Prezıdent N.Nazarbaevtyń 2015 jylǵy álemdik deńgeıdegi kezdesýleri men saparlary (FOTO)

ASTANA. QazAqparat - Búgin resmı BAQ-ta Qazaqstan Respýblıkasy Prezıdentiniń halyqaralyq máseleler jónindegi kómekshisi Nurlan Onjanovtyń «Elbasynyń senimdi baǵyty» atty maqalasy jaryq kórdi. Óz materıalynda ol Prezıdent N.Á.Nazarbaevtyń 2015 jylǵy halyqaralyq qyzmetine sholý jasaǵan. «QazAqparat» HAA N.Onjanovtyń maqalasynyń tolyq mátinin oqyrman nazaryna usynady.

***

Ótip bara jatqan 2015 jyl - Qa­­zaqstan Respýblıkasynyń memle­ketti­­­­ligin nyǵaıtý turǵysynan alǵan­da aı­ryqsha. Bul jyldy biz Qazaq­stan halqy Assambleıasy jyly belgisimen ótkizdik, el Konstı­týtsııasynyń 20 jyl­dyǵyn, fashızmge qarsy soǵystaǵy Jeńistiń 70 jyldyǵyn jáne Qazaq handyǵynyń 550 jyldyǵyn toıladyq. Bul mereıtoılyq datalar qazaqstandyq qoǵamdy jumyldyrýǵa baǵyttalǵan, al ol qazirgi zamanǵy álem­degi jahandyq synaqtar men geosaıası silkinister aıasynda óte mańyzdy.

Prezıdentimiz - Elbasy Nur­sultan Nazarbaev óziniń Qazaqstan halqyna Joldaýynda atap ótkendeı, «Qazir álem shapshań qarqynmen ózgerýde. Basqasha dáýir týyp keledi. Bizdiń kóz aldymyzda ózgeshe múmkindikteri men táýekelderi bar jańa jahandyq ómir shyndyǵy paı­da bolýda. Búginde Qazaqstan ekonomıka­syna álemdik rynoktardaǵy quldyraý týyndatqan birqatar syrt­qy faktorlar teris áserin tıgizýde. Jahandyq daǵda­rys­tardyń shyǵý tórkini bizderge baılanysty emes. Jahandyq daǵdarystar yqpalynan eshkim de saqtanyp qala almaıdy».

Shynynda da, HHІ ǵasyrdaǵy álem­dik tártipti qalyptastyrýdyń kúrdeli úderisi bútindeı alǵanda, daǵdarys­tarmen jáne daý-janjaldarmen, qazirgi zamanǵy syn-qaterler men qaýipter aýqymynyń ulǵaıýymen, halyqaralyq shıelenistiń artýymen qosa júrýde. Osynyń bári Qazaq­­­­stannyń ishki turaqtylyǵy men ornyqty damýyna qater tóndiredi. Bul turǵyda Qazaqstan halqy Assambleıasynyń kezekten tys prezıdenttik saılaý ótkizý týraly bastamasy meılinshe ýaqtyly boldy.

Bıylǵy jyldyń 26 sáýirinde ótken prezıdenttik saılaý Elbasyn búkilhalyqtyq qoldaýdyń senimdi aıǵaǵyna aınala otyryp, saılaýshy­lardyń rekordtyq qatysýymen erekshe­lendi. Saılaýshylardyń daýys berýine Eýroparlament, EQYU, TMD, ShYU, IYU, UQShU jáne basqalardy qosa alǵanda, álemniń 37 eli men halyqaralyq uıymdarynan myńnan astam baıqaý­shylar monıtorıng júrgizip, olar uıymdastyrýdyń joǵary deńgeıin, bolyp ótken saılaýdyń móldirligi men adaldyǵyn atap kórsetti.

Shetelder lıderleriniń kóptegen quttyqtaýlary halyqaralyq bedel men úlken qurmettiń kórsetkishine aınaldy. Nursultan Nazarbaevty prezıdenttik saılaýdaǵy jeńisimen 50-den astam memleketter men úkimetter basshylary quttyqtap, Aqordaǵa saıasattyń, ekonomıkanyń, ǵylym men mádenıettiń 180 lıderi men kórnekti qaıratkerleri quttyqtaýlaryn joldady.

Quttyqtaýlarda «Qazaqstannyń je­tistikteri men tabystarynyń Nursul­tan Nazarbaev atymen tyǵyz baılanysty» ekendigi atap ótilgen. Memleket basshysy shetelderde joǵary senimge ıe, esimi sarabdal saıasatker jáne tabysty reformator, jahandyq antııadrolyq qozǵalystyń kóshbasshysy jáne AÓSShK, Álemdik jáne dástúrli dinder kóshbasshylarynyń sezderi, EAEO jáne basqa da kóptegen mańyzdy halyqaralyq bastamalardyń bastamashysy retinde qurmetpen atalady.

Búginde Nursultan Nazarbaev búkil álemdik qoǵamdastyqqa «adal menedjer» retinde belgili. Barsha jurt ony dáıekti saıasatker jáne jahandyq qaýipsizdikti nyǵaıtýdyń qatań jaqtaýshysy retinde biledi. Osynaý kúrdeli jaǵdaılarda Mem­­leket basshysynyń syrtqy saıası baǵyty Qazaqstannyń ulttyq múddelerin qorǵaýǵa jáne qamtamasyz etýge, bizdiń elimizdiń halyqaralyq bedelin nyǵaıtýǵa, bezbendelgen, syndarly jáne pragmatıkalyq syrtqy saıasat júrgizýge baǵyttalǵan.

Memleket basshysy ornyqty ekono­mıkalyq jáne áleýmettik damýdyń negizi retinde beıbitshilikti qamtamasyz etý, qaýipsizdik jáne óńirlik turaqtylyq máselelerine birinshi kezekte kóńil bóledi. Osy oraıda, ótip bara jatqan jyldyń Nursultan Nazarbaevtyń ýkraın daǵdarysyn retteý boıynsha belsendi bitimgershilik kúsh-jigerinen bastalǵanyn eske sala ketken jón.

Ótken jyldyń sońy men 2015 jyldyń basyndaǵy Qazaqstan Pre­zıdentiniń Reseıdiń, Ýkraı­­­nanyń, Frantsııanyń, GFR men AQSh-tyń lıderlerimen kezdesýleri jáne kelis­sózderi «normand tórttigi» elde­ri basshylarynyń kezdesýlerin uıym­dastyrýǵa baǵyttaldy. Ótken jyl­dyń­ jeltoqsanynda Astanada Fran­­tsııa Prezıdenti F.Ollandpen kelis­­sózderde Memleket basshysy joǵa­ry deńgeıdegi Reseı-Frantsııa kezde­sýin uıym­dastyrýǵa jaǵdaı jasa­dy. Qańtarda Nursultan Nazar­baev­ Berlınde bolyp, GFR-diń Fede­raldyq kantsleri A.Mer­kel­­men daǵdarysty retteýdiń kezek kút­­tirmeıtin sharalaryn talqylady.

Donbastaǵy qantógisti toqtatý jáne daý-janjaldy beıbit retteý jónindegi asa mańyzdy ýaǵ­da­lastyqtarmen aıaqtal­ǵan ústimizdegi jyldyń 12 aqpanyndaǵy «normand tórttiginiń» tarıhı Mınsk kezdesýi jalpy kúsh-jigerlerdiń nátı­jesine aınaldy. Nursultan Nazarbaevtyń bitimgershilik kúsh-jigeri Qazaqstannyń halyqaralyq bedelin nyǵaıta otyryp, shetelder lıderleri men álemdik qoǵam­­dastyqtyń joǵary baǵalaýyna ıe boldy.

Ýkraınadaǵy jaǵdaı álemdik silkinis­terdiń kórinisine aınaldy. Ekonomıka men qarjydaǵy júıeli daǵdarys naryqtar men resýrstarǵa jahandyq básekelestikti shıe­­le­nistire otyryp, geosaıasat pen qaýip­sizdik salasyna dendep endi. Qazaq­stan basshylyǵynyń mundaı stsenarııge daıyn bolǵanyn atap kórsetý qajet. Eýrazııalyq keńistiktegi ıntegratsııalyq úderisterdi ulǵaı­ta túsý jahandyq daǵdarysqa qaıtarylǵan tıisti jaýap boldy.

2015 jyldyń 1 qańtarynan Qazaq­stannyń, Reseı men Bela­rýstiń qaty­sýymen júzege asqan Eýrazııalyq eko­nomıkalyq odaq (EAEO) qurý týraly shart kúshine endi. EAEO qýatty re­sýrstarǵa, óndi­­ristik jáne tehnolo­gııa­lyq áleýetke, damyǵan kólik-kommý­nıka­tsııalyq jáne energetıkalyq júıege ıe.

Ótip bara jatqan jyly Pre­zıdent Nursultan Nazarbaev Joǵary Eýra­zııalyq ekonomıkalyq keńestiń eki birdeı otyrysyna (mamyr jáne qazan) qatysty. Ekonomıkanyń naq­ty sektoryndaǵy baılanystardy damytý, saýda-quqyqtyq bazany keńeıtý, EAEO men «Jibek joly ekonomıkalyq beldeýiniń» áleýetterin túıistirý týraly ýaǵda­­lastyqtar ol jumystyń qorytyn­dylaryna aınaldy. 2016 jyldyń 1 aqpanynda óz qyzmetine kirisetin Eýrazııalyq ekonomıkalyq komıssııa Alqasynyń jańa quramyn bekitý úshin jeltoqsanda JEEK-tiń taǵy bir otyrysy kútilip otyr.

Sheteldik áriptesterdiń EAEO-ǵa degen múddeleri arta túsýde. 2015 jyly Armenııa men Qyrǵyzstan birles­tiktiń jańa músheleri boldy. Mem­leket basshysynyń ústimiz­degi jyldyń 12 tamyzynda Qyr­ǵyzstanǵa jumys babyndaǵy sapary sheńberinde Qazaqstan-Qyr­­ǵyz­stan shekarasynda kedendik baqy­laýdy alyp tastaýdyń saltanatty rásimi ótip, ony eki el prezıdentteri Nursultan Nazarbaev pen Almazbek Atambaevtyń onlaın-rejimde baqylaǵany da atap óterlik jaıt.

Bútindeı alǵanda, qazirgi ýaqytta 40-qa jýyq el men birlestikter EAEO-men erkin saýda aımaǵy týraly kelisim­sharttardy bekitýge múddelilik bildirip otyr. Erkin saý­da týraly kelisimge Qazaqstannyń tamasha ólkesi - Býrabaı kýrortty aımaǵynda ústimizdegi jyldyń mamyrynda qol qoıǵan Vetnam EAEO-nyń saýda salasyndaǵy birinshi áriptesi boldy.

Eýrazııalyq ıntegratsııanyń vektory EAEO boıynsha áriptes­­termen, eń aldymen, Reseı Federa­­tsııasymen dástúrli dostyq, teń quqylyq jáne ózara tıimdi qarym-qatynastarǵa negizdelgen. Ótip bara jatqan jyly ekijaqty kezdesýler men kópjaqty forýmdar sheńberinde Nursultan Na­zarbaev prezıdent Vladı­­mır Pý­tınmen 15-ten astam kezdesý ótkizdi.

Prezıdenttik saılaýdan keıin Mem­leket basshysy óziniń alǵashqy shetelge saparyn dál osy Reseıge jasap, onda bıylǵy jyldyń 8-9 ma­myrynda Máskeýde ótken fashızm­ge qarsy Jeńistiń 70 jyl­dyǵyna arnalǵan saltanatty is-sharalarǵa qatysty. Nursultan Nazarbaev Qyzyl alańdaǵy áskerı paradta bolyp, Belgisiz soldat qabirine gúl shoqtaryn qoıdy. TMD lıderleriniń beıformaldi kezdesýinde ol fashızmdi jeńýdiń mańyzdylyǵyn atap ótip, tarıhı derekterdi burmalaý jolymen soǵys nátıjelerine revızııa jasaý talpynysynan saqtandyrdy.

AÓK-ti damytý máselelerine arnal­ǵan Qazaqstan men Reseıdiń HІІ óńiraralyq yntymaqtastyq forýmy (Sochı, qyrkúıek) eleýli oqıǵaǵa aınaldy. Forým sheń­berinde «Agroónerkásip kesheni salasyndaǵy Qazaqstan-Reseı yn­tymaqtastyǵynyń perspektıvalary» atty mamandandyrylǵan kórme, «Qazaqstan men Reseıdiń taýar­lardy ımporttyq almastyrý salasyndaǵy shekaralyq yntymaq­tastyǵy» taqyry­bynda dóńge­lek ústel, «Shaǵyn jáne orta bıznestiń memlekettik satyp alýlarǵa qatysýy» atty semınar-keńes, Qazaq­stan-Reseı Shekaralyq yntymaq­tas­tyq jónindegi iskerlik keńesiniń otyrysy, sondaı-aq, Jas­tar forýmy uıym­dastyryldy. Sochıde 5 óńiraralyq kelisimshartqa jáne 4 kommertsııalyq kelisimge qol qoıyldy.

Joǵary deńgeıdegi únqaty­sýlardy, parlamentter, mınıstr­likter men vedomstvolar arasyn­daǵy turaqty baılanystardy qosa alǵanda, Qazaqstan men Reseıdiń strategııalyq áriptestiginiń qalyp­tasqan tetigi ekijaqty yntymaq­tastyqtyń aǵymdaǵy jáne perspektıvaly máselelerin tabysty, júıelik negizde sheshýge jaǵdaı jasady. Reseı Federatsııasynyń Prezıdenti Vladımır Pýtınniń ústimizdegi jyldyń qazanyndaǵy Qazaqstan Respýblıkasyna memlekettik sapary onyń jarqyn aıǵaǵyna aınaldy.

Astanada eki prezıdenttiń Qazaqstan men Reseıdiń stra­­­­tegııalyq áriptestigin nyǵaıtý jáne damytý, kómirsýtek shıkizatyn óndirý, eksporttaý jáne tasymaldaý, kólik-tranzıt áleýetin ózara tıimdi paıdalaný jáne jańa halyqaralyq kólik dálizderin qurý, ǵarysh salasyn damytý jáne «Báıterek» jobasyn júzege asyrýdyń is júzindegi fazasyna shyǵý, sondaı-aq, bútindeı alǵanda, álemdik ekonomıkanyń qubylmalylyǵy men RF-nyń sanktsııalyq qarsy turýy jaǵdaılarynda saýda-ekonomıkalyq ózara is-qımyldar belsendiligin arttyrýdy qosa alǵanda, ekijaqty qarym-qatynas­­tardyń barlyq spektory boıynsha yntymaqtastyqty tereńdetý jónindegi únqatysýlar odan ári jalǵasty.

2015 jyly Memleket basshy­­­synyń kúsh-jigeriniń arqasynda Qy­taı Halyq Respýblıkasymen yntymaq­tastyq sapaly jańa deńgeıge shyqty. Qar­qyndy saıası únqatysý saýda-eko­nomıkalyq, ınvestıtsııa­lyq, qarjylyq jáne mádenı-gýmanı­tarlyq baılanys­tardy keńinen damytýǵa jaǵdaı jasaı­dy. QHR Tóraǵasy Sı Tszınpın­niń prezıdenttik saılaýdan keıin Qazaq­stanǵa kelgen alǵashqy shetel­dik lıder bolýynyń ózi de atap aıtarlyq.

Prezıdent N.Á.Nazarbaevtyń ústi­mizdegi jyldyń qyrkúıegindegi Qytaıǵa memlekettik sapary jáne onyń Pekınde ótken fashızmmen kúrestegi Jeńistiń 70 jyldyǵyna arnalǵan paradqa qatysýy jan-jaqty strategııalyq áriptestiktiń joǵary deńgeıin rastaı tústi.

Sapar qorytyndysy boıyn­sha, Jan-jaqty strategııalyq árip­testik qatynastardyń jańa satysy týraly deklaratsııaǵa, QR men QHR arasyndaǵy 2015-2020 jyl­darǵa arnalǵan óńiraralyq yntymaqtastyq baǵdarlamasyna, sondaı-aq, jalpy somasy 23 mlrd. dollardy quraıtyn 45 birlesken nysandardy júzege asyrý boıynsha birqatar mańyzdy úkimetaralyq jáne ınvestıtsııalyq kelisimderge qol qoıyldy. Qytaı men Qazaqstannyń «Nurly Jol» jáne «Jibek jolynyń ekonomıkalyq beldeýi» ulttyq damý baǵdarlamalaryn túıistirý týraly ýaǵdalastyq mańyzdy mánge ıe boldy. Jibek joly dástúrlerin qaıta qalpyna keltirý Uly Dala men Aspanasty eliniń arasyndaǵy úzilissiz baılanystardyń úlgisi retinde qyzmet etedi.

Ústimizdegi jyldyń mamyrynda Prezıdent N.Nazarbaev álem­­­­­­niń 90 elinen úsh myńnan astam qaty­sýshyny jınaǵan VIII Astana ekono­mıkalyq forýmy­nyń jumysyna qatysty. Qazaq­stan Prezıdenti Lıýk­sembýrg pen Lıt­vanyń premer-mınıstrlerimen, nobeldik laýreat­tarmen, halyq­aralyq uıymdar men kompanııalar basshylarymen kezdesýler ótkizdi. Forýmda Mem­leket basshysy saýdadaǵy, kólik­tegi, energetıka men basqa da sala­lardaǵy ıntegratsııanyń biregeı erejesin qurýdy usyna otyryp, Birikken eýrazııalyq ekonomıkalyq keńistik ıdeıasyn usyndy. Jahandaný jaǵdaıynda qazaqstandyq Kósh­basshynyń bastamasy aıryqsha kókeıkestilikke ıe.

AEF sarapshylarynyń boljamy boıynsha, 2025 jylǵa qaraı Azııa men Eýropa arasyndaǵy jalpy saýda kólemi eki eselenip, 1,2 trln. dollardy quraıtyn bolady. Eýrazııadaǵy álemdik ekonomıkanyń ósýiniń draıverleriniń biri bola alatyn birtutas kólik-logıs­tıkalyq júıe qalyptasýda. Bul turǵyda EAEO, QHR-dyń «Jibek jolynyń ekonomıkalyq beldeýi» jáne EO arasynda ózara is-qımyldardy jolǵa qoıý jahandyq oń tıimdilik ákeledi.

Memleket basshysynyń qaty­sýymen ústimizdegi jyldyń 10-11 maý­symynda Astanada ótken Álemdik jáne dástúrli dinder lıderleriniń V sezi sheteldik delegatsııalar ókilderiniń joǵary deńgeıimen atap ótildi. Osylaısha, BUU Bas hatshysy Pan Gı Mýn, Fınlıandııa prezıdenti Saýlı Nıınıste jáne Iordanııa koroli Abdalla ІІ sııaqty joǵary mártebeli meımandardyń qatysýy jahandyq syn-qaterlerge qarsy turý úshin din lıderleri men saıasatkerlerdiń kelisilgen is-qımyldarynyń qajet ekendiginiń mańyzdy belgisi boldy.

Nursultan Nazarbaev forým minberinen Búkil álemniń saıası jáne rýhanı lıderlerine qolda bar múmkindikterdi soǵystar men daý-janjaldardy toqtatý, jahandyq saıasattaǵy senimdi qalpyna keltirý úshin paıdalanýǵa shaqyrdy. Dinı ekstremızm men terrorızmge qarsy turýdaǵy Din lıderleri keńesiniń rólin arttyrýdyń mańyzdylyǵy atap kórsetildi.

BUU Bas hatshysy Pan Gı Mýn Álemdik jáne dástúrli dinder seziniń qyzmetin, sondaı-aq, Qazaqstanda quryl­ǵan etnosaralyq jáne konfessııaaralyq tatýlyq pen kelisim modelin joǵary baǵalady.

Osydan 15 jyl buryn N.Á.Nazar­­­baevtyń bastamasymen shaqyrylǵan dinı forýmnyń mańyzdy jáne yqpaldy únqatysý alańyna aınalǵany atap ótildi. «Búginde álem ekstremızm men terrorızmnen zardap shegip otyrǵan shaqta jekkórýshilikke qarsy turýǵa úndeıtin din lıderleriniń daýys­tary jıirek jáne jaqsyraq estilgeni qajet», dep atap kórsetti BUU Bas hatshysy.

2015 jyl Qazaqstan men Úndi­stannyń yntymaqtastyǵynyń belsendi bola túsýimen este qaldy, oǵan N.Á.Nazarbaev pen Úndistan Premer-mınıstri N.Mo­dıdiń ústimizdegi jyldyń shildesindegi kelissózderi úlken serpin berdi.

Úndistanmen strategııalyq áriptestikti damytý Qazaqstannyń syrtqy saıasatynyń azııalyq vektorynyń basymdyqtarynyń biri dep, atap ótti Memleket basshysy. Somasy 5 mıllıard dollar bolatyn ekijaqty qujattarǵa qol qoıylý kelissózderdiń is júzindegi nátıjelerine aınaldy. Ol jobalardyń qatarynda «Sátbaev» munaı blogyndaǵy barlaý maqsatyndaǵy burǵylaýdy bas­taý, 2015-2019 jyldar kezeńinde Úndistanǵa 5 myń tonna ýran jetkizý, sondaı-aq, úndistandyq kompa­nııa­lardyń EKSPO-2017-ge qatysýy sııaqty sharalar bar.

Jahandyq ekonomıkalyq damý­­­dyń jańa ortalyqtary bolyp tabylatyn Qytaımen jáne Úndistan­men yntymaq­tastyqty ulǵaıtý Qazaqstan úshin stra­tegııalyq mańyzǵa ıe. Sarapshylardyń bol­jamy boıynsha, 2025 jylǵa qaraı Pekın men Delı ózderiniń ekono­mıkalyq áleýe­ti jaǵynan Jer sharyn­da jetek­shi pozıtsııalarǵa shyǵady, al BRIKS (Brazılııa, RF, Úndis­tan, Qytaı, OAR) toby elderi­niń jıyntyq ult­tyq tabysy Batys elderiniń kór­setkishinen asyp túsedi.

Osy turǵyda Prezıdent ­N.Á.Na­zar­baevtyń ústimizdegi jyl­dyń 9 shildesinde Ýfada ótken Shan­haı yn­tymaqtastyq uıymy jáne BRIKS el­deri lıderleriniń sammı­ti­ne qa­tysýy mańyzdy mánge ıe boldy.

Memleket basshysy óz sózinde EAEO, ShYU jáne BRIKS-tiń álem­­­­degi ósip kele jatqan rólin atap kór­set­ti. ShYU aldynda tur­ǵ­an min­­det retin­de ol terro­rızm­di qar­jy­landyrý kózderin joıý maqsa­tyn­daǵy, Zorlyq-zomby­lyq ekstremız­miniń aldyn alý jónindegi is-qımyldar josparyn ázirleýde BUU kúsh-jigerine qoldaý kórsetý, jahan­dyq qaýiptermen jáne syn-qater­lermen kúrestegi Shanhaı uıymynyń rólin arttyrý máselelerin atady.

EAEO men ShYU arasyndaǵy únqa­tysýdyń keń kólemdi trans­qurlyq­tyq ynty­maqtastyq úshin jaǵdaı jasaı­tyndyǵy atap ótildi. «EAEO-ShYU-nyń kólbeý kólik arterııalaryn jáne BRIKS-tiń tik kólik arterııalaryn jalǵastyrý saý­dany býyrqanta ósirýge qabiletti. Bolashaqta bizdiń aımaqtarymyzda ortaq birlestik pen ortaq saýda aımaǵyn qurýǵa bolady», dep málimdedi Memleket basshysy.

ShYU sammıti Úndistan men Pákistannyń qosylýy týraly sheshim qabyldanýymen erekshe­lendi. Uıymnyń keńeıýi Shanhaı úderisiniń eýrazııalyq keńistiktegi qajettiligin beıneleıdi.

2015 jyldyń 27 shildesinde Pre­zıdent N.Á.Nazarbaev Jenevada Dúnıe­júzilik saýda uıymy (DSU) Bas keńesiniń otyrysynda sóz sóı­ledi. Bul kún Qazaq­stannyń DSU-ǵa qosylǵan kún retinde tarıhqa endi. Memleket basshysy mú­shelikke ótý týraly hattamaǵa qol qoıdy.

Qazaqstan DSU-nyń 162-shi tolyq quqyly múshesi boldy. Óz sózinde Nursultan Nazar­baev jahandyq naryqqa ıntegratsııa­lanýdaǵy Qazaqstannyń orasan zor jolyn atap kórsetti. Memleket basshysynyń baǵalaýynsha, DSU-ǵa ótý Qazaqstannyń reformalar men zamanaýı naryqtyq ekonomıkany jáne saýdany qurý salasyndaǵy tabystaryn halyqaralyq moıyn­daýdyń kórsetkishine aınaldy.

Dúnıejúzilik saýda uıymy saý­da salasyndaǵy jahandyq bas­qarýdyń neǵurlym bedeldi jáne yqpaldy uıymy bolyp tabylady. Qazaqstannyń DSU jumysyna tolyq quqyly múshe bolýy kóptegen sheteldermen saýda ekonomıkalyq yntymaqtastyqta neǵurlym keń múmkindikter men perspektıvalar ashady.

Ústimizdegi jyldyń jazynda Mem­leket basshysy Mılandaǵy Búkilálemdik EKSPO-2015 kórme­sindegi Qazaqstannyń ulttyq kúni­niń ashylýyna qatysty. Ol Italııa Premer-mınıstri M.Rentsımen kezdesip, bıznes-forýmda sóz sóıledi, onyń qorytyndysy boıynsha somasy 500 mıllıard dollar bolatyn 20-dan astam kommertsııalyq kelisimderge qol qoıyldy.

Prezıdent N.Á.Nazarbaevtyń qaty­sýymen ótken halyqaralyq is-shara­lardyń jazǵy tyǵyz kestesi ústimizdegi jyldyń 27 tamyzynda Qazaqstanǵa Tómen baıytylǵan ýran bankin qurý týraly kelisimge qol qoıý rásimine kelgen MAGATE Bas dırektory ıÝ.Amanomen jáne AQSh-tyń eks-senatory S.Nannmen kezdesýmen aıaqtaldy.

MAGATE-men kelisimge qol qoıý­­dyń Qazaqstan Kóshbas­shy­sy­nyń bas­tamasymen BUU-da ıAdrolyq sy­­naqtarǵa qarsy halyqaralyq is-qı­myl kúni retinde atalyp ótetin Se­meı po­lıgonynyń jabylý kúni qarsańynda ótýi de sımvoldyq mánge ıe.

Nursultan Nazarbaev Bankti qurý ıadrolyq taratpaý rejimin nyǵaıtý jáne atom energııasyn beıbit maq­s­at­ta paıdalaný isin nyǵaıtýda bet­burysty sát bolatyndyǵyn atap kórsetti. Onyń ózi Qazaqstanǵa ıadro­lyq qarýdan ada álem qurýǵa ólsheý­siz úles qosqan memleket retinde joǵary senimniń arqasynda múmkin boldy.

MAGATE basshysy ıÝ.Amano Nursultan Nazarbaevtyń jahandyq antııadrolyq qozǵalystaǵy kóshbas­shylyǵy osy mańyzdy bastamany júzege asyrýda sheshýshi ról atqar­ǵanyn atap kórsetti. Ol MAGATE-niń jáne búkil halyqaralyq qoǵamdastyqtyń atynan Qazaqstan Kóshbasshysyna óziniń tereń rızashylyq sezimin bildirdi.

Ústimizdegi jyldyń qyrkúıek aıynda ótken Qazaq handyǵynyń 550 jyldyǵyna arnalǵan saltanatty sharalarǵa N.Á.Na­­zarbaevtyń shaqyrýy boıynsha Ázerbaıjan prezıdenti I.Álıev, Qyrǵyz­stan prezıdenti A.Atambaev, Túrkııa parlamentiniń tóraǵasy I.Iylmaz jáne basqa da sheteldik qonaq­tar qatysty. Baýyrlas elderdiń basshylary, sondaı-aq, 11 qyrkúıek kúni Asta­nada uıymdastyrylǵan 5-shi Túrkitildes memleketter ynty­maq­tas­tyǵynyń sammıtine de qatys­ty. Osy basqosýda sóz sóılegen N.Á.Nazarbaev mereıtoıly sammıt túrki álemi elderi yntymaqtas­tyǵy­nyń mańyzdy satysy, Shyǵys pen Ba­tysty jalǵaıtyn kópir bola ala­­tynyn atap ótti. Sonymen qatar, túrki halyqtarynyń álemdik máde­nıet­ke qosqan úlesi kóldeneń tartyldy.

Túrkııa prezıdenti R.Erdoǵan jyl basynda, prezıdenttik saılaýǵa bar bolǵany birneshe kún qalǵanda memlekettik saparmen (ústimizdegi jylǵy 15-17 sáýir) Qazaqstanda boldy. N.Á.Nazarbaev pen R.Erdoǵan túrki áleminiń rýhanı ortalyǵy - Túrkistan qalasyna bardy. Memleket basshylary Úkimet basshylarynyń qatysýymen ótken Strategııalyq yntymaqtastyq keńesiniń otyrysyna qatysty. Saýda-ekonomıkalyq jáne ınvestıtsııalyq máseleler talqylanǵan májiliste somasy 1,5 mıllıard dollar bolatyn birlesken iskerlik jobalardy júzege asyrý týraly ýaǵdalastyqtarǵa qol jetkizildi.

2015 jyldyń kúzindegi asa iri syrtqy saıası oqıǵa Memle­ket basshysynyń BUU Bas Assamb­leıasynyń 70-shi mereıtoıly sessııa­syna qatysýy boldy. Ústimizdegi jyldyń 26-29 qyrkúıeginde ótken Nıý-Iorktegi debattar adamzat damýynyń jańa paradıgmasyn jasaý máselesi ótkir turǵanyn kórsetip berdi. Mine, Nursultan Nazarbaevtyń halyqaralyq bastamalary naq osyǵan baǵyttaldy.

Qazaqstan Kóshbasshysy máni jahandyq damýdyń qaǵıdatty jańa trendterin aıqyndaý bolyp tabylatyn Jahandyq Strategııalyq Bas­tama - 2045 jobasyn jasaýdy usyndy. Bul usynystyń ereksheligi - álem­dik ınfraqurylymdarǵa, teh­no­logııalar men resýrstarǵa jáne rynok­tarǵa barlyq ulttardyń ádilet­ti negizde qol jetkizýi bolyp tabylady.

Memleket basshysy BUU-nyń ıadrolyq qarýdan azat álem qurýǵa qol jetkizý jónindegi Jalpyǵa ortaq deklaratsııasyn qabyldaýǵa shaqyrdy, sondaı-aq, jahandyq antııadrolyq qozǵalys qurýǵa bastamashylyq tanytty.

Nursultan Nazarbaevtyń BUU týy astynda terrorızmge qarsy is-qımyldyń birtutas álemdik jelisin qurý, sonymen qatar, ekstremızm men terrorızm qylmystaryna qatysy bar adamdardy izdeýdiń, ustaýdyń tıimdi is-qımyl tetigin jasaý týraly bastamasynyń kókeıkestiligi óte zor. Elbasy, sondaı-aq, álemdik qoǵamdastyqqa terrorızmmen kúreste ámbebap jáne mindetti normalar men quqyqtar qajet ekenin atap kórsetti.

Qazaqstan Prezıdenti BUU-nyń joǵary deńgeıdegi Halyqaralyq konferentsııasyn shaqyrý jolymen halyqaralyq quqyqtyń arqaýlyq qaǵıdattaryn qýattaýǵa shaqyrdy. Bul bastama halyqaralyq jaǵdaı ýshyǵa túsip otyrǵan qazirgi jaǵ­daıda úlken mańyzǵa ıe bola túsetini aıtpasa da túsinikti. Óıt­keni, Sırııadaǵy jaǵdaı da óńirlik janjalǵa ulasyp ketý qaýpin týǵyzyp otyr.

Qazaqstan Kóshbasshysy Ulttar Uıymynyń shtab-páterin Azııa qurly­ǵyna kóshirý ıdeıasymen tuńǵysh ret shyqty, bul bastama álemdik qoǵam­dastyqta aıtarlyqtaı rezonans týǵyzdy.

Memleket basshysynyń Nıý-Iorkte BUU minberinen jáne Parıjde ıÝNESKO minberinen alǵash ret qazaq tilinde sóz sóılep, onyń ilespe aýdarma arqyly Uıymnyń resmı alty tiline aýdarylýynda nyshandyq mán bar.

2015 jyldan keıingi kezeńde BUU-nyń Damý salasyndaǵy kún tár­tibin qabyldaý boıynsha ótken sammıtinde sóz sóılegen N.Á.Nazarbaev HHІ ǵasyr­da EAEO-ny Jibek jolynyń Ekonomıkalyq beldeýin jáne Eýropalyq odaqty birtutas ıntegratsııalyq jobaǵa biriktiretin Úlken Eýrazııa ıdeıasy tóńiregine toptasýdyń mańyzyn atap kórsetti. Sondaı-aq, ár memleket jyl saıyn óziniń qorǵanys bıýdjetiniń 1 paıyzyn BUU-nyń Ornyqty damý maq­sattaryna arnalǵan Arnaıy qoryna aýdaryp turý týraly usynys ilgeriletildi.

BUU Bas Assambleıasy 70-shi ses­sııa­synyń alańdarynda ­N.Na­zarbaevtyń AQSh prezıdenti B.Obamamen, Lıýk­sembýrg premer-mınıstri K.Bettelmen, Polsha prezıdenti A.Dýdamen jáne basqa sheteldik lıderlerimen ekijaqty kezdesýleri bolyp ótti.

2015 jyl Qazaqstannyń Táýelsiz Memleketter Dostastyǵyndaǵy tabysty tóraǵalyǵymen este qalmaq.

Ústimizdegi jyldyń qazan aıynda Býrabaı kýrorttyq aımaǵynda N.Á.Nazarbaev qorytyndysy boıynsha BUU-nyń 70 jyldyǵy týraly jáne halyqaralyq terrorızmmen kúres boıynsha málimdeme qabyldanǵan TMD memleketteri basshylarynyń májilisin ótkizdi. Álemdegi qazirgi ahýaldy esepke ala kelgende, TMD Memleket basshylary keńesinde (MBK) negizgi nazar qaýipsizdik pen quqyqtyq tártipti qamtamasyz etý máselelerine aýdaryldy. 2020 jylǵa deıingi Áskerı yntymaqtastyq tujyrymdamasy, 2016-2020 jyldarǵa arnalǵan syrtqy shekaralardaǵy shekara­lyq qaýipsizdikti nyǵaı­tý ynty­maq­tastyǵynyń baǵdarlamasy, TMD-ǵa qatysýshy elderdiń tótenshe jaǵdaılar salasyndaǵy aldyn alý men zardaptaryn joıý jáne basqa da qujattar bekitildi.

TMD sammıti qarsańynda Mem­le­ket basshysy Reseı prezıdenti V.Pý­tın­men jáne Ýkraına prezı­denti V.Po­roshenkomen osy elder lıderleriniń Qazaqstanǵa saparlary sheńberinde kelissózder júrgizdi. Kelissózder barysynda ekijaqty yntymaqtastyq taqyrybymen qatar, N.Á.Nazarbaevtyń kúsh-jigeri Qazaqstannyń postkeńestik keńistiktegi negizgi eki áriptesi - Reseı men Ýkraına arasyndaǵy qarym-qaty­nasty retteý men ózara túsinistik tanytý, keıbir máse­lelerde mámilege kelý joldaryn izdestirý úderisterine baǵyttaldy.

Qazaqstannyń Belarýspen ynty­maq­tastyǵy keńeıip keledi. 2015 jyly joǵary deńgeıde onshaqty kezdesý ótti. Úkimetaralyq jáne vedom­stvolararalyq baılanys­tar yrǵaqty damý ústinde. Aýyl sharýa­shylyǵy jáne kommýnaldyq tehnıka óndirisi boıynsha birqatar birlesken kásiporyndar qurylǵan. Belarýs pen Qazaqstan arasyndaǵy dostyqty damytýǵa qosqan súbeli jeke úlesi úshin prezıdent Aleksandr Lýkashenko Nursultan Nazarbaevty «Halyqtar dostyǵy» ordenimen ma­rapattap, ony TMD MBK-nyń máji­li­sinde saltanatty jaǵdaıda tapsyrdy.

Ústimizdegi jyldyń 14 qyr­kúıeginde UQShU Ujymdyq qaýip­sizdik keńesiniń kezekti sessııasy qarsańynda bolǵan Qazaqstan Pre­zıdentiniń Tájikstanǵa resmı sapary sheńberinde Qazaqstan Respýblıkasy men Tájikstan Respýb­lı­kasy arasyndaǵy Strategııalyq áriptestik týraly shartqa jáne bas­qa da birqatar kelisimderge qol qoıy­lyp, eki el halyqtarynyń ıgiligi jolyn­daǵy ekijaqty yntymaqtastyqtyń perspektıvalary talqylandy.

Azııa alańdarynda jyl bede­rinde Nursultan Nazarbaev qurlyqtyń jetekshi on eliniń memleket jáne úkimet basshylarymen kelissózder júrgizdi. Joǵaryda aıtylyp ketken Qytaı, Úndistan jáne Túrkııa lıderlerimen kezdesýden bólek, Memleket basshysynyń Iordanııa koroli Abdalla ІІ-men, Malaızııa premer-mınıstri N.Razakpen jáne Pákistan premer-mınıstri N.Sha­rıfpen, sondaı-aq, Aýǵanstan prezı­denti M.Ǵanımen kelissózderi ótti.

N.Nazarbaevtyń ústimizdegi jyl­­dyń 26-28 qazanynda Japonııa prem­er-mınıstri S.Abemen bolǵan ná­­­tıjeli kelissózderi úlken mańyzǵa ıe.

ІJÓ kólemi boıynsha álemde úshinshi oryn alatyn japon eli Premer-mınıstrimen kezdesý eki­jaqty yntymaq­tastyqqa qýatty serpin qosty. Qazaq­standa etanol óndirý, Onkologııalyq aýrýlar dıagnostıkasy ortalyǵyn qurý, avto­mobılderdiń jańa modelderin shyǵarý, kólik termınaldarynyń qu­rylysy týraly, t.b. ýaǵdalastyqtarǵa qol jetkizildi. Tutastaı alǵanda, somasy 1 mıllıard dollardan asatyn 16 kelisimshartqa qol qoıyldy.

Nursultan Nazarbaev pen Sındzo Abeniń ıadrolyq synaqtarǵa tyıym salý týraly birlesken málimdemesi ıAQJTSh-nyń jedel kúshine enýine yqpal etý boıynsha halyqaralyq kúsh-jigerge qosylǵan mańyzdy úles bolyp tabyldy.

N.Á.Nazarbaevtyń ústimizdegi jyldyń 25-26 qazanyndaǵy Katar Memleketine resmı sapary Qazaq­stannyń musylman álemindegi bedelin joǵarylatýǵa oń áserin tıgizdi. Jalpy quny 1 mıllıard dollardan asatyn birlesken jobalardy júzege asyrý týraly ýaǵdalastyqtarǵa qol jetkizildi.

Nursultan Nazarbaevtyń Uly­­brıtanııa (3-4 qarasha) men Fran­tsııaǵa (5-6 qarasha) nátıjeli syrtqy saıası týrnesi jyldyń Eýropa baǵy­tyndaǵy aıtýly oqıǵalary boldy.

Londondaǵy kelissózderde saıa­sı únqatysýdy nyǵaıtý, saýda-ekono­mıkalyq jáne ınves­­tıtsııa­lyq ynty­maqtastyqty tereń­detý baǵyttarynda mańyzdy ýaǵdalastyqtarǵa qol jetkizildi. Halyqaralyq kún tártibiniń shetin máseleleri talqylandy. Kezdesýler saltanaty men kelissózder Qazaq­stan men Ulybrıtanııanyń saıa­sı basshylyǵynyń qarym-qaty­nastarynda bir-birine qurmettiń, senim men ózara túsinistiktiń asa joǵary deńgeıi qalyptasqanyn kórsetip berdi.

Koroleva Elızaveta ІІ Nur­sultan Nazarbaevtyń Londonǵa saparyna joǵary baǵa bere kelip, onyń nátıjeleri eki el halyq­tarynyń arasyndaǵy dostyq qarym-qatynasty nyǵaıtý men órken­detýge qyzmet etetinine senim bildirdi. Premer-mınıstr D.Kemeron «Qazaqstannyń ındýstrııany, ınves­tıtsııalar men saýda-sattyqty damytý salalarynda adam tańqalarlyq tabystarǵa jetkenin» málimdedi.

Memleket basshysynyń Uly­brıtanııanyń isker toptarynyń ókil­­derimen kezdesýi jáne Qazaq­stan-Ulybrıtanııa Saýda-ekonomı­kalyq yntymaqtastyq jónindegi ІІ úkimet­aralyq komıssııa otyrysyna qatysýy úlken mańyzǵa ıe boldy. Sapardyń qorytyndylary boıynsha somasy 9 mıllıard dollardan asatyn 17 kommertsııalyq kelisimdi qosa alǵanda, 40 ekijaqty qujattarǵa qol qoıyldy.

Parıjde Memleket basshysy prezıdent F.Ollandpen, Frantsııanyń saıası jáne isker top ókilderimen kelissózder júrgizdi. Frantsııanyń Qazaqstannyń EO-daǵy jetekshi áriptesteri qataryna kiretini atap kórsetildi. Syrtqy synaqtarǵa qaramastan, taýar aınalymy 6 mıllıard dollar deńgeıinde saqtalyp kele jatsa, Frantsııanyń ınvestıtsııasy 12 mıllıard dollardan asyp otyr. Saýda-ekonomıkalyq, ınvestıtsııalyq jáne mádenı-gýmanıtarlyq sala­lardaǵy baılanystardy keńeıtý týraly ýaǵdalastyqtarǵa qol jetkizildi.

Eki el basshylary halyqaralyq kún tártibiniń kókeıkesti máse­­­lelerin talqylady. Ýkraınadaǵy daǵdarysty retteýde progress bar ekeni atap ótildi. Qazirgi zamanǵy syn-qaterlermen jáne qaýiptermen kúrestegi yntymaqtastyq másele­lerine erekshe nazar aýdaryldy. Memleket basshysy F.Ollandty Qazaqstannyń BUU týy astynda terrorızmge qarsy is-qımyl tanytatyn birtutas álemdik jeli qurý týraly bastamasynan habardar ete kelip, Frantsııa basshysyna eki eldiń kúsh-jigerin jahandyq qaterlermen kúreste biriktirýdi usyndy.

Kelissózder qorytyndylary boıynsha Birlesken deklaratsııa qabyl­danyp, Frantsııanyń EKSPO-2017 kórmesine qaty­saty­ny týraly shartqa, sondaı-aq, jalpy somasy shamamen 2 mıllıard dollar bolatyn 10-nan astam kommertsııalyq kelisimderge qol qoıyldy.

Parıjde Nursultan Nazarbaev ıÝNESKO-nyń shtab-páterinde bolyp, osy bedeldi halyqaralyq uıym­nyń basshylyǵymen kezdes­ti jáne ıÝNESKO Bas konferen­tsııa­synyń 38-shi sessııasyna qatysty.

Konferentsııada sóılegen sózinde Qazaqstan Prezıdenti terrorızm men ekstremızmdi sheshimdi túrde jazǵyra kelip, osy qaýipti syn-qaterge qarsy is-qımyl tanytý úshin birtutas halyqaralyq maıdan qalyptastyrýǵa shaqyr­dy. N.Á.Nazarbaev ıslam radı­ka­lızmimen kúrestegi kúsh-jiger beıbitsúıgish ıslamǵa kózqarasty qatańdatýǵa alyp kelmeýi tıistigin atap kórsetti jáne «Islam terrorızmge qarsy» forýmyn shaqyrýdy usyndy.

Jaqynda Frantsııada, Egıpet­te jáne Malıde jasalǵan jantúrshigerlik lańkestikter aıasynda Qazaqstan Kóshbasshysynyń BUU men ıÝNESKO minberlerinen aıtylǵan antıterrorlyq bastamalary óziniń kókeıkestiligimen erekshelengeni aıtpasa da túsinikti. Olar «sheber saıasatker bolý - demek, der kezinde shara qabyldaý» degen belgili aqıqatty qýattap berdi. Qazaqstan Kóshbasshysynyń mańyzdy qasıeti onyń saıası oqıǵalardy ótkir seziný qabileti, oqıǵanyń damýyn aldyn ala kóre bilip, der kezinde bastamalar usynýy bolyp tabylady.

Amerıka baǵyty prezıdentter N.Na­zarbaev pen B.Obamanyń Nıý-Iorktegi jemisti kelissózderimen atap ótilse, onyń praktıkalyq nátıjesi Astana men Vashıngton arasyndaǵy strategııalyq áriptes­tikti nyǵaıtýda úlken mańyzǵa ıe AQSh Memlekettik hatshysy Dj.Kerrıdiń Qazaqstanǵa alǵashqy resmı sapary boldy.

Ústimizdegi jyldyń 28 qyr­kúıeginde Nıý-Iorkte, sondaı-aq, Qazaqstan Prezıdentiniń amerıkalyq bıznestiń «kapıtandarymen» - AQSh-tyń Guggenheim JP Morgan Pfizer Blackstone sekildi jáne basqa da asa iri kompanııalarynyń, ınvestıtsııalyq qorlary men qarjy ınstıtýttarynyń basshylarymen kezdesýi bolyp ótti. Kezdesý barysynda kompanııalardyń Qazaqstan ekonomıkasyn damytýǵa ári qaraı qatysý joldaryn keńeıtý, As­tanada Halyqaralyq qarjy ortalyǵyn qurý sheńberinde yntymaqtastyqty arttyrý múmkindikteri qarastyryldy.

2015 jyly kópjaqty forýmdar men ekijaqty saparlar aıasynda Prezıdent Nursultan Nazarbaev is júzinde «Úlken jıyrmalyqtyń» (G-20) barlyq lıderlerimen: Brazılııa, Ulybrıtanııa, Germanııa, Úndistan, Italııa, Qytaı, Meksıka, Reseı, AQSh, Túrkııa, Frantsııa, Ońtústik Koreıa, Ońtústik Afrıka Respýblıkasy, Japonııa, sondaı-aq, Eýropalyq odaq elderiniń basshylarymen kezdesip, kelissóz júrgizdi.

N.Á.Nazarbaevtyń Eýropalyq odaq basshylyǵymen kelissózi barysynda negizgi taqyryptardyń biri Qazaqstan men EO arasynda keńeıtilgen áriptestik pen yntymaqtastyq týraly jańa kelisimge qol qoıý boldy. Atalǵan qujat boıynsha ekonomıka, saýda-sattyq jáne ınvestıtsııalar sekildi mańyzdy salalardy qosa alǵanda, yntymaqtastyqtyń 30-dan astam salasy qamtylyp otyr.

Alda Qazaqstan Respýblıkasy-Eýropalyq odaq arasynda EO-nyń Shetel isteri jáne qaýipsizdik saıa­saty jónindegi Joǵarǵy ókili F.Mogerınıdiń qatysýymen jasalatyn jańa kelisim 2015 jyldyń keń aýqymdy ári teńdessiz syrtqy saıası yntymaqtastyq maýsymyn aıaqtaıtyn bolady.

Nursultan Nazarbaevtyń 2015 jylǵy halyqaralyq qyzmetiniń qorytyndysyn shyǵara otyryp, Memleket basshysynyń osy baǵytta úlken kúsh-jiger jumsaǵanyn atap ótken oryndy. Sonymen, ótip bara jatqan jyly N.Á.Nazarbaev shet­elderge 13 sapar jasap, jol júrse, olardyń 1-eýi memlekettik, 5-eýi resmı saparlar bolyp tabylady. Elbasy, sondaı-aq, 23 halyqaralyq sammıtter men forýmdarǵa qatysty.

Qazaqstanǵa saparlarmen 13 shet eldiń memleket jáne úkimet basshylary kelse, olardyń 2-ýi memlekettik, 8-i resmı saparlar boldy.

Jyl boıyna Qazaqstan Prezı­dentiniń shamamen 100 shaqty memleket jáne úkimet, halyqaralyq uıymdar men kompanııalar basshylarymen, sheteldik saıası jáne qoǵam qaıratkerlerimen kezdesýleri boldy, sondaı-aq, 50-den astam ret telefon arqyly sóılesti.

Memleket basshysynyń qaty­sýymen ótken halyqaralyq sharalar barysynda yntymaqtastyqtyń túrli salalarynda, onyń ishinde jalpy somasy shamamen 46 mıl­lıard dollar bolatyn 130 kommer­tsııalyq kelisimsharttar bar, 200-deı ekijaqty qujattarǵa qol qoıyldy.

Memleket basshysy Qazaq­­­­stanǵa kelgen 15 shetelderdiń elshilerinen senim gramotalaryn qabyldap, Qazaqstan Respýblıkasynda tir­kelgen dıplomatııalyq korpýspen jyl saıynǵy kezdesýge qatysty.

Prezıdenttiń avıalaıneri shet­eldik ushýlarda áýe ke­ńistiginde shamamen 140 saǵat bolyp, 100 myń shaqyrymnan astam qashyqtyqty ushyp ótti. Halyqaralyq sapar­lardyń geografııalyq aýqymy óte keń, ıaǵnı is júzinde Azııa, Amerıka jáne Eýropa qurlyqtarynyń barlyq mańyzdy elderin qamtıdy.

Qazaqstan Prezıdentiniń «Úlken jıyrmalyq» elderi lıderlerimen, sondaı-aq, Ázerbaıjan, Aýǵanstan, Vengrııa, Venesýela, Vetnam, Egıpet, Qyrǵyzstan, Kýba, Lıtva, Lıýksembýrg, Mońǵolııa, Nıder­land, Pákistan, Serbııa, Tájikstan, Horvatııa, Chehııa jáne basqa da elder basshylarymen kelissózderi Memleket basshysynyń joǵary halyq­aralyq bedeliniń, Qazaq­stan­nyń táýelsizdik jyldarynda qol jetkizgen tabystary men Nur­sultan Nazarbaevtyń halyq­aralyq saıa­sattaǵy kókeıkesti problemalardy she­shýdegi belsendi konstrýktıvti ró­lin tanýdyń jarqyn kórinisi boldy.

Sheteldik áriptesterimizge Qazaq­stan Kóshbasshysynyń qarý­syzdaný men taratpaý salasyndaǵy bastamalarynyń, Ýkraınadaǵy daǵdarysty, Irannyń ıadrolyq baǵdarlamalaryn, Aýǵanstan prob­lemasyn, Taıaý Shyǵystaǵy jaǵ­daılardy retteý, jahandyq syn-qaterler men qaýipterge qarsy áreket etý, órkenıetaralyq únqa­tysý men halyqaralyq kún tárti­bindegi basqa da kókeıkesti taqyryptarǵa qatysty ustanatyn dana, salmaqty kózqarasynyń jaǵymdy áser etetini sózsiz.

Prezıdent N.Á.Nazarbaevtyń syrtqy saıası jumysynyń asa mańyzdy qorytyndylary ­Qazaq­stannyń jańa halyqara­lyq keskinde laıyqty ornyn qamtamasyz etýi, elimizdiń da­myǵan naryqtyq ekonomıkasy men táýelsiz syrtqy saıasaty bar yqpaldy óńirlik derjava retinde álemdik keńistikke senimdi kirigýi bolyp tabylady.

Qazaqstan Kóshbasshysynyń belsendi halyqaralyq qyzmeti elimizdiń ishki damýyn qamtamasyz etý, ekonomıkany ósirý, ındýstrııa­lyq-ınnovatsııalyq jáne ınfraqu­rylymdyq jańǵyrtýlardy júzege asyrý, eldiń básekege qabi­letti­ligin, halyqtyń ál-aýqatyn arttyrý, sondaı-aq, qoǵamdy toptastyrý, quqyqtyq memleket pen demo­kratııalyq ınstıtýttardy nyǵaı­tý úshin ońtaıly jaǵdaılar qalyp­tastyrýǵa oń yqpal etip otyr.

Nursultan Nazarbaev Qazaq­standy álemdik saıasattyń «daýyldary» arasymen Otanymyzdy álemdegi asa damyǵan 30 eldiń qataryna qosýdy qarastyratyn «Qazaqstan-2050» Strategııasynyń maqsattaryna senimdi túrde bastap keledi.