Prezıdent Túrki memleketteri uıymynyń beıresmı sammıtine qatysty
BÝDAPEShT. KAZINFORM — Qasym-Jomart Toqaev Túrki memleketteri uıymynyń beıresmı sammıtin kóne Býdapesht shaharynda óte joǵary deńgeıde uıymdastyrǵany úshin Majarstannyń Premer-mınıstri Vıktor Orbanǵa rızashylyǵyn bildirdi. Bul týraly Aqorda málim etti.

– Búgingi alqaly jıynnyń Eýropa tórinde ótýiniń aıryqsha máni bar. Biz majar jurtynyń qart qurlyqta tuǵyrly memleket bolyp otyrǵanyna dán rızamyz. Búgin bárimizdi túbi bir túrki baýyrlarym dep qushaq jaıa qarsy alyp jatsyzdar. Muny, shyn máninde, myzǵymas dostyǵymyzdyń aıqyn kórinisi dep sanaımyn. Biz yntymaǵy jarasqan elderimizdiń birligin bekemdep, tamyry bir tarıhymyz ben salt-dástúrlerimizdi ulyqtap kelemiz, – dedi Prezıdent.

Memleket basshysynyń aıtýynsha, «Shyǵys pen Batys toǵysqan tus» ataýymen uıymdastyrylǵan sammıt alyp qurlyqtyń ulan-ǵaıyr aýmaǵyn ıelenip jatqan túrki elderiniń múddesine, strategııalyq maqsat-mindetine saı keledi. Qazirgi kúrdeli geosaıası jaǵdaıda Uıym aıasyndaǵy yntymaqtastyqtyń máni tipti artty.
Bul rette Qasym-Jomart Toqaev túrki jurtynyń tatýlyǵy men ózara baılanysyn nyǵaıtý, tutastyǵyn bekemdeı túsý maqsatynda Qazaqstan qabyldaǵan keshendi sharalarǵa toqtaldy.
– Atap aıtsaq, Túrki memleketteri uıymynyń janyndaǵy Qazaqstannyń Turaqty ókilin taǵaıyndady. Kóp uzamaı Turaqty ókildik ashýdy josparlap otyrmyz. Astanada 11-12 maýsym kúnderi Túrki memleketteri Parlamenttik Assambleıasynyń XIV plenarlyq otyrysy ótedi. Aqtaý qalasy bıyl Túrki áleminiń mádenı astanasy retinde jarııalandy. Osy mártebeli mindetti joǵary deńgeıde atqarý úshin naqty is-sharalar qolǵa alyndy. Qazaqstannyń bastamasymen ótken aptada Ortalyq saılaý organdarynyń konsýltatıvtik platformasy quryldy. Onyń alǵashqy otyrysy kıeli Túrkistan qalasynda tabysty ótti. Ortaq kelisim boıynsha bıyl maýsym aıynan bastap Almaty qalasy «Túrki memleketteri uıymynyń jastar astanasy» atanady. Osylaısha, biz túrki birligin nyǵaıtamyz, – dedi Prezıdent.

Qasym Jomart Toqaevtyń pikirinshe, Túrki memleketteri uıymyna múshe elder ózara qol jetkizgen kelisimderdi saqtaýy qajet.
– Taǵy bir asa mańyzdy másele, bul – bizdiń Uıymnyń sheńberinde qabyldanǵan qujattardaǵy erejelerdi qatań saqtaý. Protsedýra máselesi bolsyn, saıası jáne ekonomıka suraqtary bolsyn – kelisimderdiń erejeleriniń barlyǵyn qurmetteý, saqtaý qajet, mindetti túrde iske asyrý kerek, – dedi Prezıdent.
Memleket basshysy sońǵy kezdegi tarıfke qatysty oqıǵalar jahandyq saýda saıasatyndaǵy óte úlken ózgeristerge sebep bolǵanyna nazar aýdardy. Prezıdent mundaı daǵdarystar túrli syn-qater týdyrýmen qatar jańa múmkindikterge jol ashatynyn alǵa tartyp, ónerkásip, kólik-tranzıt, aýyl sharýashylyǵy, tsıfrlandyrý sııaqty baǵyttar boıynsha birlese áreket etýdi usyndy.
Qasym-Jomart Toqaev Orta dálizdi Shyǵys pen Batystyń arasyndaǵy negizgi kópirge aınaldyrýdy strategııalyq mindet retinde atady. Bul rette Prezıdent elimiz Qyrǵyzstanmen jáne Ózbekstanmen shekaradaǵy rásimderdi tsıfrlandyrý, júk tranzıtin jeńildetý úshin naqty sharalar qabyldap jatqanyn, sondaı-aq Qazaqstan-Qytaı shekarasynda úshinshi temir jol beketin ashýdy josparlap otyrǵanyn jetkizdi.
Osy oraıda Qasym-Jomart Toqaev baýyrlas elderdi iri ınfraqurylymdyq jobalardy birlesip júzege asyrýǵa, sonyń ishinde «Soltústik – Ońtústik» baǵyty boıynsha halyqaralyq kólik qatynasyn damytýǵa shaqyrdy. Atalǵan joba túrki elderiniń óńirlik tranzıt haby retindegi rólin edáýir nyǵaıtady.
Eske sala keteıik, buǵan deıin Memleket basshysy Majarstan Premer-mınıstrimen kelissóz júrgizgenin jazǵan bolatynbyz.
Búgin Prezıdent Býdapeshttegi Varkert Bazar pavılonyna barǵan edi.