Prezıdent Joldaýyn iske asyrý: Transkaspıı dálizi boıyndaǵy seriktes eldermen birlesken sharalar kúsheıtildi
ASTANA. KAZINFORM — Memleket basshysynyń «Ádiletti Qazaqstannyń ekonomıkalyq baǵdary» atty Qazaqstan halqyna Joldaýyn oryndaý maqsatynda Úkimet Qazaqstan, Ázerbaıjan, Túrkııa jáne Qazaqstan men Grýzııa arasyndaǵy 2027 jylǵa deıingi kedergilerdi joıý jáne Orta dálizdi damytý jónindegi Jol kartasyn iske asyrý boıynsha jumys júrgizip jatyr. Bul dálizdiń ótkizý múmkindigin jylyna 10 mln tonnaǵa deıin arttyrýǵa múmkindik beredi, dep habarlady Úkimettiń baspasóz qyzmeti.
Shyǵystan Batysqa tranzıttik júkterdiń jetkilikti kólemin qamtamasyz etý úshin 2023 jylǵy qarashada Qytaımen Transkaspıı halyqaralyq kólik baǵytyn damytý, sonyń ishinde Qytaı men Eýropa arasyndaǵy konteınerlik poıyzdar boıynsha birqatar kelisimge qol qoıyldy. Bul kelisimder 2024 jylǵy 1 shildede Qazaqstan Respýblıkasynyń Zańymen ratıfıkatsııalandy. Baǵyttyń tartymdylyǵy men básekege qabilettiligin arttyrý úshin onyń búkil boıynda biryńǵaı mýltımodaldy servıs quryldy.
Qazaqstan, Ázerbaıjan jáne Grýzııanyń temirjol ákimshilikteri arasynda «Astana» Halyqaralyq qarjy ortalyǵynyń bazasynda birikken kólik-logıstıkalyq kompanııamen uqsastyq boıynsha baǵytty júıeli paıdalaný úshin Middle Corridor Multimodal Ltd birlesken kásiporny quryldy. Bul protseste kólik operatsııalaryn tsıfrlandyrý ári ońtaılandyrý, sonyń ishinde shekaradan ótý jáne termınaldyq protsedýralar mańyzdy ról atqarady.
«Biryńǵaı tereze» qaǵıdaty boıynsha logıstıkalyq servısti jaqsartý «Global DTC Kazakhstan Ltd» (PSA múshesi) ázirlegen DTC (Digital Trade Corridor) – Tez customs platformasynyń Kedendik modýlimen «QTJ» UK» AQ IT-júıelerin tehnıkalyq ıntegratsııalaý boıynsha jumys júrgizildi. 2023 jylǵy 5 jeltoqsanda QTJ men Global DTC Kazakhstan Ltd arasyndaǵy DTC platformasyn engizý boıynsha ózara is-qımyldyń Jol kartasy bekitildi. Qazirgi ýaqytta Qazaqstan men Ázerbaıjan temir joldarynyń aqparattyq júıeleri platformaǵa biriktirilgen, sonymen qatar Grýzııa temirjoldarymen osyndaı jumystar pysyqtalýda.
2023 jyly «Xi'an Free Trade Port Construction and Operation Co.Ltd» kompanııasy jáne «QTJ» UK» AQ-nyń («Kedentransservıs» AQ ókili) qatysýymen qurylǵan «Qytaı-Qazaqstan saýda-logıstıka kompanııasy» JShS birlesken kásiporny aıasynda Sıan qalasynyń qurǵaq portynda termınal salyndy. 2024 jylǵy 28 aqpanda ashylǵan termınal Qazaqstan baǵytynda júretin barlyq konteınerlik poıyzdardyń 40%-yn biriktiredi, bul THKB boıynsha tranzıttik tasymaldardyń aıtarlyqtaı ósýine yqpal etti. Jyl basynan beri Qytaıdan THKB tranzıti eki esege jýyq ósim kórsetti.
2023 jyldyń qorytyndysy boıynsha THKB baǵyty boıynsha tasymaldaý kólemi 2022 jylmen salystyrǵanda 65%-ǵa artyp, 2,76 mln tonnany qurady (2022 jyly-1,7 mln tonna). 2024 jyldyń 7 aıynyń qorytyndysy boıynsha tasymaldaý ótken jylmen salystyrǵanda (1,57 myń tonna) 63%-ǵa artyp, 2,56 mln tonnany qurady. Bul jetistikter seriktestermen birlesip jumys isteýdiń tıimdiligin kórsetedi jáne Orta dálizdi damytýdyń mańyzyn rastaıdy. Onyń turaqty ári básekege qabiletti baǵyt retinde qalyptasýyna dáliz boıyndaǵy elder ǵana emes, sonymen qatar Ońtústik-Shyǵys Azııa, Parsy shyǵanaǵy jáne Eýropa aımaqtary da qyzyǵýshylyq tanytady.
