Ońtústik Koreıa Qazaqstanǵa APR-1400 reaktorymen jumys isteıtin AES salýdy usynbaq
ASTANA. KAZINORM – Búginde Qazaqstannyń bir top jýrnalısi men blogeri Ońtústik Koreıa eliniń atom elektr stansasy jumysymen tanysý úshin saparda júr. Olar is-shara aıasynda jergilikti jerdegi jetekshi kompanııalardyń keńsesinde bolyp, mamandarymen salaǵa qatysty pikir almasty.
Koreı gıdroenergetıka jáne atom energetıkasy (KHNP) kompanııasynyń ókili Chanjhon Songtyń aıtýynsha, qazirgi ýaqytta el aýmaǵynda 26 reaktor jumys istep tur. Olar memleketke qajetti jalpy elektr energetıkasynyń 30 paıyzyn óndiredi. Onyń biri – Sın-Hanýl-2 reaktory ótken jyly ǵana paıdalanýǵa berilgen. Munan bólek, Seýl-3 jáne Seýl-4 reaktorlary salynyp jatyr.
Sonymen qatar 2 reaktor jumysyn toqtatqan. Al koreıalyq kompanııalar salǵan bir AES shetelde, ıaǵnı, Birikken Arab Ámirlikterinde jumys istep tur. Koreıanyń ózindegi jáne BAE-degi AES-ter APR-1400 reaktorymen jumys isteıdi. Ótken jyly ǵana Polshanyń Klımat jáne qorshaǵan orta mınıstrligi el aýmaǵynda salynatyn ekinshi AES qurylysy barysynda dál osyndaı eki reaktordyń qoldanylatynyna qatysty túbegeıli sheshim qabyldanǵanyn málimdegen edi.
APR-1400 – Koreı elektr energetıkalyq korporatsııasy (KEPCO) ázirlegen sý-sýly reaktor. Ol úshinshi býyn reaktory sanalady jáne ońtústikkoreıalyq KHNP men KEPCO kompanııalary ázirlegen qýaty 1 000 MVttyq eki kontýrly OPR-1000 ıadrolyq reaktorynyń jańartylǵan túri.
APR-1400 reaktory 1992 jyly ázirlengenimen Koreı ıadrolyq qaýipsizdik ınstıtýtynan sáıkestik sertıfıkatyn 2002 jyldyń mamyrynda ǵana alǵan bolatyn. Munan keıin AQSh-tyń ıAdrolyq retteý jónindegi komıssııasyna 2014 jyldyń jeltoqsanynda jáne 2015 jyldyń naýryzynda ótinim jiberildi. Osylaısha, atalǵan reaktor AQSh-tyń qaýipsizdik jónindegi bazalyq usynymdaryna saı keletindigi rastaldy. 2017 jyldyń qazanynda Eýropalyq atom stansalary jónindegi kommýnaldyq kásiporyndardyń tehnıkalyq-konsýltatsııalyq toby atalǵan reaktor jobasyn maquldady. Al 2019 jyldyń tamyzynda AQSh-tyń ıAdrolyq retteý jónindegi komıssııasy qurylym AQSh-tyń qaýipsizdik talaptaryna tolyǵymen saı keletindigin qýattap, APR-1400 reaktoryn sertıfıkattady.
Aldaǵy ýaqytta Qazaqstanda atom elektr stansasynyń qurylysyna qatysty jalpyhalyqtyq referendým ótip, oń sheshim qabyldanǵan jaǵdaıda Ońtústik Koreıa AES qurylysyna dál osy reaktordy usynbaq.
«Búginde biz AES jobasyn qolǵa alýǵa nıetti memleketterdiń áleýetti jobalaryn pysyqtaýǵa daıynbyz. Sizderde stansa salynar bolsa, onda osy APR-1400 reaktoryn, ıaǵnı koreılik tehnologııany usynar edik. Al oń sheshim qabyldanǵan jaǵdaıda AES-ti Doosan Group pen Hyundai Engineering & Construction kompanııalary salyp, KHNP menedjerlik qyzmet atqarar edi. Jalpy, AES salý jergilikti kompanııalarǵa da mol múmkindik ashady», - dedi Chanjhon Song.