Saq stıli. Ulttyq bank jańa 1 000 teńgelik banknotalardy shyǵarady
ASTANA. KAZINFORM — Qazaqstan Ulttyq banki 2025 jylǵy 28 naýryzdan bastap jańa dızaındaǵy nomınaly 1 000 teńgelik banknotalardy aınalymǵa shyǵarady.
Bul «Saq stıli» serııasymen shyqqan tórtinshi jańa banknota. Ol qazaqy oıý-órnektiń túp negizi sanalatyn jáne kóshpendilerdiń biregeı mádenıetinen bastap búgingi Qazaqstanǵa deıingi el murasyn beıneleıtin «Saq stıli» elementterine negizdelgen.
Degenmen, banknotalar jappaı qoldanysqa 2025 jyldyń ekinshi jartysynda berile bastaıdy. Sebebi olardy elimizdiń barlyq aımaǵyna jetkizý úshin jáne jabdyqtardy (bankomattar, termınaldar jáne basqa da kassalyq tehnıkalar) beıimdeý úshin qosymsha ýaqyt qajet.
Banknotalardyń túsi — qońyr jáne ashyq qońyr.
Banknotanyń bet jaǵynda:
— kókte qalyqtap ushqan quspen «Ómir aǵashynyń» butaǵy (Esik qorǵany, b. z. d. 5-4 ǵǵ., Altyn adam bas kıiminiń bir bóligi, tabıǵat pen nanym baılanysynyń qasıetti maǵynasy);
— DNQ spıralin jáne adamnyń tabıǵatpen baılanysyn bildiretin oıý-órnekpen stıldendirilgen sheksizdik sımvoly;
— artefakt — tós aıyl (tartpa) elementi buralǵan jyrtqysh formasymen beriktik pen tózimdiliktiń sımvoly retinde (Besoba qorǵany, b. z. d. 6-4 ǵǵ., Oral óńiri, Batys Qazaqstan).
Banknotanyń artqy jaǵynda:
— oıý-órnekpen stıldengen qalqan fonynda Tóbet pen Tazy tuqymdas ıtter;
— dóńgelek qazaq halqynyń oıý-órnegi, «qalqan» beınesi — qundylyqtardy qorǵaý nyshany, ejelgi sımvol — tórt tarap, ortasyndaǵy kún belgisi — jasampazdyq energııasy men ómir nyshany.
Sondaı-aq, banknotanyń syrt jaǵynda artefakt, tós aıyl (tartpa) elementi buralǵan jyrtqysh formasymen beriktik pen tózimdiliktiń sımvolyn (Qyryq-Oba qorǵany, b. z. d. 7-6 ǵǵ., Batys Qazaqstan) kórsetedi. Banknotanyń ortasynda fon retinde oıý-órnek stılinde beınelengen sheksizdik sımvolyna tán Qazaqstannyń dala jotalary berilgen.
Banknotalardy aıyrbastaý jáne aınalymda qatar júrý kezeńin belgileý tártibi týraly
Nomınaly 1 000 teńgelik jańa banknotalar 2025 jylǵy 28 naýryzdan bastap aınalymǵa enedi jáne aınalymda júrgen 2014 jylǵy úlgidegi nomınaly 1 000 teńgelik ulttyq valıýta banknotalarymen (budan ári — eski úlgidegi banknota) eki jyl boıy aýystyrylady.
ıAǵnı, eski úlgidegi barlyq banknota eki jyl ishinde aınalymnan birtindep alynady. Tıisinshe, banknotalar aınalymda qatar júrgen ýaqytta halyqqa eski úlgidegi banknotalardy ekinshi deńgeıli bankterdegi nemese QUB fılıaldaryndaǵy jańa banknotalarǵa aıyrbastaýdyń qajeti joq.
Jańa jáne eski úlgidegi banknotalardyń aınalymda qatar júrý kezeńi 2025 jyldyń 28 naýryzynan 2027 jyldyń 27 naýryzyna deıingi aralyqty qamtıdy.
Ol kezeń aıaqtalǵan soń, ıaǵnı 2027 jylǵy 28 naýryzdan bastap barlyq bank pen Qazposhtada eski úlgidegi banknotalardy 3 jyl ishinde, ıaǵnı 2030 jylǵy 27 naýryzǵa deıin jańa úlgidegi banknotalarǵa aıyrbastaýǵa múmkindik bar. Al QUB fılıaldarynda olardy merzimsiz aıyrbastaýǵa bolady.
— Jańa jáne eski úlgidegi banknotalar aınalymda qatar júretin kezeńde zańdy tólem quraly bolyp sanalady. Tólemder men aýdarymdardyń barlyq túrin júzege asyrý úshin, bank shottaryna aýdarý úshin Qazaqstan Respýblıkasynyń búkil aýmaǵynda olardy ataýly qunyna qaraı qabyldaýǵa mindetti ekenin atap ótemiz. Olar elimizdegi QUB, Qazposhta jáne ekinshi deńgeıli bankterdiń barlyq fılıalynda, sondaı-aq Qazaqstandaǵy beırezıdent bankterdiń fılıaldarynda shekteýsiz aıyrbastalady jáne aýystyrylady. Zańdy tólem quralyna jatatyn banknotalar men monetalardy qabyldaýdan bas tartý Qazaqstan Respýblıkasynyń Ákimshilik quqyq buzýshylyq týraly Kodeksine sáıkes ákimshilik quqyq buzýshylyq bolyp sanalatynyn eske salamyz, — dep eskertti banktiń baspasóz qyzmeti.
Osyǵan deıin Ulttyq bank aqsha-kredıt saıasaty týraly baıandamany jarııalaǵanyn habarlaǵan edik.