Prezıdent áıel quqyǵy men balalardyń qaýipsizdigin qamtamasyz etetin zańdarǵa qol qoıdy
ASTANA. KAZINFORM — Prezıdent Qasym-Jomart Toqaev «Qazaqstan Respýblıkasynyń keıbir zańnamalyq aktilerine áıelderdiń quqyqtary men balalardyń qaýipsizdigin qamtamasyz etý máseleleri boıynsha ózgertýler men tolyqtyrýlar engizý týraly» jáne «Qazaqstan Respýblıkasy Ákimshilik quqyq buzýshylyq týraly kodeksine áıelderdiń quqyqtary men balalardyń qaýipsizdigin qamtamasyz etý máseleleri boıynsha ózgerister men tolyqtyrýlar engizý týraly» Qazaqstan Respýblıkasynyń zańdaryna qol qoıdy.
Memleket basshysy 2022 jylǵy 16 naýryzdaǵy jáne 2023 jylǵy 1 qyrkúıektegi Qazaqstan halqyna arnaǵan joldaýlarynda áıelder men balalarǵa qatysty zorlyq-zombylyq úshin jazany qatańdatýdy tapsyrǵanyn eske sala keteıik.
Engizilgen túzetýler qoǵamda qyzý talqylandy. Parlament palatalarynyń otyrystaryna Ulttyq quryltaı músheleri, úkimettik emes uıymdardyń, Prezıdent janyndaǵy áıelder isteri jáne otbasylyq-demografııalyq saıasat jónindegi ulttyq komıssııanyń, Adam quqyqtary jónindegi ulttyq ortalyqtyń ókilderi jáne balalar quqyqtary jónindegi ýákil qatysty.
Áıelder men balalarǵa qatysty kez kelgen sıpattaǵy zorlyq-zombylyq úshin jaýapkershilikti qatańdatatyn, sondaı-aq otbasy ınstıtýtyn, kámeletke tolmaǵandardyń qaýipsizdigin nyǵaıtatyn normalar engizildi:
- densaýlyqqa qasaqana jeńil zııan keltirý jáne uryp-soǵý qylmystyq quqyq buzýshylyq retinde tanyldy. Densaýlyqqa qasaqana aýyrlyǵy ortasha jáne aýyr zııan keltirýge qatysty jaýapkershilik qatańdatyldy;
- neke jáne otbasy, áke bolý, ana men bala ınstıtýtyn nyǵaıtýǵa negizdelgen neke jáne otbasy zańnamasynyń jańa qaǵıdattary, sondaı-aq jalpyadamzattyq, ulttyq, dástúrli, mádenı, otbasylyq qundylyqtardy qurmetteý negizinde balalardyń adamgershilik, rýhanı tárbıesin qamtamasyz etý qaǵıdaty qarastyrylǵan;
- otbasy, áıelder men balalardyń quqyqtaryn qorǵaý máseleleri jónindegi baılanys ortalyǵy qyzmetiniń quqyqtyq negizderi jasaldy. Onyń rólin aqparattandyrý salasyndaǵy ýákiletti organ aıqyndaıtyn zańdy tulǵa atqarady. Bul rette memlekettik organdar otbasy, áıelder men balalardyń quqyqtaryn qorǵaý máseleleri boıynsha ózara áreket etip qana qoımaı, baılanys ortalyǵyna azamattardyń ótinishterin qaraý nátıjesinde qabyldanǵan sharalar týraly aqparat berýgemindetti bolady;
- turmystyq zorlyq-zombylyqtan zardap shekkenderge arnaýly áleýmettik qyzmet kórsetý úshin otbasyn qoldaý ortalyqtaryn qurýǵa jáne olardyń jumysyna qatysty máseleler zańnamalyq turǵydan bekitildi;
- ózin-ózi óltirýge ıtermelegeni jáne yqpal etkeni, sondaı-aq ózin-ózi óltirýdinasıhattaǵany úshin qylmystyq jaýapkershilik engizildi;
- 16 jasqa tolmaǵan adamdarǵa seksýaldyq sıpatta tıiskeni úshin qylmystyq jaýapkershilik engizildi. Kámeletke tolmaǵandardy urlaǵany jáne zańsyz bas bostandyǵynan aıyrǵany úshin jaza aıtarlyqtaı qatańdatyldy;
- kámeletke tolmaǵandardy jábirlegeni (býllıng, kıberbýllıng) úshin ákimshilik jaýapkershilik alǵash ret engizildi;
- bilim berý uıymdary kámeletke tolmaǵandar jasaǵan nemese olarǵa qatysty jasalǵan zańǵa qaıshy áreketter týraly quqyq qorǵaý organdaryna dereý habarlaýǵa mindetti;
- 16 jasqa deıingi balalardyń qaýipsizdigin qamtamasyz etý maqsatynda jol aqysyn tólemegeni úshin olardy qoǵamdyq kólikten májbúrlep túsirýge tyıym salyndy.
Zańdardyń mátini baspasózde jarııalanady.
