Prezıdent: Mıllıondaǵan adamnyń totalıtarızm qurbany bolǵanyn jadymyzda saqtaý — qasterli paryzymyz

ASTANA. KAZINFORM – Bul týraly Prezıdent Saıası qýǵyn-súrgin jáne asharshylyq qurbandaryn eske alýǵa arnalǵan is-sharada aıtty. 

— Tól tarıhymyzdyń aqtańdaq betterin ashý — ata-babalardyń jáne keıingi urpaqtyń aldyndaǵy qasterli boryshymyz. Sońǵy jyldary bul baǵytta naqty jumys júrgizilip jatyr.

Osydan 5 jyl buryn Saıası qýǵyn-súrgin qurbandaryn tolyq aqtaý jónindegi memlekettik komıssııa quryldy. Kóptegen sarapshylar men ǵalymdar úsh jyl boıy tynymsyz eńbek etti. Memlekettik jáne mekemelik arhıv qujattary egjeı-tegjeı zertteldi. Saıası qýǵynǵa ushyraǵan 300 myńnan astam azamat aqtaldy. Eki jarym mıllıonnan astam materıaldyń qupııa belgisi alynyp tastaldy.

Komıssııa zerttegen qujattar negizinde 72 tomdyq jınaq daıyndaldy. Qýǵyn-súrgin kezinde Alashorda qaıratkerlerine qatysty qozǵalǵan ister 12 tom bolyp jaryqqa shyqty. Bul eńbekti ázirleý barysynda buryn esh jerde jarııa etilmegen qujattar alǵash ret ǵylymı aınalymǵa engizildi, — dedi Memleket basshysy.

Sondaı-aq Prezıdent arhıviniń janynan HH ǵasyrdaǵy saıası qýǵyn-súrgin qujattaryn zertteýmen aınalysatyn arnaıy ortalyq ashyldy.

— Buryn qupııa bolyp kelgen 700 myń qujat, ıaǵnı qylmystyq is osy ortalyqqa tapsyryldy. Bul — shyn máninde, elimizde buryn-sońdy bolmaǵan óte aýqymdy jumys.

Ashyǵyn aıtýymyz kerek, basqa memleketterde osyndaı kólemdi zertteýler áli jasalǵan joq. Munyń bári — zertteýshi mamandardyń qajyrly eńbeginiń nátıjesi. Men el tarıhyn zerdeleýge belsene atsalysqan barsha azamattarǵa, sonyń ishinde Komıssııa múshelerine shyn júrekten rızashylyǵymdy bildiremin. Olardyń eńbegi mindetti túrde marapattalady. Qazirgi tańda ǵalymdarymyz jınalǵan derekterdi júıelep, bir izge túsirip jatyr. Bul — ult keleshegine qajetti asa mańyzdy jumys, — dedi Prezıdent. 

Memleket basshysy qoǵamda joǵary azamattyq jaýapkershilik saltanat qurýǵa tıis ekenin atap ótti. 

— Tól shejiremizdi muqııat zertteýimiz jáne tereń bilýimiz qajet. Bul — aksıoma. Ultymyzdyń tarıhyn bilmeı, eń bastysy, ony tereń túsinbeı, qazirgi zamanǵy túrli saıası úrdister týraly durys paıym jasaý múmkin emes. Mıllıondaǵan adamnyń totalıtarızm qurbany bolǵanyn jadymyzda saqtaý — qasterli paryzymyz. Tarıhty burmalaýǵa, sol kezeńdegi memlekettiń adamgershilikke jatpaıtyn zulym saıasatyn aqtaýǵa múldem bolmaıdy. Sondaı-aq tarıhty saıasattyń qolshoqpary etip, popýlıstik ıdeıalardy nasıhattaıtyn, el ishine iritki salatyn qural retinde paıdalanýǵa jol bermeýge tıispiz. Bizdiń qoǵamda joǵary azamattyq jaýapkershilik saltanat qurýǵa tıis.

Qýǵyn-súrgin men asharshylyqtan eń kóp zardap shekken qazaq halqy bolsa da, bul burynǵy keńes memleketinde ómir súrgen barlyq derlik halyqtardyń basyna túsken qasiret. Sondyqtan mundaı náýbetter eshqashan qaıtalanbaýy úshin odan sabaq alý óte mańyzdy.

Halqymyz uly dala órkenıetiniń biregeı mádenı kodyn saqtap keledi. Sonyń arqasynda biz el taǵdyry synǵa túsken qaterdiń bárin eńserip, árdaıym ar-namysymyzdy bıik ustaı bildik. Jurtymyz eń qıyn kúnderdiń ózinde yntymaq, gýmanızm, baýyrlastyq sııaqty qundylyqtardan ajyraǵan joq. Túrli náýbetten japa shekkenderdiń bárine kómek qolyn sozdy. Sol sebepti ózara qamqorlyq, jaýapkershilik, tózimdilik sııaqty qasıetter ulttyq bolmysymyzdyń sıpatyna aınaldy, — dedi ol.

Aıta ketelik Prezıdent «ALJIR» saıası qýǵyn-súrgin jáne totalıtarızm qurbandarynyń memorıaldy-murajaı keshenine barǵan edi.