Rýslan Qurbanov: Aldaǵy maqsatym – Olımpıada medali
ASTANA. KAZINFORM - Gran-prı týrnırinde kúmis medal alǵan qazaqstandyq semserlesýshi Rýslan Qurbanov Kazinform agenttigi tilshisimen suhbatynda mansabyndaǵy jetistikter men sátsizdikter jóninde áńgimelep berdi. Sondaı-aq Qazaqstanda semserlesý sportyn jańa bıikterge kóterý úshin qandaı jumys isteý qajettigi jóninde oı bólisti.
- Rýslan, Kolýmbııadaǵy Gran-prıde alǵan kúmis medaldan keıingi áserińiz qandaı? Ol kórsetkishke kóńiliń tola ma?
- Óte rızamyn. Bul - men úshin Gran-prıde alǵan alǵashqy medal. Onyń kúmis bolǵanyna qýanyshtymyn. Ol maǵan kóptegen jaǵymdy áser syılady. Jańa bapkermen óte aýqymdy jumys jasaldy. Ol birlesken eńbektiń alǵashqy jemisin berip otyr. Oǵan óte razymyn.
Sondyqtan biz durys baǵytta kele jatyrmyz dep oılaımyn. Bul bizge qosymsha kúsh pen motıvatsııa beredi.
- Sizdiń 12 jastan bastap semserlesý sportynda kele jatqanyńyzdy bilemiz. Osy ýaqytqa deıin atalǵan sportta sizdi qandaı nárse ustap keledi? Ol qyzyǵýshylyq pa, tártip nemese ambıtsııa ma?
- Ras aıtasyz, meniń sportta júrgenime 20 jylǵa jýyqtady. Meni sportty ustap júrgen nárse qanaǵattanýshylyq dep oılaımyn. Eń bastysy, meniń áli jetpegen maqsatym bar. Ol - Olımpıada medali. Oǵan jaqyndap kelemin.
- Siz bizdiń elimizde semserlesý ózge sport túrleri sekildi joǵary deńgeıde damyǵan joq dep sanaısyz ba? Onyń ázirge buqaralyq sıpat almaýyna qandaı sebepter bar?
- Shynynda, ol biz qalaǵan deńgeıde damı qoıǵan joq. Bul birneshe faktorǵa baılanysty.
Birinshiden, sporttyń bul túri elimizde keń aýqymda tanymal bola almaı keledi. Mysaly, ol Qazaqstanda Frantsııa, Italııa nemese Vengrııa sııaqty halyqtyq mádenıette tamyr jaıǵan joq.
Ol memleketterde semserlesý ǵasyrlar boıy qalyptasyp keledi. Onda balalar semserlesý sportynyń qyr-syryn úsh-tórt jastan meńgere bastaıdy. Ony ulttyq sporttyq jáne mádenı muranyń bóligi retinde qabyldaıdy.
Ekinshiden, kez-kelgen sport túrin damytý úshin belgili bir resýrstyń bolýy óte qajet. Máselen, zal sekildi tehnıkalyq jabdyqtar - negizgi talaptyń biri. Qazir ol elimiz boıynsha onsha kóp emes. Men olardyń kóbirek bolǵanyn qalaımyn. Osylaısha jas jáne óskeleń urpaqtyń zalǵa kelip, óz sheberligin shyńdaýyna múmkindik týady.
Kelesi sebep - bapkerlerdiń sany men sapasyna baılanysty. Meniń oıymsha, biz bapkerler pýly qalyptasatyn alǵashqy satyda turǵan shyǵarmyz. Osy eki faktordyń úılesimdi damýs semserlesý sportyna erekshe serpin beretinine shyn júrekten senemiz. Sońǵysy sporttyń atalǵan túrin keńinen nasıhattaý maqsatynda baspasóz salasynyń keńinen qoldaýy qajet dep sanaımyn. Dástúrli baspasóz arnalary arqyly semserlesý sportyn jáne onyń ereksheligin adamdar kóbirek tanıdy.
Jalpy, keıingi ýaqytta semserlesýden sportshylar úlken qoldaýdy sezinip keledi. Ol Tokıo Olımpıadasyna daıyndyqtan bastaldy. Sol arqyly sportshylardyń eńbek jaǵdaıy da aıtarlyqtaı ózgerdi. Buryn tek qurama tórt adamnan ǵana quratyn edi. Endi olardyń sany ósti.
Parıjdegi jıynǵa onǵa jýyq adam qatysty. Olardyń arasynda jastar da bar. Bul básekelestiktiń damýyna jol ashty. Jastar álemdik arenada óz kúshin synap kóre alady. Bul sportshylar aldaǵy ýaqytta quramanyń negizgi komandasyna básekelestik kórsete alady. Ol semserlesý sportynyń damýyna jol ashady.
- Sizdiń sporttan qol úzýge sheshim qabyldaǵan sátińiz boldy ma? Bul ýaqytta pikirińizdi ózgertýge qandaı jaǵdaı áser etti?
- Barlyǵyn tastap, sportty toqtatý týraly oılar jıi kezdesedi. Keıde bul «meniki emes» oı týyndaýy múmkin. Ásirese, sátsizdikter tizbegi jalǵasqan sátte kókeıge qonaqtaıdy. Ondaı oıdyń 16-18 jasta bolǵany ras. Tipti 30 jasymda sporttan ketýge baılanysty oı keldi. Shynymdy aıtsam, Parıjden keıin osyndaı sheshim qabyldaýym múmkin edi. Biraq meni tek Olımpıada medali alǵa jeteleıdi. Bul - men úshin eń mańyzdy motıvatsııa. Sebebi, mende barlyq medal bar. Atap aıtqanda, Gran-prı, álem kýbogy, Álem chempıonaty, Azııa oıyndary, Azııa chempıonaty jáne basqa da jarysta júldeli orynnan kórindim.
- Sizde saıysqa deıin belgi, dástúr, erekshe áreket sekildi jasaıtyn rásimder bar ma?
- Men sońǵy ýaqytta buǵan erekshe nazar aýdarmaýǵa tyrysamyn. Biraq qarapaıym jáne negizgi prıntsıpter bar. Ol úshin jarysqa jaqsy daıyndalý qajet. Eń bastysy, jaqsy tamaqtaný, jetkilikti uıyqtaý, sátsizdik tirkelgen jaǵdaıda da jaǵymdy sátterdi tabý - negizgi qaǵıda.
- Jarystan tys ýaqytta Rýslan Qurbanovtyń kúndelikti ómiri qalaı ótedi?
- Tamasha kúndi sıpattaıtyn bolsaq, tańerteń aǵzaǵa sińimdi astan bastalady. Kelesi kezekte taýǵa shyǵýǵa kóńil bólemin. Ol maǵan fızıkalyq jáne emotsıonaldy erekshe kúsh beredi. Sodan keıin ózge adam sekildi sezine alasyń. Oǵan qosa fızıkalyq belsendilikti arttyrýǵa bolady.
Kóshedegi trenajerler, sport alańy, júgirý ózińdi qalpyńda ustaýǵa múmkindik jasaıdy. Eń bastysy, otbasyń men jaqynymnyń arasynda bolýǵa kóbirek ýaqyt bólemin. Biz turaqty túrde oqý jıynynda, jarystarda bolamyz. Sondyqtan jaqynyń, ata-anańnyń, dostaryńnyń qasynda júrýge ýaqyt jetpeı jatady. Sol sebepti otbasyma kóbirek ýaqyt bólýge tyrysamyn.
- Aldaǵy jylǵa basty maqsatyńyz qandaı?
- Bıylǵy meje - Azııa chempıonaty. Ol maýsym aıynda Balıde ótedi. Odan keıin shilde aıynda Grýzııa astanasy Tbılısı qalasynda álem chempıonaty jalaýyn kóteredi. Meniń basty maqsatym – atalǵan jarystarda barynsha joǵary nátıjege qol jetkizý.
- Siz mansabyńyzdy aıaqtalǵannan keıin bapker nemese sport fýnktsıoneri bolýdy qarastyrasyz ba?
- Mansabymdy aıaqtaǵannan keıin sportta qalǵym keledi. Jınaǵan bilimim men tájirıbemdi berý jáne úlken bıikterge jetý arqyly qoǵamǵa paıdaly is jasaǵym keledi.
- Sizge kimder qoldaý kórsetti? Sol jaıynda aıta ketseńiz.
- Óte oryndy suraq. Meni qoldaǵan adamdar sany az emes. Atap aıtatyn bolsam, áıelim men úshin únemi alańdaıdy. Ol - meniń basty jankúıerim. Sondaı-aq, árıne, otbasym - ata-anam, týystarym, dostarym, bapkerler, basshylyq, dárigerler men massajıster joǵary jetistikke jetýime qoldaý bildirip keledi. Olardyń arqasynda motıvatsııa paıda bolady. Óıtkeni, biz tek jeńiske jetip qana qoımaı, utylamyz. Jaqyndarym meni qoldaıdy jáne alǵa serpin beredi.
- Áńgimeńizge raqmet.
Eske salsaq, qazaqstandyq semserlesýshiler Frantsııadaǵy álem kýbogynyń kezeńine qatysyp jatyr.