Parlamenttik tergeý tetigin damytý qajet - Aıdarbek Qojanazarov
ASTANA. KAZINFORM – Byltyr naýryzda Májilis depýtattaryn saılaý naýqanyna elimizde resmı tirkelgen 7 partııanyń barlyǵy qatysty. Olardyń ishinde tek «Baıtaq» partııasy ǵana shekti 5 paıyzdyq mejeden asa almady. Al Amanat partııasy saılaýshylardyń – 53,90, «Aýyl» halyqtyq-demokratııalyq partııasy – 10,90, Respublica partııasy – 8,59, «Aq jol» Qazaqstan demokratııalyq partııasy – 8,41, Qazaqstan halyq partııasy – 6,8, Jalpyulttyq sotsıal-demokratııalyq partııasy – 5,20 paıyz daýysyn jınady. 5 jáne odan da kóp paıyz daýys jınaǵan saıası partııalardyń arasynda Respublica partııasyna Májiliste 6 mandat buıyrdy. Osy oraıda, «Jibek Joly» telearnasynyń «Ýáde» baǵdarlamasynda suhbat bergen Respublika partııasynyń tóraǵasy, Májilis depýtaty Aıdarbek Qojanazarov partııanyń negizgi basymdyǵy jóninde aıtyp, partııada nelikten birneshe teń tóraǵa bar ekenin túsindirdi.
Partııa ustanymy – bıznes arqyly eldiń dáýletin asyrý
«Biz tek bıznes pen kapıtaldy oılaıtyn partııa emespiz, ıaǵnı áleýmettik jaýapkershiligi joǵary bıznesti qoldaýǵa nazar aýdaryp otyrmyz. Bizdiń ustanymǵa toqtalsaq, aqshany qur taratýdan eshqandaı nátıje bolmaıdy. Bizdińshe, «balyqty taratýdy emes, balyq aýlaýdy úıretý» mańyzdy sanalady. Ekinshiden, bıznesti, kásipkerlikti damytý kerek. Atap aıtqanda, shaǵyn jáne orta, iri kásipkerliktiń nyǵaıýyna mán berý qajet. Bul rette, salyq tólemderi arqyly áleýmettik máselelerdi sheshý kerek», - dedi A. Qojanazarov.
Sonymen qatar ol partııa ókilderi nelikten áleýmettik máselelerdi jıi kóterip jatqanyn túsindirdi.
«32 bastamamyz bar. Onyń 18-i bızneske, al qalǵan 14-i áleýmettik salaǵa qatysty. Nelikten? Sebebi, adamı kapıtal degen uǵym bar. Máselen, adamı kapıtaldy kásipkerler paıdalanady. Sondyqtan kásipkerlerdiń problemasyn ári áleýmettik máselelerdi sheshýge erekshe nazar aýdaryp otyrmyz. Óıtkeni, osy jumystar artqyly halyqtyń ál-aýqatyn kóterýge bolady», - dedi partııa tóraǵasy.
Partııadaǵy teń tóraǵalar
Aıdarbek Qojanazarov Respublika quramynda nelikten 8 teń tóraǵa bar ekenin, osy adamdar partııaǵa qalaı tartylǵanyn túsindirdi. Atap aıtsaq, teń tóraǵalardyń qatarynda Beıbit Álibekov, Maksım Baryshev, Rýslan Berdenov, Nurlan Qoıanbaev, Syrymbek Taý, Qýanysh Shonbaı, Dınara Shúkijanova bar. Aıtpaqshy, jaqynda Parlament Májilisiniń jalpy otyrysynda depýtat D. Shúkijanovanyń ókilettigi merziminen buryn toqtatyldy. Ol endi Respublica partııasynyń teń tóraǵasy bolyp qala beretinin jáne óńirdegi óndiriske oralatynyn jarııalady.
«Partııaǵa jumyldyratyn adamdardyń uzyn tizimi boldy. Bastapqyda 8 adamnan da kóp edi. Byltyr Syrymbek ekeýmiz uzaq talqylap, belsendi azamattar jaıynda pikir almastyq. Óte belsendi Dınara Shúkijanovany shaqyrý týraly aıtty. Sonymen qatar, Beıbit Álibekovpen sóılesý týraly usynys boldy. Óz kezeginde Beıbit bizdiń qatarǵa qýana qosyldy», - dedi A. Qojanazarov.
Munymen qosa ol qoǵamdaǵy «teń tóraǵalary kóp partııa nátıje bermeıdi» degen pikirge de jaýap berdi. «Teń tóraǵalardyń arasynda shıelenis jıi bolýy múmkin» degen paıymǵa qatysty oıyn aıtty.
«Men bul pikirlermen kelispeımin. Eger osyndaı kúmán bolsa, qazir onda partııada ne istep júrmin?! Partııa seziniń birinshi kúninen bastap osy qurylymdy bekittik. Biz Jańa Qazaqstandy quryp jatyrmyz, onyń basty qaǵıdasy – demokratııalyq turǵyda sheshim qabyldaý. Meniń oıymsha, teń tóraǵalyq – demokratııalyq qaǵıdany saqtaýǵa múmkindik beretin qurylym. Teń tóraǵalar arasynda shıelenis bolýy múmkin degen túrli qaýeset bar. Degenmen, bizdiń qurylymdyq ereksheligimiz basqa partııalarǵa qaraǵanda ózindik artyqshylyǵymen kórinip tur», - dedi depýtat.
Parlamenttik tergeý kerek ekenine senemin
Partııanyń saılaýaldy baǵdarlamasynda Respublika qoǵamdyq jáne memlekettik qaýipsizdikke naqty nemese yqtımal qaýip tóndiretin oqıǵalar men protsesterge parlamenttik tergeý júrgizýdi talap etetini jazylǵan. Aıdarbek Qojanazarov bul taqyrypty birneshe pikir almasý alańynda kótergenin alǵa tartty. Sonymen qatar ol parlamenttik tergeýdi bastaý turǵysynda qandaı da bir kedergiler bolýy múmkin ekenin aıtty.
«Meniń oıymsha, bul turǵyda keıbir depýtattar qoldamaýy múmkin. Bizde bılik partııasy bar. Osy rette, bılik partııasy tańdaǵan mınıstrler qazir qyzmet etip júrgenin bilesizder. Eger bılik partııasyna múshe emes depýtat bir mınıstrliktiń nemese basqa da bir salanyń ishinen zertteýin bastasa, bul óz kezeginde bılik partııasyna áser etetini túsinikti. Jeke óz basym parlamenttik tergeý qajet ekenine senemin. Birinshiden, bul qadam depýtattarǵa shynymen de áser etetin qural beredi. Shynymen de, yqpaldy Parlamenttiń kórsetkishi bolar edi. Birinshiden, bizdiń jumysymyz – durys zańdardy qabyldaý, durys zań jobalaryn usyný ári talap etý. Menińshe, sonymen qatar depýtattar halyqtyń arasynda júrip, eldiń ishinde bolyp jatqan máselelerdi kóterip, qajet jaǵdaıda tergeý bastap, onyń nátıjesin barsha halyqqa jarııalaýy kerek», - deıdi depýtat.
Osy tusta júrgizýshi: «Barlyq mınıstrlik pen ákimderdi parlamenttik tergeý ýaqyty keldi dep sanaısyz ba?» - dep surady.
«Jalpylama túsinikterge óz basym qarsymyn. Barlyq ákim nemese mınıstrler dep aıtýǵa bolmaıdy. Biraq keıingi 8 aıda keıbir jaǵdaıda Úkimettiń jumysyna tergeý tetiginiń bolmaǵanyna qarnym ashty, ıaǵnı ondaı jaǵdaılar boldy. Ótirik aldaǵan kezderde yzaǵa býlyǵasyń. Máselen, byltyr shegirtke sharýalardy ábigerge saldy. Bul máseleni (jaz aılarynda) áleýmettik paraqshamda kóterdim. Sol kezde Aýyl sharýashylyǵy mınıstri bolǵan adam buqaralyq aqparat quraldary arqyly «shegirtke joq» degen málimdeme jasady. Osydan keıin bul oqıǵa bolǵan dál sol aýdanǵa bardym. Naqty jergilikti jerdegi jaǵdaıdy vıdeoǵa túsirdim. Degenmen, mınıstrlik osyny moıyndamady. Eger depýtattyq tergeýdiń tetikteri bolsa, oqıǵa bolǵan jerge sarapshylardy shaqyryp, zertteý jasap, kinálilerdi jazaǵa tartýǵa bolatyn edi», - dedi A. Qojanazarov.
Munymen qosa depýtat kıik máselesine, Jambyl oblysynda fermerlerdiń sý tapshylyǵyna tap bolýy problemalaryna toqtaldy.
Kvazımemlekettik sektorda parlamenttik baqylaý bar
Aıdarbek Qojanazarov Respublika partııasynyń saılaýaldy baǵdarlamasynda kvazımemlekettik sektor qyzmetine parlamenttik baqylaýdy júzege asyrý bar ekenin eske saldy. Onyń paıymynsha, osyndaı baqylaý jasaý asa qıyn bolmaıdy.
«Qazirdiń ózinde kvazımemlekettik sektor qyzmetin baqylaýǵa alyp jatyrmyz. Ár ulttyq kompanııanyń, kvazımemlekettik sektordaǵy kompanııalardyń bıýdjetteri bar. Olar jylyna birneshe ret bizge ózderiniń bıýdjetterimen keledi. Biz olardyń kórsetkishterin qarap, depýtat retinde bekitemiz. Olardyń jumysynda tıimdi emes kórsetkishterdi baıqasaq, bıýdjetin bekitpeımiz, kerisinshe qysqartamyz», - dedi depýtat.
Úkimetti aýystyrý kerek dep aıtýǵa erte
«Ýáde» baǵdarlamasynda A. Qojanazarovqa «Qazirgi Úkimet jumysyna Respublika partııasynyń kóńili tola ma?» degen suraq qoıyldy. Bul rette, depýtat bul suraq óte kúrdeli ekenin aıtty.
«Nege deseńiz, 8 aıda biraz mınıstr aýysyp ketti. Qyzmetine 2-3 aı buryn ǵana kirisken adamǵa qandaı syn aıtasyń?! Olardyń sózine qarasań, aıtqan ýáji durys sııaqty. Olarǵa deıin jumys istegenderi de durys bastama jasaǵan edi. Bul turǵyda tek nátıjege nazar aýdarýymyz kerek. Úkimetke kóńilim tolmaıdy dep aıtýǵa bolady. Atap aıtqanda, keıbir mınıstrlikterdiń, sonyń ishinde keıingi 2-3 aıdan bergi Aýyl sharýashylyǵy mınıstrliginiń jumysyna kóńilim tolady. Degenmen, Úkimetti aýystyrý kerek nemese kerek emes dep aıtýǵa áli erte dep sanaımyn. Meniń oıymsha, jańadan taǵaıyndalǵan mınıstrlerge múmkindik berý kerek», - dedi Respublika partııasynyń tóraǵasy.
