Peterbor forýmynyń Qazaqstanǵa arnalǵan sessııasynda ne aıtyldy
MÁSKEÝ. KAZINFORM - 2025 jylǵy Peterbor halyqaralyq ekonomıkalyq forýmy Qazaqstan men Reseı arasyndaǵy yntymaqtastyqty talqylaýǵa arnalǵan tıimdi alańǵa aınaldy. Bul týraly «Kazinform» agenttiginiń tilshisi habarlady.
Bul bıznes-dıalog bılik ókilderi, bıznes qaýymdastyqtar men damý ınstıtýttaryn biriktiretin basty is-shara mártebesin nyǵaıtty. Talqylaýda ónerkásiptik kooperatsııa, ınvestıtsııalar, logıstıka, bıznes qoldaýy jáne basqa da mańyzdy baǵyttar basty oryn aldy.
Qazaqstannyń Reseıdegi elshisi Dáýren Abaev eki el arasyndaǵy strategııalyq baılanystardyń mańyzdylyǵyn atap ótti.
- Reseı – Qazaqstannyń negizgi syrtqy saýda-ekonomıkalyq seriktesteriniń biri, ınvestıtsııalar men taýar aınalymy kólemi joǵary deńgeıde. 2024 jyly eki el arasyndaǵy taýar aınalymy 27 mlrd AQSh dollaryna jetken. Aldaǵy ýaqytta ony 30 mlrd-qa jáne odan da asyrý josparlanǵan, - dep atap ótti Dáýren Abaev.
Sonymen qatar Reseıden Qazaqstan ekonomıkasyna túsken ınvestıtsııalar 4 mlrd. dollarǵa (byltyrǵy kórsetkishpen salystyrǵanda +32%) deıin óskeni aıtyldy. Elde reseılik qatysýy bar 23 myńnan astam kompanııa tirkelgen. 48 mlrd. dollarǵa jýyq somaǵa 170-ten astam seriktestik ónerkásiptik joba iske asyrylyp jatyr. Negizgi baǵyttarǵa - Sibur-men birge polıpropılen óndirý, agroónerkásip kesheni, mys jáne nıkel sııaqty mańyzdy resýrstardy ıgerý jáne kólik-logıstıkalyq ınfraqurylymdy damytý kiredi.
Qazaqstan ekonomıkasyn tsıfrlandyrýdy jandandyryp, geologııalyq barlaýdy keńeıtip jatyr. Sondaı-aq, týrızmniń ósýine nazar aýdaryldy - 2024 jyly Qazaqstan reseılik týrıster úshin eń tanymal úsh baǵyttyń qataryna kirdi.
Reseı–Qazaqstan kásipkerlik keńesiniń tóraǵasy Edýard Davydov kásipkerlik kooperatsııany qoldaýdyń mańyzdy rólin aıtty. Búginde atalǵan júıe úkimetaralyq komıssııalardan bastap saýda ónerkásip palatalary men damý ınstıtýttaryna deıingi keń aýqymdy alańdardy qamtıdy. Ol ónerkásiptik óndiristi turaqty ósýdiń negizgi qozǵaýshy kúshi dep baǵalap, Qazaqstanda ónerkásiptik óndiris 2024–2025 jyldary 2,7%-ǵa óskenin atap ótti. Investıtsııalar men reseılik qatysýy bar kásiporyndardyń sanynyń ósýi osy kózqarasty rastaıdy. Davydov ulttyq qoldaý ınstıtýttarynyń mártebesin kúsheıtip, hımııalyq ónerkásip salasyndaǵy yntymaqtastyq perspektıvalaryna kóńil aýdarýdy usyndy.
EEK ónerkásip jáne agroónerkásip kesheni mınıstri Goar Barsegıan Qazaqstan men Reseıdiń eýrazııalyq ıntegratsııanyń belsendi músheleri ekenin, senimdi ónerkásiptik baza men ortaq naryqqa qol jetkizý múmkindigine ıe ekenin atap ótti. Ol ekonomıkanyń naqty sektoryn - mańyzdy ósip-óný jáne jumyspen qamtý kózi dep atap ótti.
«Slavtrans-Servıs» AQ dırektorlar keńesiniń tóraǵasy Andreı Gollantsev CRK Terminal (Qytaı-Reseı-Qazaqstan termınaly) logıstıkalyq jobasyn tanystyrdy. Joba aıasynda temirjol jelileri, qoımalar jáne baqylaý beketteri salyndy. Aıta keterligi, joba aıasynda 10 mlrd rýbl kólemindegi mýltıtaýarlyq qoıma salynyp jatyr, al ýaqyt óte kele Qytaıda Sıan qalasynan aıyna 30 poıyz shyǵarý josparlanǵan.
«Máskeý eksport ortalyǵynyń» dırektory Vıtalıı Stepanov Qazaqstan basymdyq beriletin TOP-3 eksporttyq baǵyt qataryna turaqty kiretinin, 2025 jylǵy tamyzda «Balalyq shaq» halyqaralyq kórmesine jáne qyrkúıekte bıznes-mıssııaǵa qatysý josparlanǵanyn atap ótti.
«Astana» HQO departament dırektory Janna Dııarova Qazaqstandaǵy halyqaralyq qarjy ortalyǵy - aǵylshyn quqyǵy negizinde qurylǵan zamanaýı ekojúıeni tanystyryp ótti. Qarjy ortalyǵy dıvıdendter men kapıtal ósiminen salyqtan bosatý qyzmetterin, halyqaralyq arbıtraj jáne ashyq qarjy ınfrasqurylymyn usynady. Qazirge deıin 80 memleketten 4000-nan astam kompanııa (sonyń ishinde 50%-dan astamy reseılik qatysýy bar) tirkelgen.
«Atameken» UKP basqarma tóraǵasynyń orynbasary Tımýr Jarkenov EAEO sheńberindegi óndiristik tizbekter qurylymynyń mańyzdylyǵyn atap ótti. Ol ónerkásiptik kooperatsııa men aýyl sharýashylyǵy arasyndaǵy sınergetıkalyq áser týraly jáne naqty kásiporyndar deńgeıinde seriktestikti tereńdetý qajettigin basa aıtty.
«Kazakh Invest» ulttyq kompanııasy basqarma tóraǵasynyń orynbasary Aıbol Argyngazınov QR men RF arasyndaǵy ınvestıtsııalyq yntymaqtastyqty keńeıtýge zor áleýet bar ekenin jetkizdi. Ol basym baǵyttar retinde kólik pen logıstıka, agroónerkásip, taý-ken metallýrgııa salasyna toqtaldy. Onyń aıtýynsha, Qazaqstan geologııalyq barlaýǵa erekshe nazar aýdaryp otyr.
Qorytyndylaı kele, bıznes-dıalog ónerkásiptik kooperatsııa, logıstıka, agroónerkásip jáne basqa da negizgi salalar turaqty seriktestiktiń negizi ekenin kórsetti. Bul tek taýar aınalymy men ınvestıtsııa ósimi emes, sonymen qatar ıntegratsııalanǵan qun tizbekterin qalyptastyrý, tehnologııalyq táýelsizdik pen ózara senimniń mańyzdylyǵyn belgilep ótti.