Petropavldaǵy «Qalyńdyq úıi» 200 mln teńgege jóndelip jatyr
PETROPAVL. KAZINFORM — Petropavldaǵy ǵasyrdan astam tarıhy bar «Qalyńdyq úıi» kúrdeli jóndelip jatyr. ıAngýzarov kópestiń úıin qalpyna keltirýge 200 mln teńge qarajat bólingen.
Turǵyndar qazirdiń ózinde ǵımarattaǵy ózgeristerdi baıqap, syrlanǵan túsine qatysty túsinispeýshilik tanytyp jatyr. Al tarıhı nysanmen jumys istep jatqan almatylyq Qazaq materıaldyq mádenıet ǵylymı-zertteý jáne jobalaý ınstıtýtynyń mamandary úıdiń bastapqy keıpin qaııtarmaq.
Merdiger kompanııa jumysqa bıyl naýryz aıynda kirisken. Bel sheshpeı jumys istep jatqan mamandar túrli qyzyqty jaıttarǵa kýá bolyp jatqanyn aıtady.
«Bul biregeı eskertkish. Restavratsııalyq jumys barysynda biz keremet saqtalǵan alfreıli jazbany taptyq. Úıdiń tóbesi, qabyrǵalary osy jazbamen bezendirilgen eken. Bir ereksheligi — mundaı jazbalar elimiz boıynsha qazir esh jerde saqtalmaǵan shyǵar. Ǵımarat kóp ýaqyt boıy bos, ári sýda turdy. Soǵan qaramastan ǵımarattyń biregeıligi birneshe qabat boıaýdyń astynda jaqsy saqtalǵan eken. Búginde biz bul jazbalardy tolyq ashtyq. Bir qyzyǵy — ár bólme erekshelenedi, jazbalarǵa qarap, bólmeniń qandaı qyzmet atqarǵanyn bilýge bolady», — deıdi Qazaq materıaldyq mádenıet ǵylymı — zertteý jáne jobalaý ınstıtýynyń jetekshisi Rınat Kýtdýsov.
Ǵımarat modern stılinde salynǵan. Alaıda sáýletshi ıAngýzarovtyń ótinishimen birqatar ózgeris engizgen syńaıly.
«Modern stılinde bet-beınelerdi qoldanady, biraq ıAngýzarov musylman bolǵandyqtan, ol adamnyń bet-beınesiniń ornyna gúlderdi salǵyzǵan. Osylaısha bul ǵımarat óz aldyna sáýletimen erekshelenedi, sondaı-aq eklektıkany — Islam jáne Eýropa mádenıetiniń toǵysqanyn kóremiz. Tarıhı eskertkishti zertteý barysynda biz úıdiń bezendirilýinde aq tústiń múlde qoldanylmaǵanyn baıqadyq. Munda bizdiń kózimiz úırengen aq tóbe bolmaǵan. Qabyrǵa-tóbedegi jazbalardyń tústeri de erekshelenedi. Al ǵımarattyń syrtyn tazartý barysynda biz onyń alǵashqy túsin tabýdy maqsat ettik. ıAǵnı salynǵan kezdegi túsi. Ár elementin tazalaý arqyly negizinen ohra túster, jasyl tús qoldanylǵanyn kórdik. Bul túster ıslam mádenıetinde jıi qoldanylady», — deıdi Rınat Kýtdýsov.
Ǵımarattyń taǵy bir ereksheligi — terezeleri. Mamandar ony da báz kúıinde saqtap qalmaq. Jalpy zamanaýı materıaldardy qoldanýdan bas tartyp, barynsha alǵashqy keıpine jaqyndatpaqshy.
«Úıdiń syrtqy jumystary barysynda gıpsten jasalǵan keremet buıymdardy kórdik, biraq, ókinishke oraı, ol tolyq kólemde saqtalmaǵan, keıbiriniń bólshekteri ǵana qalǵan. Biz ǵımarattyń sáýletshisi josparlaǵan kartýshty qalpyna keltirýdi mindet etip alyp, sol bólshekteri arqyly jınadyq. Buǵan deıingi qalpyna keltirý jumystary barysynda ol alynyp, ornyna basqa materıal qoldanylǵan eken. Úıdiń syrtyndaǵy raýshan gúlderin qalpyna keltirdik. Jalpy jumysty bitirisimen biz bul ǵımaratty bezendirýde qansha gúl qoldanylǵanyn eseptemekpiz. Shamalaýymyzsha 100 shaqty gúl salynyp, qoldanylǵan», — deıdi merdiger.
Qazir olardyń aldynda eskertkish ǵımaratty jyl sońyna deıin qalpyna keltirip, tapsyrý mindeti tur.
«Keremet jazbany tapqandyqtan, bul ǵımaratta jóndeý jumystarynyń ekinshi kezeńi atqarylatyny sózsiz. Kópke deıin mundaı ádemilik birneshe qabat boıaýdyń astynda jasyryn jatty, biz ony kópshilikke kórsetkimiz keledi. Bizge bastapqyda syrtyn, ishin jónge keltirý mindeti turdy. Qabyrǵalaryn, tóbesin syrlaýymyz kerek edi. Biraq jumysqa kiriskende birqatar problema bar ekenin kórdik. Ǵımarat kóp ýaqyt boıy sýda turyp qalǵan. Sondyqtan eń aldymen ol sýdyń qaıdan kelip jatqanyn anyqtamaq bolyp, irgetasyn tekserdik. Buǵan deıin úı birneshe ret restavratsııaden ótkenimen, onyń irgetasyna eshkim mán bermegen, saldarynan fýtbol doby syıatyndaı tesikter paıda bolyp, sol arqyly sý kirgen. Drenajdyq júıesi de isten shyqqan. Munyń bárin jóndedik», — deıdi Rınat Kýtdýsov.
Buǵan deıin ıAngýzarov kópestiń úıi memleket menshigine ótip, ǵımaratta tarıhı-mádenı muralardy qorǵaý jáne paıdalaný ortalyǵy ornalasqanyn jazǵan edik.
