Podkast - medıa janry ma, álde aýdıo-vıdeo taratý tehnologııasy ma
ASTANA. KAZINFORM – Búgin – halyqaralyq podkast kúni. Qazir elimizde aqparatpen bólisý, pikir alysýdń bul tásili keńinen qoldanylady. Desek te, otandyq medıaqaýym podkast tehnologııasyn durys qoldanyp júr me? Osy jáne ózge de suraqtardyń jaýabyn salany 5 jyldan astam zerttep, zerdelep júrgen maman Eldar Qudaıbergenovten suraǵan edik.
«30 qyrkúıek – jaı ǵana data, birneshe podkaster ózara oılasyp osy kúndi tańdaǵan. Meniń oıym, podkast nemese podkastıng kúni 11 qańtar bolýy kerek. Sebebi, 2001 jyly 11 qańtarda Deıv Ýaıner alǵash ret «enclosure» degen tegi bar RSS arnany ınternetke jarııalaǵan, ol RSS arna arqyly «Grateful Dead» degen toptyń áni taralǵan. Bul mýzykalyq top óz ánderin avtorlyq quqyqsyz, tegin tyńdap taratý úshin ınternetke jarııalaǵan. Qazir podkast – jańashyldyq emes, ol 2001 jyly paıda bolǵan kontentti taratýǵa arnalǵan tehnologııa, al Qazaqstanda tarap jatqany múlde bólek nárse», - dedi Eldar Qudaıbergenov.
Ol sońǵy 5 jyl boıy podkastpen aınalysqan, bul taqyrypqa arnalǵan jeke tegin kýrsy da bar, al qazir kitap jazyp jatyr. Aıtýynsha, kitaby da tegin taralady.
«Qazaqstanda podkastke eshqandaı krıterıısiz, ońaı qaraıtyn sııaqty. Óıtkeni, bizdiń medıanaryqtaǵy podkast týraly túsinik álemdegi kózqarastan múlde bólek, bizde podkasty janr, format dep túsinedi, ıaǵnı jýrnalıstıkanyń bir salasy dep oılaıdy. Menińshe, bul - túbegeıli qate túsinik. Podkast nemese podkastıngtiń eshqandaı janrǵa qatysy joq, ol - aýdıo nemese vıdeo jınaǵyn ınternette taratý quraly. Podkast Bluetooth sııaqty, onyń kómegimen kez kelgen faıldy jibere alasyz. Faıldardy taratý joly desek te bolady», - deıdi ol.
Mamannyń aıtýynsha, elimizde podkast nemese podkastıng uǵymy zańmen bekitilip, rettelmegen.
«Kez kelgen adam YouTube-tegi vıdeo suhbatty, pikirtalasty nemese WhatsApp-taǵy aýdıojazbany podkast deýi múmkin, bul - óz erki. Al meniń bul dúnıelerdiń podkast emes ekenine naqty dálelim bar. Aýdıo, vıdeo jınaqty RSS arqyly taratý - podkast ekenin dáleldeı alamyn. Ony dáleldeıtin faktiler, jazbalar meniń saıttarymda, blogymda jáne podkastarymda bar. Qazaqstanda podkastyń alǵashqy tolqyny 2008-2010 jyldary paıda boldy. 2017-2018 jyldary odan ári damı bastady, al sońǵy jyldary podkast uǵymy qalyptasty. Ókinishke qaraı, elimizdegi medıa mamandar men tyńdarmandardyń kópshiligi podkast uǵymyn durys túsinip júrgen joq. Árıne, podkasty tek osylaı túsiný kerek degen qatyp qalǵan qaǵıda joq. Kim qalaı qoldanǵysy keledi, solaı qoldanady. Biraq bir nárseni aıtqanda arǵy jaǵynda tıtteı bolsyn dálel bolsa bolar edi», - deıdi maman.
Sondaı-aq, spıker 1 sekýndtyq podkasttyń da baryn aıtty, ıaǵnı kez kelgen aýdıojazbany, tipti lıftiniń qozǵalys daýsy da podkast sanalady.
«Podkast janrǵa, formatqa bólinip shektelmeıdi. Men podkasterlerge sizdiki durys nemese burys dep baǵa bere almaımyn, biraq menińshe podkast degen soń onyń RSS arnasy bolýy kerek. Álem boıynsha alyp qarasaq, podkastıng keremet damyp jatyr jáne bolashaǵy zor. Qazaqstanda podkastıng baǵytyn damytý úshin aldymen onyń ne ekenin túsinip alǵan jón, sondaı-aq tyńdarmandardy tarta bilý de qajet. Men podkast jasaý jolynyń daıyn úlgilerin biraz BAQ-qa usyndym, biraq qoldaý tappady», - deıdi E. Qudaıbergenov.
Sondaı-aq, aqparat taratýdyń, pikir almasýdyń jáne jalpyǵa ortaq máselelerdi talqylaýdyń quralyna aınalǵan podkast tehnologııasyna qatysty Mádenıet jáne aqparat mınıstrliginiń ustanymyn suraǵan edik.
«Qazir ınternet, tehnologııa damyǵan zamanda onlaın platformalar men áleýmettik medıa dástúrli buqaralyq aqparat quraldarymen belsendi básekelesedi. Qazaqstan Respýblıkasynyń dástúrli BAQ qyzmeti qoldanystaǵy «Mass-medıa týraly» zańmen retteledi. Óz kezeginde, podkast, taǵy sol sııaqty onlaın platformalardyń qyzmeti «Onlaın platformalar jáne onlaın jarnama týraly» zańmen rettelgen. Búginde básekege qabiletti BAQ aqparatty taratýdyń kross-platformalyq baǵytyn belsendi ilgeriletip jatyr. Osylaısha, iri buqaralyq aqparat quraldarynyń óz podkasty bar», - dep túsindirdi vedomstvodan.
Eske sala ketsek, ótken jyldan beri «Úrker» buqaralyq aqparat quraldary ókilderine arnalǵan ulttyq syılyǵyna «Úzdik podkast» nomınatsııasy qosyldy. Bıyl syılyq «NeQuryltay» podkast komandasyna buıyrdy.
