Prezıdent ózgeristerdi ózinen bastap otyr – sarapshy referendým jaıly

NUR-SULTAN. QazAqparat – 5 maýsym kúni Qazaqstanda jalpyhalyqtyq referendým ótedi. Búginde aıtýly memlekettik saıası sharaǵa qatysty halyq arasynda túsindirý jumystary júrip jatyr. Osy oraıda QazAqparat tilshisi astanalyq advokat, QR Prezıdenti janyndaǵy adam quqyǵyn qorǵaý jónindegi komıssııanyń sarapshylar keńesiniń múshesi Abzal Bekbosynovpen suhbattasqan edi.

«Referendým arqyly halyqqa múmkindik berilip otyr. ıAǵnı ata zańǵa ózgeris engizý halyqtyń óz qolynda. Ótkenge kóz júgirtsek, Táýelsizdik alǵaly 30 jyldyń ishinde referendým bir-aq ret ótken. Buǵan deıin Konstıtýtsııaǵa ózgerister tek Parlament qabyrǵasynda ǵana engizilip otyrdy. Endigi ýaqytta Prezıdent Ata zańnyń 33 babyna ózgeris engizýdi halyqtyń erkine berip otyr. Halyqtyń daýsyna salyp otyr. Mysaly, bir ǵana Shveıtsarııanyń ózinde aıyna 1-2 referendým ótedi, jylyna emes, aıyna. Demek atalǵan el kez kelgen másele boıynsha halyqpen sanasady. Al bizde 27 jyldan keıin ótkeli otyr», - dedi Abzal Bekbosynov.

Onyń aıtýynsha, qazaqstandyqtar zań aıasynda berilip otyrǵan múmkindikti paıdalanýy kerek.

«Referendým ol Ákimshilik-quqyqbuzýshylyq, Qylmystyq kodekster nemese qandaı bir normatıvtik akti emes. Bul – bizdiń Ata zańymyz. Al Ata zańǵa beı-jaı qaraýǵa bolmaıdy. Referendýmda daýys berý nátıjesinde halyqtyń basym bóligi qoldaǵan jaǵdaıda, Konstıtýtsııanyń 33 baby boıynsha ózgeris engiziledi. Sonyń biri Konstıtýtsııadaǵy Prezıdent týraly baptyń 2 tarmaǵyna ózgeris engizilmek. Birinshi, Prezıdenttiń partııa múshesi qatarynda bolmaýy, ekinshisi, sýperprezıdenttik qaǵıdatynan bas tartý. Odan bólek, referendýmnyń oń nátıjesinde Prezıdenttiń aǵaıyn-týystary men jaqyn-jýyqtary memlekettik joǵary laýazymǵa taǵaıyndalmaıdy. Osynyń bárin túıindeı kele, Prezıdent ózgeristerdi ózinen bastap otyrǵanyn kórýge bolady. Keıin atalǵan ózgerister Prezıdentten basqa da joǵary laýazymdy tulǵalardy qamtıdy» - deıdi ol.

Sondaı-aq advokat Konstıtýtsııaǵa engizilýi múmkin ózgeristerdiń biri – jer máselesine jeke toqtalyp ótti.

«Jer – memlekettiń emes, halyq menshigi. ıAǵnı jerdiń asty men ústindegi bar baılyq halyqqa tıesili. Degenmen bul jerde durys túsiný kerek. Aıtalyq belgili bir eldi mekenniń mańynan qazba baılyq tabyldy delik. Sol jerdiń turǵyndary qazba bizdiń aýyldan tabyldy, bizge berińder degeni jón emes. Halyq turaqty turǵyn retinde memleketten sol eldi mekenge mektep, jol, aýyzsý basqa da qajettiliktermen qamtamasyz etýdi suraı alady. Bul – zańdy talap. Referendýmǵa qatysty taǵy bir jaıt, men búgin jaqtap daýys berdim, erteńinen ózgerister qaıda degen qate túsinik. Ol úshin ýaqyt kerek», - deıdi maman.