Ortalyq Azııa adam quqyǵy jónindegi ýákilderi genderlik teńdik máselesin ortaǵa saldy
Qazaqstan Respýblıkasyndaǵy adam quqyqtary jónindegi ýákil Eýropa men Ortalyq Azııa elderi úshin «BUU-Áıelder» qurylymynyń óńirlik ofısimen jáne Qazaqstandaǵy «BUU-Áıelder» qurylymymen birlesip, Qazaqstan Respýblıkasynyń, Qyrǵyz Respýblıkasynyń, Tájikstan Respýblıkasynyń, Ózbekstan Respýblıkasynyń, Reseı Federatsııasynyń jáne Mońǵolııanyń ulttyq quqyq qorǵaý ınstıtýttarynyń qatysýymen áıelderdiń quqyqtaryn qorǵaý jáne genderlik teńdikti ilgeriletý máseleleri boıynsha konsýltatsııa ótkizdi.
Jıynǵa Qazaqstan Respýblıkasy Prezıdentiniń janyndaǵy Adam quqyqtary jónindegi komıssııanyń tóraǵasy I.I.Rogov qatysty.
Qazaqstan Respýblıkasy Prezıdentiniń janyndaǵy Áıelder isteri jáne otbasylyq-demografııalyq saıasat jónindegi ulttyq komıssııanyń tóraıymy L.K.Ramazanova Ózbekstan Respýblıkasynyń Adam quqyqtary jónindegi Olıı Majlıstiń ýákili F.F.Eshmatova, Mońǵolııanyń adam quqyqtary jónindegi Komıssııasynyń basshysy H.Jargalsaıhan, Aqparat jáne qoǵamdyq damý mınıstrliginiń vıtse-mınıstri A.Q.Omarov, sondaı-aq Qazaqstan men Ortalyq Azııa memleketteriniń úkimettik emes uıymdarynyń basshylary qatysty.
Adam quqyqtary jónindegi ýákil Elvıra Ázimova atap ótkendeı, adam quqyqtary jónindegi ýákildi qamtıtyn ulttyq quqyq qorǵaý ınstıtýttary (keıbir elderde ombýdsmender, adam quqyqtaryn qorǵaýshylar, adam quqyqtary jónindegi komıssarlar dep atalady) jáne adam quqyqtary, áıelder quqyqtary jáne otbasylyq-demografııalyq saıasat jónindegi ulttyq komıssııalar óz elderinde de, sondaı-aq óńirlik jáne halyqaralyq deńgeılerde de áıelderdiń jaǵdaıyn tıimdi jaqsartý máselelerin ilgeriletý boıynsha joǵary áleýetke ıe.
Búkil álemde jyl saıyn 10 jeltoqsan Adam quqyqtary kúni retinde atap ótiledi.
Osydan 73 jyl buryn BUU Bas Assambleıasy Adam quqyqtarynyń jalpyǵa birdeı deklaratsııasyn qabyldady.
Jyl saıyn bul kún belgili bir taqyrypqa arnalady. 2021 jyly Adam quqyqtary kúni «Teńdik» taqyrybyna arnaldy.
Adam quqyqtarynyń jalpyǵa birdeı deklaratsııasynyń 1-babyna sáıkes: «Barlyq adamdar erkin jáne qadir-qasıeti men quqyqtary jaǵynan teń bolyp týylady».
Teńdik jáne kemsitpeý qaǵıdattary, ásirese áıelder men erlerge qatysty, 1995 jyly BUU-nyń Pekındegi Áıelder jaǵdaıy jónindegi tórtinshi Dúnıejúzilik konferentsııasynda (1995 jyl) qabyldanǵan halyqaralyq genderlik teńdik strategııasyn aıqyn kórsetedi.
Halyqaralyq strategııada úkimetter men ulttyq ınstıtýttarǵa memlekettik saıasattyń barlyq salalary men baǵdarlamalarynda genderlik aspektilerdi esepke alýǵa járdemdesý usynyldy.
Konsýltatsııalarǵa qatysýshylar birlesken jobalardy iske asyrý jáne áıelder men erlerdiń quqyqtary men múmkindikterin kótermeleý, kemsitýshiliktiń, erte nekege turýdyń, zorlyq-zombylyqtyń aldyn alý, ómirlik qıyn jaǵdaıǵa tap bolǵan áıelder men balalarǵa kómek kórsetý jónindegi bilim berý jáne áleýmettik jobalardy iske asyrý boıynsha tájirıbe almasý maqsatynda óńirlik turaqty kezdesýlerdi jalǵastyrýǵa ýaǵdalasty.