Rýhty daýysymen 20 jyl áskerı sherýdi júrgizgen dıktormen suhbat

ASTANA. KAZINFORM — Tyńdarman túrin bile bermese de, daýysynan jazbaı tanıtyn tulǵalar bar. Solardyń biri — 20 jyldan beri áskerı sherýdi júrgizip kele jatqan Azamat Qanapııa.

«Búgin LIVE» stýdııasyna qonaq bolǵan dıktor isiniń qyr-syryn aqtardy.

— Eń alǵashqy sherý 2005 jyly boldy ǵoı deımin. Bıyl mende mereıtoı dese de bolady. Sebebi, áskerı sherýdi júrgizip júrgenime 20 jyl bolypty. 20 jyldan beri bıyl 13-paradty júrgizip otyrmyn. Eń alǵashqy paradty sol kezdegi Aqparat jáne mádenıet mınıstrligi men Qorǵanys mınıstrligi birigip uıymdastyrdy. Sosyn paradty júrgizetin adamdardy shaqyrtty. Ol kezdegi Mádenıet mınıstri «Kóshpendiler» kınosyn kórgen de, ondaǵy daýysty unatqan bolýy kerek. Sodan keıin osy daýys paradty júrgizedi dep, meni shaqyrǵan. Al oryssha júrgizýge 3 adamdy shaqyrtty. Olardyń árqaısysyn tyńdap kórip, ishinen bireýin tańdady, — deıdi dıktor.

Áskerı parad júrgizýshisi ár sherýde mıkrofon tizginin ustaǵan saıyn qobaljıtynyn jasyrmady.

— Alǵashqy paradta ǵana emes, qobaljý barlyq jerde bolady. Mysaly, bıylǵy paradta oqıtyn mátinniń ózi 77 bet. Ol jerde jańylmaý kereksiń. Keıde oqıtyn mátiniń uzaq bolyp ketse, úlgerý qajet. Oraıyn keltirip, der kezinde toqtap, minber aldynan ótip bara jatqan áskerılerdi aıtyp úlgerýiń kerek. Mátindi oqyp qana qoımaı, onyń alańdaǵy is-áreketke saı kelýin túgeldeı baqylap otyrasyń. Sondyqtan jaýapkershiligi óte aýyr. Ol jerde qur oqyp qana qoımaısyń. Oqyǵan kezde ol tyńdarmannyń qulaǵyna jetip, olar ózine rýh alý kerek. Seniń negizgi mindetiń sol bolǵandyqtan, árbir adamǵa oı salyp, júregine jetkize bilý kerek, — deıdi Azamat Qanapııa.

Azamat Qanapııanyń esimin áskerı sherýlerde ǵana estimeısiz. Teledıdardy qosa qalsańyz, qazaqsha dybystalǵan eki fılmniń birinen dál osy qońyr úndi tyńdaýǵa bolady. Maman óziniń dıktorlyq mansabyna qalaı kelgenin de aıtyp berdi.

— Men negizi aktermin. Teatrda jumys istedim. Al bul jumysqa shamamen 23–24 jasymda kelippin. Eń basynda «Habar», «Elarna» telearnalarynda fılmderdi, túrik serıaldaryn qazaqshalap bastady ǵoı. Biz de sol alǵashqy tolqynǵa kelip tústik. Sodan keıin osy salaǵa biryńǵaı kirisip kettik. Keıde akterlikti de saǵynamyn, — deıdi ol.

Dıktor keıde ózin daýysynan tanyp jatatyndardyń jıi jolyǵatynyn jetkizdi.

— Keıde telefonǵa jaýap bergende tapsyrystar túsip, arnaıy daýyspen sóıleýge týra keledi. Sol kezde qasyńda estip qalǵan adam birden tanyp jatady. Aýyzeki tilde bildirtpeýge tyrysamyn. Biraq soǵan qaramastan birden tanıtyndar da tabylyp jatady, — deıdi maman.

Kásibı maman áriptesterine durys daýys qoıýdyń birneshe tehnıkasyn da túsindirdi.

— Jumyrtqa adamnyń daýysyna aıtarlyqtaı áser etpese de, ol adamǵa kúsh beredi. Mátindi mánerlep oqyǵan kezde kóbine demmen jumys isteý kerek bolady. Ondaı kezde dıafragmada kúsh kóp bolý kerek, ıaǵnı, demniń ústine otyryp alyp sóılegen kezde adam sharshamaıdy jáne tamaǵyna da kóp salmaq túspeıdi. Sóılegen kezde kúsh bolady. Al jumyrtqa adamǵa sol kúshti beredi. Negizinen adamǵa kúsh-qýat beretin eń basty nárse — bul dem. Odan keıin tehnıka. Artıkýlıatsııaǵa kelgen kezde dıktsııaǵa arnalǵan kóptegen jattyǵý bar. Mysaly, «jzdra, jzdre» degen sekildi. Áripterdi ádeıilep shyǵaryp, apparatty tiriltip alyp, sosyn baryp jumys isteý kerek. Al daýysty ashýǵa keler bolsaq, óziń aıta alatyn ánińe qosylyp, ony bar daýysyńmen, biraq tamaqqa salmaı aıtsań, daýysyń ashylady. Ashylǵan daýyspen ary qaraı jumys isteý de ońaı bolady, — deıdi ol.

Eske sala keteıik, elordada áskerı sherýge baılanysty birneshe kóshe ýaqytsha jabylady.