Organıkalyq ónimder eksporty kezeń-kezeńimen iske asady - Serik Jumanǵarın

ASTANA. QazAqparat – Organıkalyq ónimder eksporty kezeń-kezeńimen iske asady. Premer-Mınıstrdiń orynbasary - Saýda jáne ıntegratsııa mınıstri Serik Jumanǵarın Qazaqstanda organıkalyq ónimderdi damytý jaǵdaıymen tanysty, dep habarlaıdy QazAqparat Úkimettiń resmı saıtyna silteme jasap.

Organıkalyq ónimder óndirýdiń negizgi sharttary – sıntetıkadan jasalǵan zattardy, hımııalyq pestıtsıdterdi, gormondardy, antıbıotıkterdi jáne taǵamdyq qospalardy paıdalanýdy boldyrmaý, qalpyna kelmeıtin tabıǵı resýrstardy azaıtý, organıkalyq ónim óndirý nátıjesinde alynǵan ıngredıentterden mal sharýashylyǵynda ósimdikterdiń saý tuqymdaryn, jemshóp pen jemshóp qospalaryn qoldaný jáne t.b.

QR Aýyl sharýashylyǵy mınıstrliginiń derekteri boıynsha, qazirgi ýaqytta organıkalyq ónimderdiń álemdik naryǵy – 120,6 mlrd evro. Naryq belsendi túrde ósip keledi. Keıingi 20 jylda 7 ese ósti. 2025 jyly naryqtyń boljamdy kólemi 170 mlrd evro, al aldaǵy 10 jylda jyldyq ósim 8% bolady degen boljam bar. Búginde Qazaqstanda organıkalyq ónim óndirýge sertıfıkattalǵan 38 sharýashylyq jumys isteıdi.

Qazaqstandaǵy organıkalyq zattar boıynsha negizgi eksporttyq pozıtsııalar – bıdaı, zyǵyr tuqymdary, soıa burshaqtary. FiBL jáne IFOAM reıtıngilerine sáıkes, 123 eldiń ishinde Qazaqstan organıkalyq ónim eksporty boıynsha 9-orynda, organıkalyq bıdaı eksporttaýshy elder arasynda 4-orynda, EO-ǵa organıkalyq maıly zyǵyr tuqymyn eksporttaý boıynsha 6-orynda tur.

2015 jyly «Organıkalyq ónim óndirý týraly» QR Zańy qabyldandy. Sertıfıkattaý shyǵyndaryn sýbsıdııalaý qaǵıdalary bekitildi. Organıkalyq óndiris salasynda 5 ulttyq standart qoldanylady. 2022-2023 jyldarǵa arnalǵan organıkalyq aýyl sharýashylyǵyn damytýdyń Jol kartasy iske asyrylyp jatyr.

Qazirgi ýaqytta Parlament Senatynyń depýtattary bastamashylyq etken «Organıkalyq ónim óndirý men onyń aınalymy qaǵıdalaryn bekitý týraly» zańnyń jańa redaktsııasy qaralý ústinde. Jańa zań jobasynyń negizgi jańalyqtary – sertıfıkattaý obektisi tek organıkalyq ónim óndirý protsesi bolmaq.

Sonymen qatar, qoldanystaǵy jeke sertıfıkattaýǵa shaǵyn sharýashylyqtarǵa arnalǵan yńǵaıly toptyq sertıfıkat usynylady. Sertıfıkattaý talaptaryn bir qujatta shoǵyrlandyrý jáne basqa da jańashyldyqtar kútilýde. Osy qujattan basqa, EAEO sheńberinde Organıkalyq ónimdi taný tártibi týraly kelisimniń jobasy boıynsha jumys júrgizilip keledi.

«Organıkalyq ónimder týraly» Zańnyń 2015 jyly qabyldanǵanyna qaramastan, bul – Qazaqstan, ásirese aýyl sharýashylyǵy úshin óte jańa baǵyt. Tájirıbe kórsetkendeı, jańa baǵytqa ýaqytyly nazar aýdarmaǵan jaǵdaıda, onyń esesin toltyrý áldeqaıda qıyn bolady. Organıkalyq ónimderdi eksporttaý boıynsha bizdiń pozıtsııamyz jaqsy, alda atqaratyn jumys kóp, osy baǵytta kezeń-kezeńimen qozǵalamyz», - dedi Serik Jumanǵarın.

Foto:primeminister.kz