Sheteldegi qazaq baspasózi: Ortalyq Azııa - Azııa men Eýropa arasyndaǵy jańa energııa tasymaldaý joly
Kazinform HAA sheteldegi qazaq tilinde taraıtyn aqparat kózderine aptalyq sholýyn usynady.
2 mıllıard tekshe metr tabıǵı gaz qory anyqtaldy - CNR
Qytaıda batys óńirdiń gazyn shyǵysqa jetkizý jobasy aıasynda jańa iri ken anyqtaldy, dep habarlaıdy Ortalyq halyq radıosy aqparattyq portaly.
Atalǵan BAQ-tyń dereginshe, 29 qarasha kúni alynǵan aqparatqa qaraǵanda, Qytaıdyń munaı jáne tabıǵı gaz toby Shyńjańnyń Tarym munaı alabynda 10 myń metrlik asa tereń burǵylaý tehnologııasyn qoldaný arqyly bıyl erekshe tereńdikte ornalasqan 27 gaz uńǵymasyn barlap shyqty. Sonyń nátıjesinde joǵary qysymdy gaz aǵyny atqylap, 2 mıllıard tekshe metrden astam jańa tabıǵı gaz qory anyqtaldy.
Bul tabys eldiń energııa qaýipsizdigin nyǵaıtýǵa mańyzdy úles qosady jáne «Batystyń gazyn shyǵysqa jetkizý» jobasynyń turaqty jumysyn qamtamasyz etýge múmkindik beredi.
Sondaı-aq osy aptada «CNR» basylymynda «Erekshe úlken kópirdiń bolat arqalyǵy sátti biriktirildi» degen taqyryptaǵy aqparat jaryq kórdi.
Ortalyq halyq radıosy aqparattyq portalynyń málimetinshe, dúnıe júzindegi eń úlken attamalyqqa ıe bolat doǵaly kópir – Fenlaı Dası ózeni ústindegi erekshe úlken kópirdiń bolat arqalyǵy 27 qarashada tolyqtaı biriktirildi.
Aıta keteıik, Chýntsın Výlýn-Lıantszıan jańa aýdanyndaǵy ekspress jolyndaǵy Fenlaı Dası ózeninde ornalasqan úlken kópirdiń bolat arqalyǵynyń negizgi aralyǵy 580 metr.
Chýntsınniń Výlýn aýdanyn Lıańtszıan jańa aýdanymen baılanystyratyn bul kópir bıik ári tereń shatqaldyń ústine salynǵan. Kópir tóseminiń ózen deńgeıinen bıiktigi 310 metrden asady, bul shamamen 100 qabatty ǵımarattyń bıiktigine teń.
Tashkentte aýa sapasyn jaqsartýǵa baılanysty júıeli jumystar júrgizilýde – ÓzA
Tashkent qalasynda aýa sapasyn jaqsartýǵa baılanysty shańdanýdy azaıtý jáne ekologııalyq ahýaldy jaqsartý baǵytyndaǵy keń aýqymdy sharalar júıeli ári turaqty túrde júrgizilip keledi.
Bul týraly osy aptada «ÓzA» aqparat agenttigi habarlady.
Habarlamada aıtylýynsha, qala ákimdigi barlyq aýdandardaǵy ortalyq jáne ishki kóshelerdi arnaıy tehnıkanyń kómegimen turaqty jýý jumystaryn uıymdastyrýda. Jol boılaryna ornatylǵan jasandy sýarý júıeleri tolyq qýatta iske qosylyp, shańnyń kóterilýin azaıtýǵa jáne aýa sapasyn jaqsartýǵa aıtarlyqtaı yqpal etip otyr.
Keltirilgen derekterge súıensek, qalalyq ortada shań deńgeıiniń joǵarylaýy kezinde eń tıimdi jáne jedel sharalardyń biri – jol jabyny men oǵan irgeles aýmaqtardy únemi sýlandyryp otyrý. Bul tásil ǵylymı turǵydan dáleldengen jáne álemniń birqatar iri megapolısterinde lastaný deńgeıi kúsheıgen ýaqytta keńinen qoldanylady.
Osyǵan baılanysty Tashkent qalalyq ákimdigi men Abattandyrý basqarmasy joldarǵa sý sebý, jasyl aımaqtardy qarqyndy sýarý jumystaryn kúsheıtken. Bıylǵy sýburqaqtar maýsymy aıaqtalǵanyna qaramastan, qaladaǵy barlyq sýburqaqtar men shaǵyn klımattyq qondyrǵylar qaıtadan iske qosylǵan.
Qazaqstan Al Jazeera-men birlesken jobalardy ulǵaıtýǵa qyzyǵýshylyq bildirdi - Eurasia Today
Qazaqstan Al Jazeera-men jahandyq aýdıtorııany elimizdiń bastamalary týraly habardar etýge baǵyttalǵan birlesken jobalardy ulǵaıtýǵa qyzyǵýshylyq bildirdi, dep jazady Eurasia Today aqparat agentti.
«Eurasia Today»-diń habarlaýy boıynsha Qazaqstan Respýblıkasy Syrtqy ister mınıstrligi Halyqaralyq aqparat komıtetiniń tóraǵasy Aıbek Smadııarov Al Jazeera halyqaralyq telekompanııasynyń ókili Hafez Ál-Aýamen kezdesti.
Kezdesý barysynda suhbattastar medıa salasyndaǵy ózara is-qımyldyń damý perspektıvalaryn talqylady.
Halyqaralyq aqparat keńistigin qalyptastyrýda mańyzdy oryn alatyn sheteldik habar taratý qurylymdarymen yntymaqtastyqtyń mańyzdylyǵy atalyp ótti.
«Eurasia Today» aqparat agenttiniń málimetinshe, A.Smadııarov Qazaqstannyń Al Jazeera-men yqpaldastyqty keńeıtýge ashyq ekenin málimdep, jahandyq aýdıtorııany elimizdiń áleýmettik-ekonomıkalyq úrdisteri men syrtqy saıası bastamalary týraly habardar etýge baǵyttalǵan birlesken jobalardy ulǵaıtýǵa qyzyǵýshylyq bildirdi.
Sondaı-aq Bishkek qalasynan shyǵatyn «Eurasia Today» aqparat agenttinde osy aptada «Iran áleýmettik on robot jasap shyǵardy» degen taqyryptaǵy aqparat jarııalandy.
Atalǵan aqparat kóziniń dereginshe, Irannyń Sharıf atyndaǵy tehnologııalyq ýnıversıteti áleýmettik on robot jasap shyǵardy.
Sharıf atyndaǵy tehnologııalyq ýnıversıtetiniń áleýmettik jáne kognıtıvtik robototehnıka zerthanasynda áleýmettik 10 robot jasaldy.
Zerthana qazirgi tańda robottyń taǵy jańa úsh úlgisin ázirleý ústinde. Bul týraly zerthananyń basshysy Álıreza Taherı IRNA agenttigine bergen suhbatynda aıtty.
Áleýmettik robottardyń jasalýy Sharıf atyndaǵy tehnologııalyq ýnıversıtettiń 12 jylǵa sozylǵan zertteý jumystarynyń nátıjesi bolyp tabylady.
Zerthana basshysynyń aıtýynsha, sońǵy 12 jylda «Arash-1 jáne 2», «Rasa-1 jáne 2», «Taban-1 jáne 2», «Maııa», «Armın», «Apo» jáne «Roma» sııaqty 10 robot jasalǵan.
Tıantszın Temirjol tranzıttik toby Astana LRT qyzmetkerleriniń ekinshi tobyn kásibı oqytty – «Halyq gazeti»
Jaqynda Tıantszın Temirjol tranzıttik toby Qazaqstandaǵy Astana LRT qyzmetkerleriniń ekinshi tobyn kásibı oqytty. Bul kezekte 20 qyzmetker Astanada Qytaı mamanynyń kásibı daıyndyǵynan ótedi.
Bul týraly osy aptada Qytaıdyń «Halyq gazeti» basylymy habarlady.
Atalǵan BAQ-tyń málimetinshe, kásibı daǵdyny meńgertý kýrsy - rels jelisi, elektrmen jabdyqtaý, dabyldy qosý, júrgizýdi uıymdastyrý sııaqty jeti negizgi baǵytty qamtıdy. Oqytý «Úsh satyly progressıvti» modeldi qoldanady: birinshi kezeńde jergilikti orynda 1 aılyq qaýipsizdik tehnıkasy men teorııalyq oqytý júrgiziledi; ekinshi kezeńde Tıantszınde 3 aılyq modeldeý jáne dıspetcherlik jattyǵýlar ótkiziledi; úshinshi kezeńde Astanada maqsatty praktıkalyq kúsheıtýdi júzege asyryp, kásibı daǵdylardy tolyq meńgerý qamtamasyz etiledi.
Sonymen qatar osy aptada «Halyq gazeti» basylymynda «Bıyldyń alǵashqy on aıynda Qytaı men Qazaqstan arasyndaǵy saýda kólemi sáıkes mezgilmen salystyrǵanda 8,9%-ǵa ósti» degen aqparat jaryq kórdi.
Atalǵan BAQ-tyń dereginshe, Qytaıdyń Bas Keden basqarmasy óziniń resmı saıtynda seısenbide jarııalaǵan málimetterine sáıkes, 2025 jyldyń qańtar-qazan aılary aralyǵynda Qytaı men Qazaqstan arasyndaǵy ekijaqty taýar aınalymy 39,755 mıllıard AQSh dollaryna jetip, ótken jyldyń sáıkes kezeńimen salystyrǵanda 8,9%-ǵa ósken.
Derekter Qytaıdyń Qazaqstanǵa eksporty sol kezeńde 24,001 mıllıard AQSh dollaryn qurap, ótken jyldyń sáıkes kezeńimen salystyrǵanda 3,6%-ǵa ulǵaıǵanyn kórsetedi; Qazaqstan ımporty 15,754 mıllıard AQSh dollaryn qurap, ótken jyldyń sáıkes kezeńimen salystyrǵanda 18%-ǵa ósti.
Aǵymdaǵy jyldyń qazan aıynda Qytaı men Qazaqstan arasyndaǵy ekijaqty taýar aınalymynyń kólemi 4,32 mıllıard AQSh dollaryn qurady. Onyń ishinde Qytaıdyń Qazaqstanǵa eksporty 2,06 mıllıard AQSh dollaryn, al Qazaqstan ımporty 2,26 mıllıard AQSh dollaryn qurady.
Ortalyq Azııa - Azııa men Eýropa arasyndaǵy jańa energııa tasymaldaý joly - ParsToday
Eýropalyq Odaq Ortalyq Azııanyń úsh elimen jańartylatyn energııa kózderin damytý týraly kelisimderge qol qoıdy, dep jazdy ParsToday aqparat agenttigi.
ParsToday habarlaýynsha, Brıýsselde ótken Global Gateway sammıtinde Eýropalyq Odaq Ortalyq Azııanyń úsh eli - Qazaqstan, Qyrǵyzstan jáne Ózbekstanmen jańartylatyn energııa kózderi men jasyl sýtegi ınfraqurylymyn damytý týraly kelisimderge qol qoıdy. Bul yntymaqtastyq Azııa men Eýropa arasynda energııa tasymaldaýdyń jańa baǵyttaryn qurýǵa jáne aımaqtyń jańa energetıkalyq tártiptegi geosaıası ornyn nyǵaıtýǵa múmkindik beredi.
Irandyq BAQ-tyń keltirgen deregine súıensek, bul jolǵy kelisimder Ortalyq Azııada jańartylatyn energııa kózderi men gıdroenergetıka jobalaryn damytýǵa baǵyttalǵan. Eýropalyq ınvestıtsııalyq bank, Eýropalyq qaıta qurý jáne damý banki jáne Dúnıejúzilik bank qoldaǵan bul bastama jasyl sýtegin damytýǵa jáne bolashaq energetıkalyq dálizderdi qurýǵa jol ashady.
Munaı men gazdy óndirý jáne tasymaldaý salasynda ondaǵan jyldar boıy tájirıbesi bar Ortalyq Azııanyń energetıkalyq ınfraqurylymy sýtegige kóshýge múmkindik beredi. 2024 jyly Bakýde ótken COP29 sammıtinde Qazaqstan, Ózbekstan jáne Ázirbaıjan jańartylatyn energııa kózderin, jasyl sýtegi men ammıakty óndirý, berý jáne saýdalaý salasynda yntymaqtastyq týraly ózara túsinistik týraly memorandýmǵa qol qoıdy.
Sondaı-aq «Parstoday»-de «Aref: Iran teńizge shyǵý joly joq elder úshin eń jaqsy tranzıttik baǵyt bolyp tabylady» degen taqyryptaǵy aqparat jarııalandy.
Bul týraly Irannyń birinshi vıtse-prezıdenti aıtqan.
Onyń pikirinshe, Iran ashyq sýlarǵa qol jetkize almaıtyn qurlyqqa shyǵa almaıtyn elder úshin eń jaqsy tranzıttik jol bolady.
Irannyń birinshi vıtse-prezıdenti Mohammad Reza Aref Jetinshi damý jospary zańynyń tranzıt máselesine jáne eldiń geografııalyq ornalasýyna erekshe nazar aýdarǵanyna toqtalǵan. «Irannyń tranzıttik sektory kórshiles eldermen jáne ortaq órkenıet aımaqtarymen ekonomıkalyq jáne kommertsııalyq paıda ákelýi múmkin, sondaı-aq Iran ashyq sýlarǵa qol jetkize almaıtyn qurlyqqa shyǵý joly joq elder úshin eń jaqsy tranzıttik baǵyt bolady», - deıdi Irannyń birinshi vıtse-prezıdenti.
Birinshi vıtse-prezıdent tranzıttiń týrızmdi, mádenı jáne ǵylymı qarym-qatynastardy damytýda tıimdi ekenin atap ótken.
Lıtseı oqýshylary CERN-de fızıka jobasymen tarıhqa endi - TRT
Djaaloýlý Anadoly lıtseıiniń oqýshylary Eýropalyq ıAdrolyq Zertteý Ortalyǵy uıymdastyratyn «Beamline for Schools» baıqaýynda jeńimpaz atanǵan alǵashqy túrik komandasy boldy. Baıqaý CERN-niń, ıaǵnı Jeneva júreginde ornalasqan álemniń eń iri fızıka zerthanasynda ótken.
Bul týraly osy aptada Túrkııa Radıo Televızııa portaly habarlady.
Bul halyqaralyq jarysta bes komanda ǵana úzdik atandy. Biraq bul jetistik salmaǵy úlken. Atap aıtqanda 72 elden 3 500 ótinish túsken bolatyn.
Aıta keteıik, ózderin «PhysiCal» dep ataǵan komandanyń jobasy ıadrolyq bóliný protsesine jáne osy protsestiń radıoaktıvti qaldyqtardyń áserin azaıtý múmkindigine baǵyttalǵan. Bul jaı teorııalyq joba emes. Bul – álemdegi naqty máselelerge sheshim usynatyn qoldanbaly zertteý.
Komanda múshesi 18 jastaǵy Baran Býlýttekınniń aıtýynsha, olar bul baıqaýǵa tórt jyl boıy arnaıy daıyndalǵan. Lıtseı jasyndaǵy jastardyń bul erekshe tabandylyǵy tańǵaldyrǵan.