Otandyq agroónerkásip keshenin damytý - salany ártaraptandyrý jáne oǵan ǵylymdy tartýǵa baılanysty - Jandos Qarynbaev
Elbasynyń ústimizdegi jyldyń 31 qańtaryndaǵy «Qazaqstannyń úshinshi jańǵyrýy: jahandyq básekege qabilettilik»taqyrybyndaǵy kezekti joldaýy shetelderdegi qazaq jastary arasynda úlken qyzyǵýshylyqpen jáne zor yqylaspen talqylanýda.
«Menińshe, joldaýda sóz bolǵan otandyq agroónerkásip salasynyń keleshegi zor. Jalpy qazirgi kezeńde birqatar qarqyndy damýshy memleketter úshin agroónerkásip kesheni ekonomıkanyń draıverine aınalǵandyǵy shyndyq. Sondaı memleketterdiń qataryna ózim bilim alyp jatqan, búginde Eýropalyq Odaq aımaǵynyń qarqyndy damýshy ekonomıkalarynyń birine aınalǵan - Polsha memleketin jatqyzýǵa bolady. Polshanyń jyldam damýyna serpin berýshi baǵyttardyń biri - eldiń dástúrli aýylsharýashylyǵy», - Jandos Qarynbaev.
Onyń aıtýynsha, polıaktar ǵasyrlar boıy jerden nesibesin tergen, mal sharýashylyǵynan paıda kóre bilgen halyq. Biraq, sońǵy onjyldyqta polıak eli argoónerkásipte «dástúrli sapa» men «tehnologııalyq jańashyldyq» uǵymdaryn ózara úılestire bilgen. «Agrarlyq sala tehnologııanyń sońǵy jetistikterimen jaraqtandyrylyp, sala ónimderin eksportqa shyǵarý baǵytynda qyrýar jumystar atqaryldy. Nátıjesinde, Polsha aýylsharýashylyǵy ónimderin eksporttaý salasyndaǵy kóshbasshy memleketterdiń birine aınaldy. Mundaı jetistikke polıak kásipkerleri salany tehnologııalyq turǵydan jańǵyrtý, syrtqy naryqtardy, olardyń talaptary men suranystaryn jiti zertteý, zerdeleý, bir sózben aıtqanda tutynýshylardyń talap-tilekterin eskerý jáne sol baǵytta turaqty jumys arqyly qol jetkizdi. Polshanyń agrarlyq sala mamandary eldiń ǵylymı ortalyqtarymen ónimniń sapasyn arttyrý, shyǵynyn azaıtý jáne t.b. baǵyttar boıynsha tyǵyz yntymaqtastyqta jumys jasady. Nátıjesi de jaman emes, búginde polıak almalary, et jáne sút ónimderi tek Eýropa emes, odan tysqary aýmaqtarda da keńinen tanymal», - deıdi Jandos Qarynbaev.
Onyń aıtýynsha qazirgi tańda halyqaralyq qaýymdastyq sapaly, ekologııalyq turǵydan taza aýylsharýashylyǵy ónimderin tutynýǵa nıetti. Sondyqtan otandyq kásipkerler bul trendti paıdalana bilýleri tıis. «Joldaýda aıtylǵan sýbsıdııalar berý, ónimdi saqtandyrý, taýarlardy saqtaý men ótkizý, saladaǵy ártaraptandyrý qol alynyp, ǵylymı ortalar men sala kásipkerleriniń birlesken jumystary ózara paıdaly baǵytta júrgizilse otandyq agroónerkásip kesheni damıtyn bolady.
Al memleketimiz búgingi kúni qurylysyna qyrýar qarajat bólip, qalyptastyryp jatqan transport - logıstıkalyq keshen sala ónimin syrtqy naryqtarǵa shyǵarýǵa jumys jasaıtyn bolady. Atalǵan logıstıkalyq ınfraqurylymdy damytý bıylǵy joldaýda kóterilgen basty taqyryptardyń biri.
Halyqaralyq saýda aǵynynda Shyǵys Azııa, Taıaý Shyǵys jáne Eýropa aımaqtarynyń róli asa joǵary. Eýrazııa qurlyǵyndaǵy tasymal baǵyttary negizinen atalǵan aımaqtar arasynda júretin bolady. Qazaqstan syndy teńizge tikeleı shyǵatyn joly joq, negizinen qurlyqtyq sıpattaǵy memleket úshin qýatty tranzıttik - logıstıkalyq keshendi qalyptastyrý strategııalyq mańyzdy qadam. Bul rette Dúnıejúzilik saýda uıymyna músheligimiz oń yqpalyn tıgizetin bolady», - dedi ǵalym.
Ǵalymnyń pikirinshe, AÓK-pen qatar ınfraqurylymdardy tıimdi damytý da ekonomıkaǵa óz áserin tıgizedi. «Halyqaralyq deńgeıdegi kúre tamyr tas joldardyń salynýy memleketimiz qazynasyna túsetin tabyspen qatar, joldyń ón boıyndaǵy kólik ınfraqurylymynyń, qyzmet kórsetý salasynyń damýyna sep bolmaq. Ol degenińiz qyzmet kórsetý salasyndaǵy kásipkerlikti damytýǵa múmkindik beredi. Al ishki joldardyń salynýy óńirler arasyndaǵy barys - kelistiń kólemin ulǵaıtyp, ishki damýǵa mýltıplıkatıvtik áserin tıgizbek.
Halqymyzda «Yntymaq júrgen jerde, Yrys birge júredi» degen maqal bar. Osy múmkindikti paıdalana otyra barsha otandastarymyzdy Elbasynyń bıylǵy bastamalaryn jappaı qoldaýǵa, basty qundylyǵymyz - elimizdiń múddesi jolynda joldaýda kórsetilgen maqsattardy júzege asyrýda jumyla eńbektenýge shaqyramyn», - deıdi Jandos Qarynbaev.
