Orta dáliz jáne tsıfrlyq logıstıka: Qazaqstan men Ázerbaıjan yntymaqtastyǵy jańa deńgeıge shyqty
BAKÝ. KAZINFORM — 14 qazanda Baký qalasynda Qazaqstan Respýblıkasy men Ázerbaıjan Respýblıkasy arasyndaǵy saýda-ekonomıkalyq yntymaqtastyq jónindegi birlesken Úkimetaralyq komıssııanyń 21-otyrysy ótti. Bul týraly Kólik mınıstrligi málim etti.
Otyrysqa Qazaqstan Respýblıkasynyń Kólik mınıstri Nurlan Saýranbaev pen Ázerbaıjan Respýblıkasynyń Energetıka mınıstri Parvız Shahbazov tóraǵalyq etti. Іs-sharaǵa eki eldiń vedomstvolary men isker toptarynyń ókilderi qatysty.
Vedomstvonyń málimetinshe, otyrys qorytyndysy boıynsha saýda, ınvestıtsııa, kólik, energetıka, tsıfrlandyrý, ekologııa, mádenıet jáne jastar saıasaty sııaqty barlyǵy 17 sala boıynsha ózara is-qımyldy qamtıtyn Qorytyndy hattamaǵa qol qoıyldy.
— Taraptar taýar aınalymynyń turaqty ósimin atap ótip, saýdany ártaraptandyrýdy, ınvestıtsııalyq yntymaqtastyqty damytý men birlesken ónerkásiptik jobalardy qoldaýdy jalǵastyrýǵa ýaǵdalasty. Sonymen qatar birlesken ınvestıtsııalyq qor aıasyndaǵy jobalardy ilgeriletý jónindegi jumysty jandandyrý týraly kelisimge keldi. Taraptar «jasyl energııany damytý jáne tasymaldaý salasyndaǵy strategııalyq seriktestik týraly» kelisimniń iske asyrylýyn joǵary baǵalap, Green Corridor Alliance jobasy boıynsha ózara is-qımyldy jalǵastyrýǵa nıet bildirdi, — delingen habarlamada.
«QazMunaıGaz» UK AQ pen SOCAR kompanııalary arasyndaǵy yntymaqtastyq tabysty júzege asyp keledi. Baký–Tbılısı–Djeıhan munaı qubyry arqyly qazaqstandyq munaıdy tasymaldaý kólemin 2027 jylǵa qaraı 7 mln tonnaǵa deıin arttyrý kózdelip otyr.
Kezdesýdiń negizgi taqyryby Orta dálizdi (THKB) damytý boldy. Taraptar kólik salasyndaǵy yntymaqtastyq pen júk tasymalynyń oń dınamıkasyn atap ótti. Ázerbaıjan tarapynyń deregine sáıkes 2024 jyly 287 konteınerlik poıyz tasymaldanǵan. Bul kórsetkish 2023 jylmen salystyrǵanda 26 ese artqan. 2025 jyldyń 9 aıynda ósim 39% qurap otyr. Taraptar THKB boıynsha «tar jerlerdi» joıý jónindegi is-sharalar josparyn iske asyrýdy jalǵastyrady. Sondaı-aq Orta dálizdiń ınstıtýtsıonaldyq negizin nyǵaıtý jáne mártebesin arttyrý maqsatynda Úkimetaralyq kelisim jobasyn daıyndaý máselesi talqylandy.
Taraptar halyqaralyq avtokólik tasymaldary úshin elektrondy ruqsat qaǵazdaryn (e-Permit) engizýdi bastaýǵa, 2026 jyldyń birinshi toqsanynda avtomobıl kóligi jónindegi aralas komıssııanyń otyrysyn ótkizýge jáne Digital Trade Corridor pen Digital Logistics Platform júıelerin ıntegratsııalaý arqyly logıstıkany tsıfrlandyrýdy jalǵastyrýǵa ýaǵdalasty.
Sonymen qatar Ázerbaıjan men Qazaqstannyń port ınfraqurylymdaryn damytý perspektıvalary qaraldy. Eki el arasyndaǵy tikeleı áýe reısteriniń sanyn arttyrý máselesi de talqylandy. Elder sondaı-aq keme jasaý salasyndaǵy yntymaqtastyqty keńeıtedi — Kaspııge arnalǵan jańa konteınerlik kemeler salynyp jatyr, sonymen birge qazaqstandyq materıaldar men tehnologııalardy paıdalana otyryp paromdar men basqa da kemeler shyǵarý josparlanǵan.
Taraptar tsıfrlandyrý jáne ınnovatsııalar salasyndaǵy yntymaqtastyqty, onyń ishinde jasandy ıntellekt pen startap-ekojúıelerdi damytý baǵytyn tereńdetýge kelisti. Aıryqsha nazar Kaspıı teńiziniń túbi arqyly ótetin talshyqty-optıkalyq baılanys jelilerin salý jobasyna aýdaryldy. Bul Qazaqstan men Ázerbaıjannyń tsıfrlyq ınfraqurylymyn nyǵaıtady.
Otyrys aıasynda aýyl sharýashylyǵy, bilim jáne ǵylym, mádenıet jáne ekologııa salalaryndaǵy yntymaqtastyq perspektıvalary da talqylandy.
Taraptar Bakýdegi COP29 konferentsııasynyń qorytyndylaryn qoldaıtyndaryn rastady jáne klımattyq bastamalardy birlesip iske asyrýǵa daıyn ekenderin bildirdi.
Kezdesý qorytyndysy boıynsha Úkimetaralyq komıssııanyń Hattamasyna qol qoıylyp, Qazaqstan men Ázerbaıjan arasyndaǵy yntymaqtastyqtyń negizgi basym baǵyttary aıqyndaldy.
Taraptar Úkimetaralyq komıssııanyń kelesi, 22-otyrysyn 2026 jyly Astana qalasynda ótkizýge ýaǵdalasty.
Aıta keteıik, Qazaqstan men Ázerbaıjan beıbit atom salasyndaǵy yntymaqtastyqty nyǵaıtady.