastysy atalǵan óńirlerge janashyr, isker, sol óńirlerdiń jaǵdaıyn jaqsy biletin azamattar ákim bolyp kelýi kerek»,- dedi sarapshy.
Prezıdent bıylǵy Joldaýynda óziniń ókilettigi kezinde partııaǵa músheligin toqtata turýǵa mindetti ekenin zań júzinde resimdeýdi usynǵan bolatyn. Buny Samat Nurtaza naǵyz demokratııalyq qadam dep esepteıdi.
«Joldaýda Memleket basshysy óziniń partııadan ketýi kerektigin bildirip, ákimder de ketse durys bolar edi degen messedj jasaǵan bolatyn. Meniń oıymsha, bul – naǵyz demokratııalyq qadam. Osylaısha búkil partııalar teń dárejede bolady, teń dárejede is-áreket jasaıdy. Bul kelesi saılaýlardyń ashyq ári demokratııalyq túrde ótetindigine senim týǵyzady», - dedi saıasattanýshy.
Sarapshy úsh oblys paıda bolýyna baılanysty, ıaǵnı olardy damytýǵa qosymsha qyrýar qarajat ketedi degen pikirlerge qatysty oıyn tarqatty. Onyń sózinshe, oblystardy damytýǵa jumsalatyn qarajat sol jerdegi turǵyndardyń ál-aýqatyn jaqsartýǵa da septigin tıgizedi.
«Biz kezinde Azıada, Ekspo sııaqty megajobalarǵa mıllıardtap qarjy jumsaǵan memleketpiz. Sony umytpaý kerek. Osy turǵydan alǵanda, bul úsh oblystyń paıda bolýy, ony kórkeıtýge qarajat bólinýi jergilikti halyqtyń turmystyq ahýalyn kóterýge septesedi. Demek, sol aımaqtardaǵy turǵyndardyń kútkenin Prezıdent estip, kóńil bólip, halyqtyń ishindegi qalaýyn oryndady. Sondyqtan ondaı ıgi iske qarajatty aıamaý kerek. Keıin onyń qaıtarymy bolady. Erteńgi kúni ol óńirlerge de kóbirek ınvestıtsııa tartylyp, kásiporyndardyń damýyna jol ashady. Osy jaǵynan alsaq, úsh qalaǵa oblys ortalyǵy mártebesin berý tıimdi bolmaq», - dep túıindedi ol.
Eske salaıyq, osydan eki aptadaı ýaqyt buryn Úkimet otyrysynda Premer-Mınıstr Álıhan Smaıylov Prezıdent Joldaýynda aıtylǵan saıası ózgerister men áleýmettik-ekonomıkalyq is-sharalardy júzege asyrý úshin 10 negizgi baǵyttan turatyn Jalpyulttyq jospar ázirlengenin habarlaǵan bolatyn. Keıin Memleket basshysy Joldaýdy iske asyrý jónindegi is-sharalar týraly Jarlyqqa qol qoıdy.
Venera Jolamanqyzy