Ortalyq Azııanyń bes memleketi óz odaǵyn qura ala ma – sarapshy pikiri
Nazarbaev Ýnıversıtetinde qazaqstandyq jáne amerıkalyq aldyńǵy qatarly sarapshylar Ortalyq Azııadaǵy Oksýs Qoǵamynyń «Kazakhstan Futures» baǵdarlamasy aıasynda júrgizgen zertteý nátıjesin tanystyrdy. Talqylanǵan taqyryptardyń biri – Ortalyq Azııanyń bes memleketiniń jańa odaq qura alý múmkindigi boldy, dep habarlaıdy QazAqparat tilshisi.
Oksýs qoǵamy – Vashıngtonda negizi qalanǵan, Ortalyq Azııanyń basqa álemmen akademııalyq almasýyna járdemdesýmen aınalysatyn kommertsııalyq emes uıym. Bıyl aqpanda uıym OA elderiniń máselelerin zertteıtin sarapshylardy biriktirip, «Kazakhstan Futures» baǵdarlamasyn shyǵardy. Maqsaty – AQSh pen Qazaqstannyń qarym-qatynasyn jaqsartý.
Nazarbaev ýnıversıtetiniń rektory, doktor Ilesanmı Adesıda sóz sóılep, baǵdarlamanyń mańyzyna toqtalyp ótti.
"Bizdiń ýnıversıtet kóptegen baǵyt boıynsha jumys isteıdi, onyń ishine el bolashaǵyn jarqyn etetin Qazaqstan kóshbasshylaryn jasaý kiredi. Munda sarapshylar ornyn toltyrýǵa tyrysyp jatqan olqylyq bar. Ol – bul óńirdi jáne eldi halyqaralyq turǵydan kórsetetin zertteýler. Ortalyq Azııa álemniń aldyńǵy qatarynda talqylanyp, Qazaqstan, Tájikstan men Túrikmenstandy búkil álem taný úshin osy mıssııaǵa jetýimiz kerek", - dedi doktor Ilesanmı Adesıda.
Osy baǵdarlama aıasynda Nazarbaev Ýnıversıteti Memlekettik saıasat Joǵary mektebinde professordyń assıstenti Jánibek Arynov qazaqstandyq jáne amerıkalyq zertteýshilermen birlesip, OA elderiniń seriktestigine taldaý jasaǵan.
"Biz OA elderi arasynda seriktestik pen serpinniń artýynda jaqsy úrdis bar ekenin baıqadyq. Ortalyq Azııa – álemdegi baılanysy eń tómen aımaq. Buryn bizde múddesi osy jerde toǵysatyn túrli alyp derjavalardyń úlken oıyny týraly narratıvterdiń bári boldy. Al OA elderi osy úlken kúshterdi teń ustaýǵa tyrysqanymen, qysymǵa qarsy turatyn qaýqary joq», - dep esepteıdi Jánibek Arynov.
Sondaı-aq sarapshy keıingi 7 jylda qoǵamda Eýropalyq Odaq tárizdi Ortalyq Azııanyń bes elinen quralǵan jańa odaq qurý múmkindigi talqylanyp júrgenin atap ótti.
"Másele óte kóp, seriktestikti jalǵastyra berý kerek. Eger osy serpin toqtamaı, jalǵasa berse – 15-20 jyldan keıin mundaı uıym qurylýy ábden múmkin. Aldaǵy bes jylda mundaı oqıǵa bolady dep aıta almaımyn. Bizde jartylaı resmı kelisimder bar. Máselen, Dýshanbede Aral teńizine qatysty kelisimge qol qoıyldy. Menińshe, mundaı platformalar – bastamasy ǵana. Eýropalyq Odaq – men úshin eń úzdik úlgi. Men bul úlgige tamsanamyn. Dese de, EO ta bir túnde qurylǵan joq. Olarǵa da ondaǵan jyl qajet boldy. Olar kodeksten bastady, osyndaı deńgeıge jetti», - dedi zertteýshi.
«Kazakhstan Futures» baǵdarlamasy Qazaqstandaǵy AQSh elshiliginiń Jarııa dıplomatııa bóliminiń qoldaýymen júzege asatynyn aıta keteıik.