Respýblıkalyq bıýdjetten óńirlerge sýbventsııalar edáýir artty

ASTANA. KAZINFORM — Atyraý oblysy, Astana jáne Almaty qalalary donor retinde respýblıkalyq bıýdjetke 2024 jyly 470 mlrd teńge baǵyttady.

Bul týraly Májilis tóraǵasynyń orynbasary Danııa Espaeva málim etti.

— Elimizde Atyraý oblysy, Astana jáne Almaty qalalary donor dep tanylǵan. Qalǵan on jeti óńir sýbventsııalyq, olar óz shyǵystaryn óteý úshin respýblıkalyq bıýdjetten jalpy sıpattaǵy transfertterdiń edáýir kólemin alady. Atalǵan úsh donor óńirden respýblıkalyq bıýdjetke 2024 jyly 470 mlrd teńge tústi, al respýblıkalyq bıýdjetten aımaqtarǵa sýbventsııalar túrinde 5,3 trln-nan astam teńge bólindi. Aıyrmashylyqty kórip otyrsyzdar. Іs júzinde barlyq óńir respýblıkalyq bıýdjet esebinde. Osy jerde aıtý kerek, jergilikti bıýdjetterdiń kiristeri sońǵy 6 jylda 3 esege óskenine qaramastan, respýblıkadan óńirlerge beriletin sýbventsııalar kólemi de artyp otyr. Mysaly, eger 2014 jyly sýbventsııalar kólemi 978 mlrd teńgeni qurasa, 2024 jyly 5,3 trln teńgege jetken. ıAǵnı, 10 jyl ishinde 5 eseden asqan, — dedi D. Espaeva Parlament Májilisinde «Jalpy sıpattaǵy transfertterdi aıqyndaý jónindegi jańa tásilder» taqyrybyndaǵy Úkimet saǵatynda.

Budan basqa, respýblıkalyq bıýdjetten áleýmettik nysandar salý sııaqty óńirlerdiń ınfraqurylymyn qurýǵa jumsalatyn nysanaly damý transfertteri de bar. Degenmen, óńirlerdi ınfraqurylym jáne kórsetiletin qyzmettermen qamtamasyz etý deńgeıi ártúrli, ıaǵnı teńestirý bolmaı otyr.

— Qazirgi kezde Qazaqstan óńirleri arasynda ómir sapasyndaǵy aıyrmashylyqtar áli de úlken. Keıbir eldi mekende zamanaýı mektepter, jaryqtandyrylǵan kósheler jáne jaqsy medıtsına bolsa, keıbirinde tozǵan kommýnıkatsııa jáne qarapaıym áleýmettik qyzmetter tıisti deńgeıde qamtamasyz etilmegen. Bul aımaqtardyń ishki óńirlik ónim sııaqty ekonomıkalyq damý kórsetkishterinen de baıqalady. Máselen, búginde olardyń arasynda jan basyna ishki óńirlik ónim alshaqtyǵy 10 eseden asady. Buǵan qosa, jergilikti atqarýshy organdardyń kiristerdi boljaýyna qatysty suraqtar bar. Jiberiletin transfertterdi eseptegende, óńirlerdiń óz boljamdary alynady, al bólinetin transfertterdiń kólemi solarǵa táýeldi ekeni belgili. Biraq munda naqty asyra oryndaýshylyq baıqalady, tipti, jekelegen jerlerde 40%-ǵa deıin jetedi. Sonda «bul josparlaýdaǵy qatelikter me álde, ortalyqtan úlken qarajat alý úshin kirister boljamyn ádeıi tómendetý me?» degen suraq týyndaıdy, — dedi Májilis tóraǵasynyń orynbasary.

Budan buryn habarlanǵandaı, qazir Úkimet Jalpy sıpattaǵy transfertterdi, ıaǵnı, respýblıkalyq bıýdjetten oblystyq bıýdjetterge jiberiletin sýbventsııalardy aıqyndaýdyń jańa ádistemesin ázirlep jatyr. 

Eske salsaq, bıyl naýryz aıynda Memleket basshysy jańa Bıýdjet kodeksine qol qoıdy.