Perızat Qaırat isi: qoldan jasalǵan hattamalar men «Biz Birgemiz» qorynyń qupııasy
ASTANA. KAZINFORM – Qaıyrymdylyq syltaýymen mıllıardtaǵan qarajat jınaǵan Perızat Qaırat pen onyń anasy Ǵaını Alashbaeva sot úkimimen bas bostandyǵynan aıyryldy. Tergeý derekterine súıensek, «Biz Birgemiz» qory arqyly 3,5 mlrd teńge kóleminde halyqtan jınalǵan qarajat maqsatsyz jumsalǵan. Іstiń egjeı-tegjeıi, qoldan jasalǵan hattamalar men qarjy izderi Jibek Joly telearnasyndaǵy «Detaldaǵy shyndyq» baǵdarlamasynda jarııalandy.
Sot úkimi jáne aıyptaýlar
2025 jyldyń 25 shildesinde Astanada Perızat Qaırat pen anasy Ǵaını Alashbaevaǵa qatysty atyshýly sot protsesi aıaqtaldy.
Sot sheshimimen Perızat Qaırat 10 jylǵa, al anasy 7 jylǵa bas bostandyǵynan aıyryldy. Sonymen qatar Perızat Qaıratqa qaıyrymdylyq qyzmetimen aınalysýǵa tyıym salyndy.
Aıyptalýshylar kinálaryn moıyndaǵan joq. Olardyń advokattary sot úkimine shaǵym túsirý nıetterin bildirdi. Qoldanylǵan baptar aýyr sanattaǵy qylmys túrine jatady.
Іsti tergegen Qarjylyq monıtorıng agenttiginiń ortalyq apparaty bolsa, zańdylyqty qadaǵalaýdy Bas prokýratýra júzege asyrdy.
Agenttiktiń tergeý departamentiniń 3-basqarma aǵa tergeýshisi Erdáýlet Jaqyp túsindirgendeı, tekseris barysynda qor qarajatynyń maqsatsyz jumsalǵany dáleldengen.
– «Biz Birgemiz» qoǵamdyq birlestigi qarjysyn tekserý barysynda qaıyrymdylyq ataýymen jınalǵan aqsha jeke maqsatta paıdalanylǵany anyqtaldy, – dedi ol.
Qordyń qurylý tarıhy: ataýy senim uıalatqan
33 jastaǵy aqtóbelik Perızat Qaırat alǵash ret 2024 jyldyń kókteminde el nazaryn ózine aýdarǵan bolatyn. Ol kezde elimizde Oral, Tobyl, Ertis jáne Embi ózenderiniń tasýy saldarynan birqatar óńirdi sý basyp, tótenshe jaǵdaı jarııalanǵan edi.
Sol kezde bloger áleýmettik jelidegi paraqshasynda bılikti synǵa alyp, sý tasqynynan zardap shekkenderge kómek jetpeı jatqanyn jazǵan. Artynsha jazbasyn óshirip, keshirim surap, gýmanıtarlyq kómek taratyp júrgen beınerolıkterdi jarııalaı bastady.
Sol arqyly ol kópshiliktiń senimine ıe boldy. Keıin jurttan túsken qaıyrymdylyqty júıeleý maqsatynda jeke qor quratynyn málimdedi.
Alaıda onyń jobasynyń ataýy múlde jańa emes edi. 2018 jyly Halyk qory Birgemiz.kz atty platformany iske qosqan bolatyn. Bul joba 2020 jylǵy pandemııa kezinde «Biz Birgemiz» («Biz birgemiz») uranymen tanymal bolǵan. Osy ataý halyqtyń esinde qaıyrymdylyqtyń sımvolyna aınalyp qalǵan.
2021 jyly Perızat Qaırat dál osy tanymal urandy paıdalanyp, óz uıymyn tirkeýge áreket etti.
Tergeý dereginshe, ol quryltaıshylar jınalysynyń №1 hattamasyn jalǵan toltyryp, eriktilerdiń esimderin ruqsatsyz engizgen. Al hattamadaǵy qoldar keıin qoldan jasalǵany anyqtaldy.
1 qazanda Ádilet departamenti «ataýy bar qormen uqsas» degen sebeppen tirkeýden bas tartqan soń, 4 qazanda ol qujattardy qaıta rásimdep, uıym ataýyn «Biz Birgemiz Kazakhstan 2030» dep ózgertti. Bul joly uıym tirkeýden ótti.
Alaıda onyń zańdy mekenjaıy retinde kompıýterlik klýbtyń ǵımaraty kórsetilgeni keıin belgili boldy.
Qujat boıynsha uıymnyń maqsaty – volonterlikti damytý jáne qaıyrymdylyqpen aınalysý bolǵan. Prezıdenti retinde Perızat Qaırattyń esimi jazyldy.
«Biz Birgemiz»: senimnen shemaǵa
2021 jyldyń qarasha aıynda bloger Astanadaǵy Sheraton qonaq úıinde reabılıtatsııalyq ortalyq salý úshin qarajat jınaýǵa arnalǵan aýktsıon ótkizdi.
Іs-shara sán-saltanatpen uıymdastyryldy: tanymal ártister, blogerler, múmkindigi shekteýli balalar men olardyń ata-analary shaqyryldy.
Resmı esep boıynsha, aýktsıonnan 12,6 mln teńge jınaldy.
Alaıda áleýmettik jelide Perızat bul somany 48 mln teńge dep kórsetip, tipti «balalar ortalyǵyna 100 mln teńgelik ǵımarat syıǵa tarttym» dep jazdy. Tergeý anyqtaǵandaı, mundaı ǵımarat eshqashan bolmaǵan.
29 qarashada, aýktsıonnan eki kún ótken soń, Perızat Qaırat Dýbaıǵa ushyp ketedi.
Qaıyrymdylyq esebinen túsken qarajatpen ol qonaqúıde turyp, saýda býtıkteri men meıramhanalarǵa 1 mln 897 myń teńge jumsaǵan.
Astana qalasy prokýrorynyń aǵa kómekshisi Arman Qyziken bul derekti rastady.
– Barlyq tólemder bank arqyly jasalǵan, ıaǵnı izderi anyq saqtalǵan, – dedi ol.
Qaıyrymdylyq qarjysy men sán-saltanat
Jańa jyldy Perızat anasy Ǵaını Alashbaevamen birge Dýbaıda qarsy alǵan. Tergeý barysynda anyqtalǵandaı, anasynyń esepshotyna da qaıyrymdylyq qarajatynan aýdarymdar turaqty túrde túsip turǵan.
2022 jyldyń qańtaryna deıin ushaq bıletterine, taksı men meıramhanalarǵa shamamen 1,5 mln teńge jumsalǵan.
Osylaısha, qaıyrymdylyq retinde jınalǵan qarajat zańsyz jolmen ıemdenilip, 21 mln 600 myń teńge paıda keltirgen.
Tergeýshi Erdáýlet Jaqyp bul týraly bylaı dedi:
– Perızat pen anasynyń zańdy tabys kózi bolmaǵan. Olardyń atyna tirkelgen avtokólikter men páterlerdiń aqshasy dál osy qor esebinen alynǵan. Perızat anasynyń esepshotyn paıdalanyp, túsken qarajatty qolma-qol aqshaǵa aınaldyryp otyrǵan, – dedi ol.
Qoǵam aldyndaǵy bedel jeke bızneske aınalǵan
2022-2023 jyldary Perızat Kaırat óz bedelin paıdalanyp, túrli kompanııalar men bankterge «balalarǵa kómek» uranymen resmı hattar joldaǵan. Sol arqyly ol 105 mln teńge jınaǵan.
Biraq bul aqshanyń edáýir bóligi jeke shyǵyndarǵa jumsalǵany anyqtaldy. Tipti 3 mln 290 myń teńge stomatologııalyq emge, taǵy birneshe mıllıon sándik buıymdar men saıahatqa ketken.
Anasy sol jyly 37 mln teńge kóleminde óz shotyna aqsha alǵan.
Jalpy 2022 jyldyń qorytyndysy boıynsha ekeýiniń zańsyz tabysy 126 mln teńgeden asqan.
– Kóptegen azamat óz erkimen aqsha aýdarǵanyn aıtyp, sotqa qatysýdan bas tartty. Biraq biz olardyń shyn máninde aldanǵanyn, aqsha jalǵan qaıyrymdylyq arqyly jınalǵanyn dáleldedik. Bul qarjy Perızat Qaırattyń sándi ómir saltyn qarjylandyrǵan, – dedi prokýror Arman Qyziken.
Jalǵan ómirbaıan men shyndyqqa janaspaıtyn málimetter
Perızat Qaırat ózin Nottıngem ýnıversıtetiniń túlegi, keıin Kembrıdj stýdenti dep tanystyrǵan.
Alaıda sotqa usynylǵan resmı qujattar boıynsha, ol 2006 jyly Aqtaý qalasyndaǵy óner kolledjine túsip, tek birinshi kýrsty ǵana aıaqtaǵan.
Ol sheteldik kompanııalarda jumys istegenin, tipti BAÁ-de et ónimderin eksporttaıtyn otbasylyq bıznesi baryn aıtqan. Biraq bul derekter de jalǵan bolyp shyqty.
Qaıyrymdylyq salasynda buryn-sońdy bolmaǵan kólemdegi alaıaqtyq deregi qoǵamdy dúr silkindirdi.
Perızat Qaırat isi boıynsha tergeý materıaldary 109 tom boldy.
Bul jaǵdaı elimizdegi qaıyrymdylyq salasyn quqyqtyq turǵydan retteý qajettigin, sondaı-aq azamattyq belsendilik pen senimge súıenetin uıymdardyń jaýapkershiligin kúsheıtý qajettigin taǵy bir márte kórsetti.