«Ortalyq Azııa – Qytaı» sammıti óńirler arasyndaǵy dıplomatııaǵa jańasha reńk bermek – sarapshy

TAShKENT. KAZINFORM – «Ortalyq Azııa – Qytaı» sammıti óńir elderi men resmı Beıjiń arasyndaǵy dıplomatııaǵa jańasha reńk beredi. Mundaı pikirdi Kazinform agenttiginiń menshikti tilshisine suhbat bergen belgili ózbekstandyq saıasattanýshy, Álemdik ekonomıka jáne dıplomatııa ýnıversıteti halyqaralyq qatynastar kafedrasynyń dotsenti Mýrat Bahadırov bildirdi. 

Suhbat basynda sarapshy búginde «Ortalyq Azııa – Qytaı» formaty aıasyndaǵy yntymaqtastyq júıeli jolǵa qoıylǵan atap ótti. Sáıkesinshe, aımaq elderi men resmı Beıjiń arasyndaǵy seriktestik turaqty damý úrdisin kórsetip otyr.

– Bul format saýda-ekonomıkalyq yntymaqtastyqpen qatar, tsıfrlyq transformatsııa, logıstıka, qaýipsizdik, ekologııa jáne mádenı salalarǵa den qoıa bastady. Osy baǵyttarǵa basymdyq berý – syndarly dıalog qalyptasyp kele jatqanyn aıǵaqtaıdy. «Ortalyq Azııa – Qytaı» formaty barlyq eldiń múddesin eskere otyryp, memleketterge teń múmkindik usynady. Geosaıası jaǵdaıdyń kúrdelene túsken ýaqytynda mundaı yntymaqtastyqtyń mańyzy zor, - dedi Mýrat Bahadırov Kazinform tilshisiniń saýalyna jaýap bere otyryp. 

Saıasattanýshy atap ótkendeı, elordada ótetin sammıtte taraptar keleshek yntymaqtastyq baǵyttaryn aıqyndaıdy. Prezıdentter IT, aýyl sharýashylyǵy jáne jasyl energııa kózderin damytý jobalaryna ekpin túsirmek.

– Meniń pikirimshe, birinshi kezekte memleket basshylary ınnovatsııalyq tehnologııalar salasyndaǵy kooperatsııany damytýdy usynady. Big Data, jasandy ıntellekt jáne fintech baǵyttarynda ortaq platforma qurylýy múmkin. Keıin aýyl sharýashylyǵyn ilgeriletýge basymdyq beriledi. Onyń ishinde azyq-túlik qaýipsizdigin qamtamasyz etý jáne Qytaıǵa eksportty arttyrý múmkindigi qaralady. Buǵan qosa, jasyl energııa kózderin damytý máselesi de sammıttiń basty taqyryby bolatyny sózsiz. Bul baǵytta Qytaıdyń áleýeti de, resýrsy da jetkilikti, - dep toqtaldy Mýrat Bahadırov.

Osy oraıda sarapshy «Ortalyq Azııa – Qytaı» sammıtiniń qorytyndysy boıynsha qandaı mańyzdy qujattar qabyldanýy múmkin ekenin aıtty.

– Astanada ótetin sammıt Qytaı men Ortalyq Azııa elderi arasyndaǵy dıplomatııaǵa jańasha reńk bermek. Іs-shara qorytyndysy boıynsha birneshe mańyzdy qujatqa qol qoıylady. Atap aıtqanda, aımaq elderi men resmı Beıjińniń ulttyq strategııalaryn úılestirý arqyly teńgerimdi yntymaqtastyq qalyptastyrý sheshimi qabyldanýy yqtımal. Sonymen birge saýda-ekonomıkalyq, ınnovatsııalyq tehnologııalar, bilim berý jáne mádenı-gýmmanıtarlyq salalardy júıeli ilgeriletý boıynsha 2030 jylǵa deıingi Jol kartasy ázirlenýi múmkin. Tıisinshe, bul - formattyń strategııalyq turaqtylyǵyna jáne aımaqtyń ózara yqpaldastyǵyna kepil bolmaq, - dep pikir qosty sarapshy.

Sonymen qatar saıasattanýshy álem elderiniń Ortalyq Azııaǵa qyzyǵýshylyǵy arta bastaǵanyn atap ótti. Bul rette negizgi saýda dálizderi, qazba baılyqtar jáne ósip kele jatqan halyq sany óńirdiń mańyzdylyǵyn arttyra túsedi.

– Ortalyq Azııa tek Eýrazııanyń geografııalyq ortalyǵy ǵana emes, sonymen birge shyǵys pen batysty baılanystyratyn basty dálizderi bar, energııa resýrstaryna baı, demografııalyq ósimi joǵary aımaq. Halyqaralyq qarym-qatynas pen álemdik saıasattaǵy tepe-teńdiktiń ózgerýine baılanysty iri oıynshylar Ortalyq Azııa óńirimen baılanysty nyǵaıtýǵa tyrysyp jatyr. Aımaq elderi jan-jaqty yqpaldastyqty damytý ustanymyn basshylyqqa alatynyn atap ótkim keledi. Tıisinshe, memleketterge degen qyzyǵýshylyq artty, - dep qorytyndylady Mýrat Bahadırov. 

Eske salaıyq, 17 maýsymda Astanada aımaqtaǵy memleketter basshylarynyń qatysýymen ekinshi «Ortalyq Azııa – Qytaı» sammıti ótedi. Oǵan qatysý úshin Qytaı Halyq Respýblıkasynyń Tóraǵasy Sı Tszınpın 16 maýsymda Qazaqstanǵa keledi.