«Samuryq-Qazyna» 15 aktıvin básekelestik ortaǵa berip, 4-eýin taratpaq
ASTANA. KAZINFORM — «Samuryq-Qazyna» aldaǵy 5 jyldyń ishinde 15 aktıvin básekelestik ortaǵa berip, taǵy 4 aktıvin taratýdy josparlap otyr. Bul jaıynda atalǵan qordyń agenttik saýalyna bergen jaýabynda aıtylǵan.
- «Samuryq-Qazyna» qory básekelestik ortany damytýǵa jáne naryqtardy yryqtandyrýǵa yqpal ete otyryp, ekonomıkadaǵy memlekettiń úlesin azaıtý jumystaryn júıeli túrde júzege asyryp keledi. Aktıvterdi jekeshelendirý esebinen básekelestik damyp, ınvestıtsııalar tartylady. Kompanııalardyń operatsııalyq tıimdiligi artady, zamanaýı basqarý tásilderi engiziledi. Munyń barlyǵy túptep kelgende ekonomıkaǵa oń áserin tıgizedi. Atap aıtqanda, 2025 jyly sheteldik strategııalyq ınvestorlarǵa Qazaq Air áýe kompanııasy men «Mobaıl Telekom-Servıs» (Tele2) JShS mobıldi baılanys operatoryn satý sııaqty mańyzdy mámileler sátti aıaqtaldy, - dep atap ótedi qordan.
Іri kompanııalardyń memlekettik aktsııa paketterin ishinara iske asyrýdyń basym quraldarynyń biri — olardy IPO jáne SPO arqyly qor naryǵyna shyǵarý. Bul Ulttyq qorǵa qarajat tartýǵa, aktıvterdiń naryqtyq qunyn qalyptastyrýǵa, korporatıvtik basqarý standarttarynyń ósýi esebinen kompanııalardyń operatsııalyq tıimdiligin jaqsartýǵa múmkindik beredi. Otandyq qundy qaǵazdar naryǵyn damytýǵa, kapıtal naryqtaryna qoljetimdilikti keńeıtýge, halyqtyń ınvestıtsııalyq mádenıeti men qarjylyq saýattylyǵyn arttyrýǵa yqpal etedi.
«Samuryq-Qazyna» málimetinshe, atalǵan tetikter kompanııalarǵa korporatıvtik basqarýdyń jańa sapaly deńgeıine shyǵýǵa, ashyqtyq pen eseptilikti kúsheıtýge, mınorıtarlyq aktsıonerlerdiń quqyqtaryn qorǵaýdy jaqsartýǵa jáne ESG qaǵıdattaryna sáıkes kelýge múmkindik beredi. Máselen, Air Astana aktsııalaryn halyqqa bastapqy baǵada usyný (IPO) nátıjesinde suranys 1 mlrd dollardan asty. KEGOC aktsııalaryn qaıtalama jarııa usynys (SPO) nátıjesinde kompanııanyń bırjadaǵy erkin aınalymdaǵy aktsııalarynyń úlesi 2,7-den 8,1 paıyzǵa deıin ósip, olardyń ótimdiligi 20 ese artty.
- Bul mámilelerdi iske asyrý aıasynda halyqtyń ınvestıtsııalyq belsendiligi qarqyndy artyp keledi. 2021 jyldyń basynan 2024 jyldyń basyna deıin depozıtarlyq júıelerdegi brokerlik shottar sany 236 myńnan 3,9 mıllıonǵa deıin artty. Mysaly, «QazMunaıGaz» UK» AQ IPO-sy ótken kezeńde shottar sany 2022 jyldyń basynda 378 myńnan 2023 jyldyń basynda 1,5 mıllıonǵa deıin ósti, al KEGOC SPO-synan keıin 3,9 mıllıonǵa jetti. Bul derekter azamattardyń qor naryǵyna degen qyzyǵýshylyǵynyń artyp kele jatqanyn jáne aqparattyq-aǵartýshylyq naýqandardyń tıimdiligin kórsetedi, - dedi kompanııadan.
Qordyń atap ótýinshe, kompanııalardy IPO jáne SPO-ǵa shyǵarý naryqtyq tártipti kúsheıtedi, bıznesti neǵurlym jaýapty júrgizýge yqpal etedi jáne qor naryǵy qatysýshylarynyń senimin arttyrady.
- Qazaqstan Prezıdentiniń 2024 jylǵy 8 mamyrdaǵy № 542 «Ekonomıkany yryqtandyrý sharalary týraly» Jarlyǵyna sáıkes, Básekelestikti qorǵaý jáne damytý agenttigi (BQDA) janynan Ulttyq jekeshelendirý ofısi quryldy. UJO quramyna ortalyq memlekettik organdardyń, jergilikti atqarýshy organdardyń, sondaı-aq ulttyq basqarýshy holdıngterdiń, onyń ishinde «Samuryq-Qazyna» AQ ókilderi kirdi. Ulttyq ofıske memleketke nemese úlestes qurylymdarǵa 50 paıyzdan astam qatysý úlesi tıesili memlekettik kásiporyndar men uıymdardyń qyzmetine taldaý júrgizý ókilettigi berilgen. Maqsat — salalyq jáne óńirlik erekshelikterdi eskere otyryp, atalǵan aktıvterdi básekelestik ortaǵa berýdiń tıimdiligin aıqyndaý jáne tıisti tizimdi qalyptastyrý, - delingen qor jaýabynda.
Ulttyq jekeshelendirý ofısi jumysynyń qorytyndysy boıynsha ulttyq basqarýshy holdıngterdiń, ulttyq kompanııalardyń jáne olarǵa úlestes ózge de zańdy tulǵalardyń enshiles jáne táýeldi uıymdary boıynsha básekelestik ortaǵa berý jáne taratý usynylǵan aktıvterdiń tizimi qalyptasyp, Úkimettiń 2025 jylǵy 24 qazandaǵy № 894 «Kvazımemlekettik sektor sýbektilerin jáne memlekettik menshik obektilerin ońtaılandyrýdyń keıbir máseleleri týraly» qaýlysymen bekitildi. Bul tizimge qor tobyndaǵy 19 aktıv kiredi.
IPO/SPO ótkizý arqyly básekelestik ortaǵa berýge usynylǵan 5 aktıv:
- «Qazaqstan temir joly» UK» AQ (2026 j.);
- «Qazposhta» AQ (2028 j.);
- «Qazaqtelekom» AQ (2027–2029 jj.);
- «QazaqGaz» UK» AQ (2027–2029 jj.);
- «Qazaq Green Power PLC» (2029–2030 jj.).
Básekelestik ortaǵa ózge de tásildermen berýge usynylǵan 10 aktıv:
- «Atyraý munaı óńdeý zaýyty» JShS (2028 j.);
- «Pavlodar munaı-hımııa zaýyty» JShS (2028 j.);
- Aysir Turizm ve Insaat A.S. (2026–2027 jj.);
- KMG International N.V. (2026–2027 jj.);
- «Taý-Ken Altyn» JShS (2029 j.);
- «Marhıt» JShS (2026 j.);
- «Soltústik Qatpar» JShS (2026–2027 jj.);
- «ShalqııaTsınk Ltd» JShS (2026–2027 jj.),
- «NURSAT+» JShS (2026–2027 jj.),
- «SK-Development» JShS (2026 j.).
Taratylýǵa usynylǵan 4 aktıv:
- («Óskemen GES» AQ (2026 j.),
- «Balqash JES» AQ (2026 j.),
- «KT-Telekom» JShS (2026 j.),
- «QazMunaı Gaz-Servıs» JShS (2028 j.).
- Osylaısha, «Samuryq-Qazyna» qory memlekettik jekeshelendirý baǵdarlamasyn júzege asyryp, ekonomıkany yryqtandyrý baǵytyna da eleýli úles qosyp jatyr. Qor aktıvterin jekeshelendirý naqty oń nátıjeler berýde: basqarý sapasy artyp, básekelestik kúsheıýde, ekonomıkadaǵy jeke sektordyń qatysýy keńeıip, halyqtyń ınvestıtsııalyq belsendiligi artýda, - deıdi «Samuryq-Qazyna» qorynan.
Aıta keteıik, buǵan deıin Joǵary aýdıtorlyq palata tóraǵasy Álıhan Smaıylov Parlament palatalarynyń birlesken otyrysynda jekeshelendirý josparyndaǵy 177 nysan áli ıesin tappaǵanyn aıtqan bolatyn.