«Bul – bıýrokratııa!» - Álıhan Smaıylov ınvestjobalardyń keıinge shegerilýin synady
QR Premer-Mınıstri Álıhan Smaıylovtyń tóraǵalyǵymen ótken Investıtsııalyq shtab otyrysynda óńdeý ónerkásibine ınvestıtsııa tartý máselesi qaraldy, dep habarlaıdy Kazinform.
Indýstrııa jáne ınfraqurylymdyq damý vıtse-mınıstri Іlııas Ospanov baıandaǵandaı, ótken 9 aıda óńdeý ónerkásibindegi negizgi kapıtalǵa 1 trln jáne 27 mlrd teńge ınvestıtsııa tartyldy, bul ótken jyldyń sáıkes kezeńimen salystyrǵanda 6,4%-ǵa tómen. Jyl sońyna deıin josparly kórsetkish 2,1 trln teńgeni quraıdy.
Salalar boıynsha jeńil ónerkásipte ınvestıtsııa tartý 2,5 esege ósip, 11,3 mlrd teńgege jetti. Sondaı-aq jıhaz óndirisinde – 4,5 ese, ıaǵnı 14 mlrd teńgege deıin, rezeńke jáne plastmassa buıymdary óndirisinde – 1,6 ese, 81,4 mlrd teńgege deıin ósim tirkeldi. Sonymen qatar negizgi kapıtalǵa salynǵan ınvestıtsııalar boıynsha qaǵaz ónimderin, sýsyndar men tamaq ónimderin shyǵaratyn kompanııalar arasynda oń dınamıka baıqalady.
Jalpy, bıyl ınvestıtsııa kólemi 1 trln teńgeni quraıtyn 170 jobany iske qosý josparlanǵan. Olardyń ishindegi eń irileri – turmystyq tehnıka jáne arnaıy koks óndiretin kásiporyndar, sondaı-aq shlamdardy qaıta óńdeıtin ken baıytý fabrıkasy. Búgingi tańda jalpy quny 200 mlrd teńgeni quraıtyn 65 joba iske qosyldy.
Sonymen qatar óńirler 2027 jylǵa deıin iske qosylýy josparlanǵan birqatar ınvestıtsııalyq jobalardy júzege asyrýdy keıingi jyldarǵa shegerdi. Bul ınvestorlar qarjysynyń jetispeýine, ınfraqurylymmen qamtamasyz etilmeý, jabdyqtardyń jetkizilmeýi nemese keshiktirip jetkizilýine, sondaı-aq jer máselelerine baılanysty bolyp otyr.
Premer-Mınıstr Ónerkásip jáne qurylys mınıstrligi atalǵan baǵytta úılestirý jumystaryn belsendi júrgizýi tıis ekenin aıtty.
«Tek qana jol kartasyn bekitý arqyly barlyq máseleni sheshý múmkin emes. Bul jerde jobalardyń qalaı júzege asyrylyp jatqanyn, jer-jerde qandaı máseleler sheshilmeı jatqanyn qadaǵalap, ózderińizdiń taraptaryńyzdan ákimderge kómek kórsetý qajet. Siz jol kartasyn maquldadyq, endi osymen barlyq máseleler sheshildi dep oılaısyz ba? Bul – bar bolǵany bıýrokratııa! Investıtsııalyq jobalar júzege asyp, onyń nátıjesin kórmeıinshe, másele sheshildi dep aıtýǵa bolmaıdy», - dedi Álıhan Smaıylov.
Premer-Mınıstr Aqtóbe oblysynda óńdeý salasyna tartylǵan ınvestıtsııalardyń tómendep ketkenin atap ótti. Sondaı-aq óńirde 5 joba boıynsha iske asyrý merzimi keıinge shegerilip otyr.
«Mysal retinde aıtsaq, oblysta keramıkalyq plıtkalardy óndirý jobasyn iske asyrý toqtatyldy. Ákimdik jer ýchaskesin bólý rásimin jarty jyldan astam ýaqytqa sozyp jiberdi. Nátıjesinde ınvestor jobany basqa aımaqqa kóshirý máselesin qarastyrýda», - dedi Álıhan Smaıylov.
Ol sondaı-aq 1 myń jumys ornyn qurý kózdelip otyrǵan altyn kenderin óńdeıtin ken-baıytý fabrıkasynyń qurylysy 2026 jylǵa keıinge qaldyrylǵanyn basa aıtty. Buǵan elektr qýaty men gazǵa qosylýǵa tehnıkalyq sharttar men kelisimder merziminiń jarty jylǵa sozylyp ketýi sebep bolyp otyr.
Atalǵan máseleler boıynsha óńir ákimi Ashat Shaharov, «KEGOC» AQ basqarma tóraǵasy Nábı Aıtjanov jáne «QazTransGaz-Aımaq» AQ basqarma tóraǵasy Baýyrjan Asqarov túsinikteme berdi.
«Bul jobalar, eń aldymen, óńir ekonomıkasy úshin óte mańyzdy. Sondyqtan, oblys ákimdigi atalǵan kompanııalarmen birlesip, barlyq týyndaǵan máselelerdi tez arada sheshýi qajet», - dedi Úkimet basshysy.
Premer-Mınıstr Aqmola oblysynda da 9 aıda ınvestıtsııa kólemi tómendep ketkenin atap ótti. Sondaı-aq 6 ınvestıtsııalyq jobany iske asyrý merzimderi buzylyp otyr. Máselen, kirpish zaýytyn salý jobasy 2021 jyldan beri sozylyp keledi. Ákimdik ınvestorǵa balshyq óndirýge lıtsenzııa bermegen.
Sonymen qatar Mańǵystaý oblysynda da 10 jobany iske asyrý merzimi keıinge shegerildi.
«Óńirde ammıak jáne karbamıd óndirý boıynsha perspektıvaly joba bar, biraq oǵan qajetti ınfraqurylym tartylmaǵan. Sondaı-aq negizgi shıkizat bolyp otyrǵan tabıǵı gazdy jetkizý máselesi sheshilmegen», - dedi Álıhan Smaıylov.
Atalǵan aqparatqa qatysty Aqmola oblysy ákiminiń orynbasary Azamat Taıjanov pen Mańǵystaý oblysy ákiminiń birinshi orynbasary Jumabaı Qaraǵaev aqparat berdi.
Premer-Mınıstr óńirlerge ınvestıtsııalyq jobalardy iske asyrý máselelerinde neǵurlym belsendi ustanym kórsetý qajet ekenin atap ótti, óıtkeni olardyń nátıjesinde jańa jumys oryndary paıda bolyp, jalpy ekonomıkalyq kórsetkishter jaqsarady.
«Qandaı da bir qıyndyqtar týyndasa ákimdikter jobalardy iske asyrý merzimderin keıinge qaldyrýdy nemese olardan múldem bas tartýdy úırenshikti daǵdyǵa aınaldyryp aldy. Tıisinshe problemalyq máseleler bolǵan jaǵdaıda jedel ári naqty sheshý qajet», - dep atap ótti Álıhan Smaıylov.
Onyń aıtýynsha, ınvestıtsııa kólemi ósip, nátıjeli jobalardyń tıimdiligin kórip jatqan óńirler de bar. Atap aıtqanda, bul - Túrkistan, Qyzylorda, Soltústik Qazaqstan, Jetisý oblystary jáne Astana qalasy.
«Barlyq quraldar men mehanızmder qarastyrylǵan. Ákimder olardy jergilikti jerlerde durys jáne belsendi túrde iske asyrýy kerek», — dep atap ótti Premer-Mınıstr.
