Pandemııa kezinde ashtyqtan zardap shekkender sany artty - Halyqaralyq uıymdar
Álemde ashtyqtan zardap shekkenderdiń sany artýda. Bul týraly dúısenbi kúni jarııalanǵan BUU Balalar qory (ıÝNISEF), Dúnıejúzilik densaýlyq saqtaý uıymy (DSU), BUU Azyq-túlik jáne aýylsharýashylyq uıymy (FAO) jáne basqa da uıymdar daıyndaǵan baıandamada aıtylǵan.
2019 jyly jer betindegi 690 mıllıon adam tamaqqa jarymaı otyr, delingen qujatta. Bul bir jyl burynǵydan 10 mıllıon adamǵa kóp, al bes jyl burynǵy kórsetkishten 60 mıllıonǵa kóp. Sonymen qatar, 2019 jyly «azyq-túliktiń ortasha nemese mol kólemde jetispeýinen» zardap shekkenderdiń sany shamamen 2 mlrd adamdy quraǵan, dep habarlady baıandama avtorlary.
Koronavırýs pandemııasy jaǵdaıdy odan saıyn ýshyqtyrdy deıdi mamandar. Pandemııadan týyndaǵan jahandyq daǵdarys óndiristik tizbekterge ǵana emes, sonymen qatar jer betindegi tamaq ónimderiniń taralýy men tutynylýyna da áser etti.
«COVID-19 pandemııasynyń densaýlyqqa, áleýmettik jáne ekonomıkalyq salalarǵa áseri azyq-túlik qaýipsizdigi deńgeıiniń odan ári tómendeýine jáne eń osal toptardyń tamaqtaný jaǵdaıynyń nasharlaýyna ákelýi múmkin», dep eskertti BUU.
Eger qazirgi úrdis jalǵasatyn bolsa, onda 2030 jylǵa qaraı álemde ashyqqandar sany 840 mıllıon bolýy múmkin.
Bul jaǵdaıda, ásirese, balalar qatty zardap shegedi. Baıandama avtorlarynyń málimetteri boıynsha, azyq-túliktiń jetispeýine baılanysty 2019 jyly álemdegi 5 jasqa deıingi árbir besinshi balanyń (21 paıyz) damýynda aqaýlar bolǵan. Osy jastaǵy balalardyń shamamen 7 paıyzy ashtyqtan álsiregen.
BUU baǵalaýy boıynsha ashtyqtan zardap shekken adamdardyń kópshiligi, 381 mln adam Azııada turady. Afrıkada - 250 mln, Latyn Amerıkasynda jáne Karıb aımaǵynda - 48 mln.
Sonymen qatar, qunarly jáne paıdaly taǵamnyń baǵasyna baılanysty másele BUU sarapshylarynyń nazaryn aýdardy.
«Durys tamaqtaný álemniń birneshe aımaǵyndaǵy kóptegen adamǵa, ásirese kedeılerge qol jetimdi emes», - delingen baıandamada.
Avtorlardyń pikirinshe, kókónister, jemister men aqýyzǵa baı taǵamdardan turatyn durys tamaqtaný máziri tek negizgi azyq-túlikterden bes ese qymbat.
Ekinshi jaǵynan, baıandamada kórsetilgendeı, 2019 jyly álemde bes jasqa deıingi balalardyń 5,6 paıyzy artyq salmaqtan zardap shekken. BUU sarapshylary semizdikke shaldyqqan adamdardyń úlesi álemniń barlyq aımaqtarynda ósip kele jatqanyn atap ótti.
