PhD alý úshin sheteldik basylymdarda jarııalaný talaby: Saǵyntaev sebebin túsindirdi
«Qazaqstandyq fılosofııa (PhD) doktory dıplomdarynyń halyqaralyq bilim berý keńistiginde salystyrymdylyǵy doktoranttar daıarlaýdyń jáne qorǵalatyn dıssertatsııalar deńgeıiniń joǵary sapasyn kózdeıdi. Bul 2011 jyly doktorantýranyń jańa modelin engizý kezinde Clarivate Analytics derekter bazasynda ımpakt-faktory bar nemese Scopus bazasyna kiretin sheteldik basylymdarda jarııalanym bolý talabynyń maqsatqa saı ekendigin aıqyndap berdi. QR Bilim jáne ǵylym mınıstriniń 2011 jylǵy 31 naýryzdaǵy № 127 buıryǵymen bekitilgen Dárejeler berý qaǵıdalaryna sáıkes doktoranttyń jeti jarııalanymynyń bireýi halyqaralyq retsenzııalanatyn basylymda jarııalanýy qajet», - dedi Baqytjan Saǵyntaev.
Bul rette, Úkimet basshysynyń atap ótýinshe, tehnıkalyq baǵyttarmen salystyrǵanda doktorantýranyń gýmanıtarlyq daıarlyq baǵyttary úshin tańdaý kóbirek - sheteldik jýrnal Clarivate Analytics aqparattyq kompanııasynyń derekter bazasynda (Web of Science Core Collection) nóldik emes ımpakt-faktorǵa ıe nemese ındeksatsııalanatyn bolýy kerek nemese Scopus, JSTOR bazalaryna kirýi qajet.
«2017 jylǵy 581 túlektiń ishinen 406 doktorant nemese shamamen 70% dıssertatsııalaryn qorǵady. Olardyń barlyǵy dıssertatsııalaryn qorǵaǵanǵa deıin sheteldik maqalalar jarııalaǵan. Ýaqytynda qorǵalmaıtyn doktorlyq dıssertatsııalar problemasy JOO-da doktoranttardy daıarlaý sapasy men baqylaý máselesine jatady. Clarivate Analytics jáne Scopus bazasyna kiretin sheteldik basylymdardyń negizgi ólshemsharttary - maqalanyń sapasy men onyń biregeıligi, halyqaralyq nemese jahandyq kózqaras, qorytyndylardyń shynaıylyǵy men obektıvtiligi, logıkalyq mazmundalǵan dáleldemesi. Sonymen qatar, bazalarda ındeksatsııalaný úshin jýrnaldar jarııalanymdardyń halyqaralyq sıpatyn jáne avtorlardyń keń geografııasyn kórsetýi tıis. Sheteldik reıtıngtik basylymdarda jarııalaný múmkindigi doktoranttardy daıarlaý baǵytyna táýeldi emes», - dep atap ótedi Úkimet basshysy.
Onyń dereginshe, sońǵy 3 jylda jalpy qorǵaýlar ishinde gýmanıtarlyq beıindegi doktoranttar sany 29 paıyzdy quraıdy jáne olardyń bárinde talap etiletin sheteldik jarııalanym bar. Bul rette, doktorantýranyń bilim berý baǵdarlamasy reıtıngtik sheteldik basylymdarda dıssertatsııalar nátıjelerin jarııalaý úshin jetkilikti múmkindikter jasaıdy. Aıtalyq, doktorantýra boıynsha Memlekettik jalpyǵa mindetti bilim berý standartyna sáıkes doktorlyq dıssertatsııa jónindegi ǵylymı konsýltanttardyń biri bolyp sheteldik ǵalym taǵaıyndalady. Sondaı-aq daıarlyq baǵytyna qaramastan barlyq doktoranttar shetelde ǵylymı taǵylymdamadan ótýge tıis. Clarivate Analytics jáne Scopus derekter bazasyndaǵy gýmanıtarlyq baǵyttar boıynsha reıtıngtik jýrnaldardyń sany doktoranttardyń zertteýlerine saıkes keletin jýrnaldy tabýǵa jetkilikti. Clarivate Analytics derekter bazasynda ımpakt-faktory bar jýrnaldardyń 22 paıyzy (1700) áleýmettik ǵylymdarǵa jatqyzylǵan. Scopus bazasynda áleýmettik (gýmanıtarlyq) ǵylymdar jáne ómir týraly ǵylymdar boıynsha basylymdar tıisinshe 24 pen 15 paıyzdy quraıdy.
«Sonymen birge, doktoranttar men ǵylymı ataqtarǵa úmitkerlerdiń ǵylymı qyzmetiniń nátıjelerin jarııalaýǵa sapasy joǵarylaý reıtıngtik jýrnaldardy irikteý úshin Qazaqstan Respýblıkasy Prezıdenti Ákimshiliginiń tapsyrmasyna sáıkes Dárejeler berý qaǵıdalaryna jáne Ǵylymı ataqtar (qaýymdastyrylǵan professor (dotsent), professor) berý erejesine bıblıometrııalyq kórsetkishterdi (Clarivate Analytics kompanııasynyń Journal Citation Reports deregi boıynsha kvartıl jáne Scopus bazasy boıynsha CiteScore protsentıl korsetkishi) paıdalanýdy kózdeıtin ózgerister engizilýde. Osylaısha, fılosofııa (PhD) doktory, beıini boıynsha doktor dárejelerine úmitkerler úshin halyqaralyq reıtıngtik basylymdarda jarııalaný talaby jas ǵalymdardyń akademııalyq jazý deńgeıin joǵarylatýǵa, sondaı-aq ulttyq gýmanıtarlyq ǵylymdy halyqaralyq ǵylymı keńistikte biregeı áleýmettik bilim retinde tanymal etýge baǵyttalǵan», - dedi Premer-Mınıstr.