Parıjde ekoaktıvıster «Mona Lıza» kartınasyna sorpa shashty

PARIJ. KAZINFORM — Parıjde narazylyq bildirýshiler «Mona Lıza» kartınasyna sorpa quıdy. Týyndy oq ótkizbeıtin áınekpen jabylǵan, sondyqtan zaqymdanýy ekitalaı, dep jazady VVS.

Baqylaý kamerasyndaǵy vıdeodan eki áıeldiń «bizdiń aýyl sharýashylyǵy júıemiz aýyryp jatyr» degen sózben «paıdaly taǵamǵa» quqyǵyn talap etkenin kórýge bolady.

Sońǵy kúnderi Frantsııa astanasynda fermerlerdiń narazylyq aktsııasy ótip jatyr. Juma kúni olar Parıjge aparatyn negizgi joldardy jaýyp tastady.

Leonardo da Vınchıdiń XVI ǵasyrdaǵy erekshe qylqalam portreti — álemdegi eń tanymal óner týyndysynyń biri. Keskindeme Parıjdegi Lývrda saqtaýly tur.  

Djokondaǵa alǵashqy qastandyq 1956 jyly Frantsııanyń ońtústigindegi Montaýban qalasynyń murajaıynda ótken kórme kezinde jasaldy.

Kelýshilerdiń biri keneptiń túbine zaqym keltirip, sýretke kúkirt qyshqylyn shashyp jiberdi.

Sol jyly bolıvııalyq Ýgo Ýngaza Vıllegas kartınaǵa tas laqtyryp jiberdi, sodan beri Djokondanyń sol jaq shyntaǵynda áreń baıqalatyn belgi bar.

Keı derekkóz keıinirek Vıllegas Mona Lızany ana retinde jaqsy kóretinin moıyndaǵan, biraq sodan keıin kenetten onyń kúlgenin baıqap, oǵan ashýy kelgen. 

Sodan beri sýretti oq ótkizbeıtin áınekpen jabý jóninde sheshim qabyldandy.

1974 jyly keskindemege boıaý kópirshigin laqtyrǵan japon týrısi bul týraly bildi me, joq pa jáne onyń sebepteri qandaı ekeni belgisiz, biraq qorǵanys áınegi sýretti qutqaryp qaldy.

Osy jaǵdaıdan keıin «Mona Lıza» odan da tereńirek jasyrylyp, arnaıy jasalǵan gelıımen toltyrylǵan oq ótpeıtin shyny qorapqa salyndy.

Alaıda, bul Djokondany jek kórýshilerge onyń «ómirine» qastandyq jasaýǵa esh kedergi emes.

2009 jyldyń tamyzynda bul joly reseılik týrıst «Mona Lızaǵa» shynyaıaq laqtyrdy, biraq áınek taǵy qorǵap qaldy, al týrıst polıtsııa bólimine jetkizildi (jáne kóp uzamaı bosatyldy).

2019 jyly murajaı kartınaǵa odan da móldir, oq ótkizbeıtin áınek ornatty.

2022 jyly taǵy bir meıman adamdardy «planeta týraly oılanýǵa» shaqyryp, sýretke tort laqtyrdy.

1911 jyly Lývrdyń qyzmetkeri Vınchentso Perýdjııa Mona Lızany urlaý úshin túnde shkafta jasyrynyp qalǵan edi.

Kartına eki jyldan keıin ony Florentsııadaǵy antıkvarıatqa satyp jatqan jerinen tabyldy.