Rasýl Rysmambetov eldegi alpaýyt kompanııalardy memlekettendirý týraly pikir bildirdi
«Aldyńǵy jarty jylda isteıtin negizgi jumysymyz – qaı jerde turǵanymyzdy túsinip alý. Eshqandaı shuǵyl shara qabyldaýdyń keregi joq. Qańtardyń basynda ne boldy? Bireýler paradıgmalar aýystyratyn kez keldi dep jatyr ǵoı. Biraq ekonomıkamyz sol qalpynda tur. Ekonomıkanyń tóbesin tirep turǵan negizgi qabyrǵalar sol kúıinde qalyp otyr. Sondyqtan shuǵyl túrde birdeńeni ózgertý kerek dep aıtý asyǵystyq sııaqty. Men revolıýtsııalyq kóńil kúıdiń keıbir tumanyna saqtyqpen qaraıtyn edim. «Sheteldik ınvestorlardy mynadaı iske mindetteıik» degen bastamalar kóterilýi múmkin. Onyń saldary bolýy yqtımal», - dedi sarapshy.
Sondaı-aq, ol jyl saıyn elimizde jumys oryndaryna qajettilik arta beretinin boljady.
«4,5 mln adamdy jumyspen qamtý kerek dep júrmiz. Umytpasam, aldyńǵy jyly da, byltyr da 400 myńnan astam bala dúnıege keldi. ıAǵnı, qajetti jumys oryndarynyń sany kóbeıe beredi. Kóship ketip jatqandardyń faktoryn eskergenniń ózinde jyl saıyn 200-250 myń adamǵa jumys taýyp berý kerek. Munyń daıyn retsepti joq. Shynymdy aıtsam, men naýqanshyldyqqa salynyp ketemiz be dep qorqamyn. Sondyqtan, eń bastysy, «qaıtsek te jumys ornyn ashý kerek» degen uran bolmaýy kerek. Qoldanystaǵy damý baǵdarlamalaryn qaıta qarap shyǵý kerek shyǵar. Jýyqta ǵana jalpy quny 49 trln teńge bolatyn Ulttyq jobalardy qabyldadyq. Bul 120 mlrd dollar degen sóz. Osy Ulttyq jobalar qanshalyqty qajet ekenin túsinip alý kerek. Biraq bul ekonomıkanyń paradıgmasyn túbegeıli ózgertý týraly usynys durys degen sóz emes. Munaı, metall men astyq eksportyna arqa súıeıtin memleket bolyp qalamyz ba, joq pa degen saýaldar qoıylyp jatyr. Oǵan daıyn jaýap mende de joq, shynymdy aıtsam», - dedi Rasýl Rysmambetov.
Aıtýynsha, syrtqy qaryzdyń moldyǵy Qazaqstanǵa ekonomıkany bir kúnniń ishinde qaıta qurylymdaýǵa jol bermeıdi.
«Qazir bórikti aspanǵa atyp, urandap jatqandar bar. Biri búkil ekonomıkany memleketsizdendirý kerek dese, ekinshileri túgeldeı memlekettendirý qajet dep daýryǵyp jatyr. Qazaqstannyń túrli taraptarǵa qaryzy bar. Bizdiń syrtqy qaryzymyz 160 mlrd dollardyń aınalasynda. Onyń bir bóligi oblıgatsııalarǵa salynǵan. ıAǵnı, eýropalyq qorlarda memleketpen birge «Qazaqstan temir joly», «QazMunaıGaz» sııaqty kompanııalardyń mindettemeleri bar. «Samuryq-Qazyna» túgeldeı oblıgatsııalarǵa arqa súıep otyr. Sol qaryzdardyń bir shartynda nesıe berýshi merziminen buryn ótem talap ete alatyny aıtylǵan. Biz qazir ınvestorlardy qozǵap, «qazaqstandyq mazmun» talap ete bastasaq, álgi talap iske qosylýy múmkin. ıAǵnı, oblıgatsııany satyp alýdy talap etedi. Al satyp almasaq, Halyqaralyq sot Ulttyq qordan sol oblıgatsııanyń qunyna teń qarajatty buǵattaı alady», - dedi sarapshy.
