Ózbekter taǵy ózgerdi - BAQ
Bul týraly «Aıqyn» gazeti keshegi senbilik sanynda jazdy.
Mundaı jyly sózdi ózbek parlamentti Joǵarǵy palatasynyń spıkeri Ilgızar Sobırov Reseı Federatsııasy Keńesiniń tóraıymy Valentına Matvıenkomen kelissóz júrgizgende tilge tıek etti. «Odaq», «uıym» degende at basyn bura tartatyn resmı Tashkenttiń «bul qaıtkeni?» dep tańǵqalýǵa da bolar edi. Biraq «ortaq ógizden, ońasha buzaý artyq» dep gápiretin olar bul joly bastamasyn Astana kóterip, odan keıin Máskeý men Mınsk qoldap, dúnıege ákelgen Kedendik odaqtyń bolashaqtaǵy múmkindigin paıymdaı bastaǵan syndy. Áıtpese mundaı sózdi aýyzǵa almas edi. Nege deısiz ǵoı, búgingi kúni 30 mıllıonǵa jetip, shekarasynan asyp tógilgeli turǵan Ózbekstan turalap turǵan ekonomıkasyna qan júgirtý úshin Odaqtyń tıimdiligin sezingen. Qolda bar óndirgen ónimin syrtqa shyǵarý úshin úlken naryq kerek. Sol aımaqta jatqan Qytaı men Pákstanǵa, Úndistan men Iranǵa ózbektiń taýary qajet emes. Sonda qaıtpek? Árıne, 170 mıllıonnyń kólemindegi adamy bar Kedendik odaq ózbek úshin eń ońtaıly saýda-sattyq aýmaǵy bolmaq. Resmı Tashkent osyny kesh te bolsa túsingen sııaqty. Onyń ústine Reseı men Qazaqstannan nápaqasyn taýyp júrgen mıllıondaǵan azamattary taǵy bar. Olardyń da jolyn baılaǵysy kelmeıdi. Kóp uzamaı Qyrǵyzstan, Tájikstan jáne Armenııa al alys bolashaqta bul Kedendik odaqtyń quramy Úndistan, Túrkııa, Sırııamen tolyǵýy múmkin. Alysta jatqan Vetnam da odaqqa kirýge úmitti. Demek, Kedendik odaqtyń sheńberi keńeıip, halyq sany mıllıard jarymnan asyp túspek. ıAǵnı tutynýshy sany kúrt artpaq. Demek, taýardyń ótýi ulǵaımaq. Muny alashapandylar shotqa salyp eseptep kórgen sekildi. Ázirge Islam Karımov «Kedendik odaqqa bizdi de qabyldańdar» dep odaqtyń esigin qaqpasa da, aınalasyndaǵylar arqyly óz nıetin syrtqa jarııa ete bastaǵanǵa uqsaıdy. Alaıda Kedendik odaq jóninde jyly pikir aıtqanymen, Ózbekstan Senatynyń Syrtqy Іster jónindegi komıtetiniń basshysy Sadyq Safaev: «Ótken jyly Senat Ózbekstannyń syrtqy saıasaty týraly tujyrymdy bekitken. Onda Ózbekstannyń eshqandaı áskerı-saıası uıymǵa kirmeıtini taıǵa tańba basqandaı etip kórsetilgen. Biraq eki jaqty qarym-qatynas ornatýǵa jol ashyq» deıdi.
Bir eske sala keter jaıt, Ózbekstan TMD kóleminde 1992 jyly qurylǵan Ujymdyq Qaýipsizdik Sharty uıymyna birneshe márte enip, qaıta tastap shyqqan. Sadyq Safaevtyń aıtyp otyrǵany da osy. Osy oraıda ózbekke saıası uıymnan góri, halqyn asyraıtyn odaq tıimdi sekildi. ıAǵnı qaryn qamy qymbattyraq pa dep qalasyń.
