Para berýge qylmystyq jaýapkershilik kúsheıtiledi - QR Bas prokýratýrasy
Otyrys jumysyna Úılestirý Keńesiniń músheleri, Prezıdent Ákimshiliginiń ókilderi, Joǵarǵy Sottyń, Ulttyq qaýipsizdik komıtetiniń, Ekonomıkalyq qylmysqa jáne sybaılas jemqorlyqqa qarsy kúres agenttiginiń, Іshki ister mınıstrliginiń, Kedendik baqylaý komıtetiniń, Memlekettik qyzmet isteri jónindegi agenttiginiń basshylary, Bas prokýratýra janyndaǵy Zańdylyqty qamtamasyz etý jónindegi qoǵamdyq keńestiń músheleri qatysty.
Bas Prokýror atap ótkendeı, sybaılas jemqorlyqpen kúres memlekettik saıasattyń basym baǵyttarynyń biri bolyp tabylady. Elimizde sybaılas jemqorlyqqa qarsy zańnamany jetildirý boıynsha aýqymdy jumystar júrgizilýde, sybaılas jemqorlyq kórinisterine qarsy turýǵa baǵyttalǵan sharalar júzege asyrylýda.
Osyǵan qaramastan, qabyldanyp otyrǵan sharalar ázirge aıtarlyqtaı nátıje bermeı otyr. Aǵymdaǵy jyldyń basynan beri qarjy polıtsııasy organdary 2240 sybaılas jemqorlyq qylmystaryn anyqtady. Biraq ta bul sandar elimizdegi sybaılas jemqorlyq qylmystarynyń shynaıy kórinisin bermeıdi. Qylmystardyń negizgi bóligi qyzmettik jalǵandyq jasaý, senip tapsyrylǵan bóten múlikti ıelenip alý nemese ysyrap etý, qyzmet babyn paıdalana otyryp alaıaqtyq jasaýmen baılanysty.
Sonymen qatar, para alý faktilerin anyqtaý úshten bir bóligine azaıǵan jáne ol anyqtalǵan qylmystardyń onnan bir bóligin ǵana quraǵan (259). Para berý jáne paraqorlyqqa deldal bolýmen baılanysty qylmystar óte az anyqtalady.
Ádette, kóp jaǵdaıda bolmashy qylmystar úshin qatardaǵy qyzmetkerler qylmystyq isterdiń fıgýranttaryna aınalyp jatady, al júıeli túrde sybaılas jemqorlyq qylmystaryn jasaıtyn laýazymdy tulǵalar ýákiletti organdardyń nazarynan tys qalady. Mysalǵa, bıyl respýblıkalyq deńgeıdegi 6 jáne oblystyq deńgeıdegi 167 basshy ǵana jaýapkershilikke tartylǵan.
Sybaılas jemqorlyqqa neǵurlym boı aldyrǵan memlekettik satyp alý salasy bolyp otyr. Bıýdjettik qarajat kóbinese josparlaý satysynyń ózinde urlyqqa jaǵdaı jasap beretin baǵdarlama ákimshileriniń ózderiniń kinálarynan talan-tarajǵa túsedi.
«Úılestirý keńesiniń músheleri qalyptasqan jaǵdaıǵa túbegeıli jáne obektıvti baǵa berdi, sybaılas jemqorlyqtyń taralýynyń, sondaı-aq onymen kúres tıimdiliginiń tómen bolý sebepteri taldandy. Talqylaý qorytyndysy boıynsha sybaılas jemqorlyqpen tıimdi kúresýge, onyń kez-kelgen kórinisterin ýaqtyly anyqtaý jáne jolyn kesýge múmkindik beretin naqty zańnamalyq jáne uıymdastyrýshylyq-praktıkalyq sharalar jóninde bastama kóterildi»,-delingen habarlamada.
Atap aıtqanda, sybaılas jemqorlyqqa qarsy quqyqtyq bazany jetildirý aıasynda qylmystyq zańnamada para berý úshin jaýapkershilikti para alýǵa qarastyrylǵan sanktsııamen birdeı etip kúsheıtý usynyldy.
Bas Prokýror sybaılas jemqorlyqqa qarsy turýda standarttan tys jáne tıimdi sheshimder izdeý, qoǵamda profılaktıkalyq jáne túsindirý jumystaryn kúsheıtý qajettiligine erekshe nazar aýdardy. Ol turǵyndardyń kóp bóliginiń mentalıtetin ózgertýdiń, sybaılas jemqorlyqty qabyldamaýǵa baǵyttalǵan qoǵamdyq sanany qalyptastyrýdyń mańyzdy ekenin atap kórsetti.
Elektrondyq memlekettik satyp alý júıesinde sybaılas jemqorlyq táýekeldi azaıtý maqsatynda Bas prokýratýra Memlekettik satyp alýdy josparlaý úshin baǵalar monıtorıngi ortalyǵyn, sondaı-aq memlekettik satyp alýlardy ótkizetin táýelsiz memlekettik organ qurýdy usyndy.