Pavlodarda senbilikte jınalǵan japyraqtardan otyn brıketteri óndirilmek
Toraıǵyrov atyndaǵy Pavlodar memlekettik ýnıversıtetiniń PhD doktory, jylý energetıkasy kafedrasynyń professory Amangeldi Karmanov senbilik kezinde jınalǵan japyraqtardan syǵymdalǵan otyn brıketterin jasaıdy.
«Pavlodar oblysynda jyl saıyn senbilikte 14 myń tonnaǵa deıin túsken japyraqtar jınalady. Sol japyraqtardan otyn brıketterin jasaımyz. Brıketterdiń janýynan alynatyn jylý 4500 kKal/kg quraıdy. Onyń qýaty Ekibastuz kómirinen (4200 kKal/kg) asyp túsedi. Kúli baqtarda tyńaıtqysh retinde qoldanylady. Joba ǵylymı turǵydan dáleldenip, patent alynǵan. Sondaı-aq, brıketterdi jaǵýǵa qazandyq oılap shyǵardyq. Ázirge eshbir jerde ornatylmaǵan. Aldaǵy ýaqytta grant utyp alýdy josparlap otyrmyz», - deıdi Amangeldi Karmanov.
Professordyń aıtýynsha, bul ónimge kóbinese tótenshe jaǵdaılar qyzmeti tapsyrys beredi. Sebebi, aǵashpen salystyrǵanda salmaǵy jeńil ári tasymaldaýǵa óte yńǵaıly.
«Qondyrǵyny qoıý úshin 25 mln teńge kerek. Bul qarjy 4 jylda óteledi. Kún saıyn saǵatyna 200 keli shyǵaratyn qondyrǵylar bolady. Senbilik kezinde kóliktermen qoqysqa shyǵarylatyn japyraqtar aýaǵa kómirqyshqyl gazyn bólip, qorshaǵan ortany lastaıdy. Al sol japyraqtardy paıdaǵa jaratýdyń tıimdi joly bar. Osyndaı brıketterdi jaǵýǵa arnalǵan avtonomdy pesh Lenın kentinde ornatylǵan», - deıdi ol.
Eske sala keteıik, 2016 jyly Pavlodarda uzaq ýaqyt janatyn ári tozańy az brıkettelgen kómir óndirý tsehy iske qosylǵan. Kádimgi kómirge qaraǵanda jylýdy 4-5 ese kóp beretin jáne ony 8 saǵatqa deıin saqtaıtyn brıketterdiń eki túri shyǵarylady. Otandyq ónim Reseıdiń Altaı, Novosibir jáne Omby óńirlerine tasymaldanady.