Petropavl evakogospıtalderinde emdelgen jaýyngerlerdiń 71 paıyzy qaıta maıdanǵa attanǵan
PETROPAVL. KAZINFORM — Ekinshi Dúnıejúzilik soǵys ýaqytynda Petropavl mańyzdy medıtsınalyq ortalyqqa aınaldy. Qalada bes evakýatsııalyq gospıtal jumys istedi.
Soltústik Qazaqstan memlekettik arhıviniń dırektory Sáýle Málikovanyń aıtýynsha, Qazaqstandaǵy alǵashqy evakýatsııalyq gospıtaldar óz jumysyn Petropavlda bastady. 1942 jylǵy qańtar-aqpanda Soltústik Qazaqstan oblysynda 5 evakýatsııalyq aýrýhana qurylyp, jumys istedi: solardyń úsheýi — № 2446, № 3595, № 3813 gospıtalderi Petropavlda boldy.
— Olar oblystyq jáne birinshi qalalyq aýrýhanalardyń, qalalyq Pıonerler úıi men Gertsen mektebiniń ǵımarattarynda ornalasty. Orta medıtsınalyq qyzmetkerler medbıkeler mektebiniń túlekterimen tolyqtyryldy, al dárigerler basqa qalalardan nemese jaralanǵannan keıin keldi. № 2446 evakogospıtalinde ІІІ dárejeli áskerı dáriger — Adamov, № 3595 evakogospıtalinde ІІ dárejeli áskerı dáriger Kýpıtskıı, № 3813 aýrýhanasynda ІІ dárejeli áskerı dáriger Averneev basshy boldy, — deıdi Sáýle Málikova.
Olardyń árqaısysy ózine tıesili mindetterdi atqardy.
№ 2446 evakogospıtal
Bul gospıtal fızıoterapııalyq emhana ǵımaratynda ornalastyryldy. Munda jaralanǵan jaýyngerlerge qalpyna keltirý emi júrgizildi.
№ 3813 evakogospıtal
Bul gospıtal 1941 jyldyń qarasha aıynda Pıonerler úıi men mektep ǵımaratynda ashyldy. Ol negizinen psıhonevrologııalyq aýrýlar men kontýzııa alǵan sarbazdardy qabyldaǵan suryptaý gospıtali boldy. 1942–1943 jyldary munda 100 oryndyq protezdeý bólimi jumys istedi.
№ 3595 evakogospıtal
Bul gospıtal 1-shi qalalyq aýrýhananyń bazasynda ornalastyryldy. Negizgi baǵyty — neırohırýrgııalyq, jaq-bet, kóz jáne LOR jaraqattaryn emdeý.
— Qujattar boıynsha № 3813 gospıtaldegi ár bólimshede 1942 jyldyń 1 qańtary men 25 shildesi aralyǵynda saýatsyzdyqty joıý boıynsha úıirmeler uıymdastyryldy. Osy kezeńde munda árip tanymaıtyn 94 adam jáne saýaty az 115 adam oqytyldy. Múgedekter arasynan 12 esepshi daıyndaldy, olar keıin kolhozdarda jumys istedi, — deıdi arhıv dırektory.
Qujattarǵa súıensek, soǵystyń barlyq jylynda ókpe týberkýlezi birinshi orynda, ekinshi orynda týberkýlez etıologııasy joq ókpe aýrýlary, úshinshi orynda asqazan jarasy jáne júrek-qan tamyrlary aýrýlary turǵan.
— 1942 jyldyń ortasyna qaraı úsh evakýatsııalyq aýrýhanada eki myńnan astam jaraly em aldy. Evakogospıtaldardyń birinshi jylynda emdelgen jaralylardyń 71% maıdanǵa oraldy.
Dárigerlerge sol kezdegi oblystyq «Lenın týy» gazeti arqyly medıtsınalyq qyzmetkerlerge, dárigerlerge alǵys aıtty. Máselen, 1941 jylǵy 7 qarashadaǵy gazette leıtenant Pýgachev № 3595 gospıtal jaralylarynyń atynan dárigerler G. A. Starovoıtovaǵa, K. M. Glazkovaǵa, apaly-sińlili Rıazapovalarǵa, Konstantınovaǵa, Mustaevaǵa alǵys bildirdi.
Sondaı-aq evakogospıtaldarda Petropavl áıelderi jumystan keıin kezekshilik etti. Olar palatalardy gúldermen bezendirýge tyrysty. Maıdangerlerdiń týystaryna hat jazdy, — deıdi Sáýle Málikova.
1941-1945 jyldary Petropavl qalasynyń evakogospıtaldarynda alǵan jaralardan qaıtys bolǵan jaýyngerler qazirgi Ǵabıt Músirepov kóshesindegi qalalyq zıratqa jerlendi. Munda qaıtys bolǵan jaýyngerlerdiń esimderi jazylǵan músindik eskertkishter men eskertkish taqtalar ornatylǵan.
Buǵan deıin Petropavlda soǵys ýaqytyndaǵy mańyzdy nysandardyń onlaın kartasy jasalyp jatqanyn jazǵan edik.