Pavlodardyń eldi mekenderin japyraq jemiri men búıi basyp barady
PAVLODAR. KAZINFORM — Ertis-Baıan óńirindegi birneshe eldi mekendi raps japyraq jemiri jaılap, ósimdik japyraqtaryn kemirip, orasan zor zııan keltirip jatyr. Turǵyndar buǵan qosa úılerinde búıilerdiń qaptap jatqanyna alańdaýly.
Maıqaıyń kentiniń turǵyny Mahabbat Absattarovanyń aıtýynsha, qyzyl-qońyr tústes qońyzdar sońǵy kúnderi jer úılerdiń mańaıyna tolyp ketken.
- Úılerimizdiń mańaıynda qońyzdan aıaq alyp júretin jer joq. Qońyzdar jer astynan shyqty ma bilmeımiz, áıteýir ken jynystary úıilgen jaqtan top-tobymen úzdiksiz kelip jatyr. Baý-baqshalardy, jasyl shópti jerlerdi bylaı qoıyp, úı qabyrǵalaryna órmelep, tipti keıbir úıdiń ishine kirip jatqany baıqalady. Buǵan qosa úıimizdiń ishinde úlken búıiler paıda boldy. Balalarymyz qorqady,-deıdi turǵyn.
Adamdardyń aıtýynsha, qońyzdarǵa úı jaǵdaıyndaǵy hımııalyq zattar eshqandaı áser etpeıtin kórinedi. Keıbireýler sirke sýyn quıyp, sarymsaq sýymen de óńdep kóripti. Odan esh nátıje shyqpaǵan soń kópshilik jergilikti ákimdikke habarlasyp, kómektesýdi ótingen.
Kent ákimi Erbatyr Moldataev atalǵan jaıt boıynsha fıtosanıtarııa organdaryna hat jazylǵanyn jetkizdi. Endi jaýabyn kútip otyr.
Aıtýynsha, qońyzdar men búıilerdiń qaptaýy ázirshe jer úıler ornalasqan «Shanhaı» shaǵyn aýdanynda ǵana baıqalyp otyr. Jaǵdaı bulaı jalǵasa berse jándikter kenttiń barlyǵyn jaılaýy ǵajap emes. Sondyqtan fıtosanıtarııalyq mekemeler qolushyn beredi degen úmitte. Qazirgi ýaqytta kentte 10 myńǵa tarta halyq turady.
Agroónerkásiptik keshendegi memlekettik ınspektsııa komıtetiniń Pavlodar oblystyq aýmaqtyq ınspektsııasynyń basshysy Arman Shúıkenovtiń sózinshe, bul qońyzdar – «raps japyraq jemiri» dep atalady. Syrtqy túri kolorado qońyzyna uqsaıdy.
- Raps japyraq jemiri oramjapyraq tuqymdasynyń jabaıy ósimdikterimen, sondaı-aq shalqan, arpa, qyryqqabat, shalǵammen qorektenetin zııankes. Jándik ósimdikter karantıni sharalary belgilenetin jáne júrgiziletin karantındik obektiler men ózge de túrleriniń tizimine kirmeıdi. Soǵan sáıkes, ony óńdeýge bıýdjetten aqsha qarastyrylmaıdy. Qazirgi jaǵdaıda japyraq jemiri Pavlodar oblysy boıynsha Aqsý qalasyna qarasty Aqjol aýylynda, Baıanaýyldyń Maıqaıyń kentinde, Pavlodar aýdanynyń Chernoıarka aýylynda tirkelip otyr. Baý-baqshasy barlarǵa bul asa zor qaýip. Al eldi mekenderde taralsa, oǵan hımııalyq óńdeý júrgizýge bolmaıdy. Tek qolmen terip alý, orlar qazý sııaqty mehnıkalyq jumystar júrgizilýi tıis. Aýmaqtyq ınspektsııa mamandary jeke turǵyndarǵa, baý-baqshalar men sharýa qojalyqtarynyń ıelerine preparattardy qoldaný boıynsha usynystar beredi. Al ázirshe bizge Maıqaıyń kentinen shaǵym túsken joq, - deıdi basqarma basshysy.
Mamandardyń aıtýynsha, raps japyraq jemiriniń kóbeıýi elimizde byltyrdan beri baıqalǵan. Buǵan ylǵaldyń mol bolýy áser etýi yqtımal. Jándiktiń adamǵa esh zııany joq.
Eske sala keteıik, Almatydaǵy 2,3 mln aǵash zııankesterge qarsy óńdeýden ótedi.