Oralda Halyq qaharmany Ivan Gapıchtiń erligi men eńbegi dáripteldi
ORAL. KAZINFORM — Jeńistiń 80 jyldyǵy qarsańynda Oral qalasyndaǵy estetıkalyq baǵyttaǵy gımnazııada Halyq qaharmany Ivan Gapıchke arnalǵan «Ardagerim – ardaǵym» atty kesh ótkizildi.
Oǵan arnaıy qatysqan batyrdyń nemeresi Igor Gapıchtiń aıtýynsha, óskeleń urpaqqa patrıottyq rýhta tárbıe berý úshin mundaı is-sharalardyń mańyzy zor.
— Atamnyń ózi aýrýhanada emdelip jatqandyqtan, qatysa almady. Atam mektep partasynan birden maıdanǵa attanyp, Uly Jeńiske óz úlesin qosty. Soǵys bitkennen keıin eń tańdaýlylardyń qatarynda Máskeýdegi Jeńis sherýine qatysty. Jas urpaq maıdangerler erligin umytpaı, olardy qurmet tutyp, elimizdiń tarıhyn bilýi tıis, — dedi Igor Gapıch.
Soǵys jáne prokýratýra ardageri, bıyl 102 jasqa tolǵan Ivan Stepanovıch 1923 jyly 2 aqpanda Aqmola (qazir Astana) qalasynda jumysshy otbasynda dúnıege kelgen. Ol bes jasqa tolǵannan keıin ata-anasy Qaraǵandy qalasyna kóshken.
Ivan Gapıch mektepte jaqsy oqýmen birge sportpen de aınalysqan.
Óziniń eske alýyna qaraǵanda, soǵystyń bastalǵany týraly habardy Almatyǵa oblys quramasy sapynda sporttyq gımnastıkadan respýblıkalyq jarysqa poıyzben bara jatqan kezde estigen.
Jarys ótpeı, Qaraǵandyǵa qaıtyp kelgen ol 9-synypty jańa bitirgen mekteptegi qurdastarymen birge áskerı komıssarıatqa baryp, birden maıdanǵa suranǵan. Biraq jastary tolmaǵandyqtan, olardy áskerge almaǵan. Degenmen bir jas qostyryp jazdyryp alǵan Ivan Gapıch aqyry degenine jetedi.
1941 jyldyń tamyz aıynda ant qabyldaǵan jas sarbaz Tashkenttegi áskerı mektepte radıotelegrafıster kýrsyn támamdaǵan. Sol jyldyń qarasha aıynda Batys maıdannyń shtabyn baılanyspen qamtamasyz etken 375-derbes radıodıvızıonǵa jiberiledi.
1942 jyly qańtardyń aıaǵynda Ivan Gapıch Smolensk oblysyna jaý tylynda radıotelegrafıst mindetin atqarýǵa attanady. Erekshe otrıad jaýyngerleri jaý eshelondaryn Shyǵysqa ótkizbeý úshin dıversııalyq urystar júrgizedi. Mine, sondaǵy erligi úshin Ivan Gapıch alǵashqy nagradasy — «Erligi úshin» medalimen marapattalady.
«Bagratıon» operatsııasynan keıin atalǵan radıodıvızıon Qyzyl Juldyz ordenimen marapattalyp, Orshanskıı ataýyn aldy. Dıvızıon sapynda Belorýssııa, Lıtvany azat etip, Kenıgsbergti alýǵa qatysqan maıdanger úshinshi dárejeli Dańq, ekinshi dárejeli Otan soǵysy jáne Qyzyl Juldyz ordenin óńirine taǵady. Maıdanda dál janyna snarıad túsip, aýyr jaraly da bolady. Ony medsanbat dárigerleri qutqaryp qalady.
1945 jyly 24 maýsymda 1-Baltyq maıdanynyń qurama polki sapynda aǵa serjant Ivan Gapıch Máskeýdegi Qyzyl alańda Jeńis sherýine qatysady. 2010 jyly ol batysqazaqstandyq soǵys jáne eńbek ardageri Bısen Jumaǵalıevpen birge Jeńistiń 65 jyldyǵyna oraı Máskeýde ótken sherýge de bardy.
Ásker qatarynan bosaǵan Jeńis sarbazy Qaraǵandyǵa 1947 jyly oraldy.
Lev Sheınınniń «Tergeýshiniń jazbalary» kitabyn oqyǵannan keıin zańger bolamyn dep sheshken Ivan Gapıch Almaty zań ınstıtýtyn 1951 jyly bitirgen soń Qaraǵandyǵa joldama aldy.
Osylaısha, Ivan Stepanovıchtiń prokýratýra salasyndaǵy uzaq jylǵy qyzmeti bastaldy. Sonyń ishinde Ońtústik Qazaqstan oblysy prokýrorynyń orynbasary, Kókshetaý oblysynyń prokýrory, Qazaq KSR prokýratýrasynyń asa mańyzdy ister jónindegi tergeýshisi boldy. Al 1966 jyldan 1986 jyly zeınetke shyqqanǵa deıin Batys Qazaqstan oblysy prokýrorynyń birinshi orynbasary qyzmetin atqardy. Basqa jerlerge shaqyrǵanmen, osy ólkeden taban aýdarǵan joq.
Gımnazııada ótken is-sharada BQO prokýrorynyń orynbasary Azamat Sátbaev Halyq qaharmany Ivan Gapıchtiń erligi men eńbegi kópke úlgi ekenin atap kórsetti.
— Ivan Gapıch 20 jyl boıy oblys prokýrorynyń birinshi orynbasary retinde qyzmet etip, ózge óńirdiń týmasy bolsa da, Oral qalasynda turaqtap qaldy. Biz ardagerlerimizge árdaıym qurmet kórsetemiz. Oblys prokýratýrasyndaǵy mýzeıdiń bir buryshynda Ivan Stepanovıchke arnaıy oryn berilgen. Keıingi býynǵa biz osyndaı úlgi-ónege kórsete berýimiz kerek, — dedi prokýratýra salasynyń ardageri Aıman Ońaeva.
Estetıkalyq baǵyttaǵy gımnazııa dırektorynyń tárbıe isi jónindegi orynbasary Sáýle Bısenǵalıeva aıryqsha aıta qalarlyqtaı erligi men eńbegi bar Jeńis sarbazynyń ómir jolymen tanysqandaryna qýanyshty ekendigin jetkizdi.
Eske sala keteıik, budan buryn Oralda Ivan Gapıchke Altyn juldyz ben «Otan» ordeni tabys etilgenin jazǵan bolatynbyz.