Oljas Bektenov sırek kezdesetin metaldar salasyn damytý jóninde keńes ótkizdi
ASTANA. KAZINFORM – Premer-mınıstr Oljas Bektenov Memleket basshysynyń «Ádiletti Qazaqstannyń ekonomıkalyq baǵdary» atty Joldaýynda aıtylǵan tapsyrmasyn oryndaý maqsatynda sırek jáne jerde sırek kezdesetin metaldar salasyn damytý máseleleri jóninde keńes ótkizdi. Bul týraly Úkimettiń baspasóz qyzmeti málim etti.
Salany damytý Qazaqstannyń álemdik naryqtaǵy pozıtsııasyn nyǵaıtýǵa, tehnologııalar men kapıtal tartýǵa, sondaı-aq ekonomıkanyń jańa sektorlaryndaǵy jetkizý tizbegine qatysýdy keńeıtýge múmkindik beredi.
Ónerkásip jáne qurylys mınıstri Qanat Sharlapaev aǵymdaǵy jaǵdaı men qabyldanyp jatqan sharalar týraly baıandady, sondaı-aq «Qazatomónerkásip» UAK» AQ, «Taý-Ken Samuryq» JShS, «Ulttyq tehnologııalyq boljaý ortalyǵy» RMK kompanııalarynyń basshylary baıandama jasady.
«Elimizde berıllıı, skandıı óndiretin álemdegi úsh zaýyttyń biri jáne tantal men nıobıdiń tórt álemdik óndirisiniń biri ornalasqan. Ónerkásip jáne qurylys mınıstrliginiń málimdeýinshe, elimizdiń metallýrgııa zaýyttarynda vısmýt, súrme, selen jáne tellýrıd óndiriledi, alıýmınıı totyǵynan gallıı, polımetall shıkizatynan ındıı alý tehnologııasy bar. Bıylǵy qarasha aıynda Almaty oblysyndaǵy qýaty 3,3 mln tonnaǵa deıin jetetin Buǵyty ken ornynda volfram kontsentraty óndirisi iske qosyldy. Jobaǵa salynǵan ınvestıtsııanyń jalpy quny $350 mln-dy qurady», — delingen habarlamada.
Premer-mınıstrge sondaı-aq volfram kenin ıgerý jáne shıkizatty ammonıı paravolframat daıyn ónimine deıin óńdeýdi tereńdetý, magnıtter óndirisi boıynsha klaster qurý salasyndaǵy perspektıvaly jobalar boıynsha júrgizilip jatqan jumys týraly baıandaldy.
Batareıa materıaldaryn, turaqty magnıtterdi óndirý, resaıklıng ádisi jáne ystyqqa tózimdi qorytpalardy óndirý sektorlaryn damytýǵa nazar aýdaryldy. Qajetti metaldardy óndirý jáne qaıta óńdeý boıynsha jobalar iske asyrylýda. Máselen, álemdegi eń iri Sarytoǵan ken oryndarynyń birinde daıyn ónimge jetkizýmen grafıt kontsentratyn óndirý josparlanýda. 2024 jyldan bastap Qazaqstanda marganets sýlfaty monogıdraty shyǵarylady, ol álemdik naryqtyń 5%-yn qamtıdy. Sondaı-aq Germanııanyń Bergbau AG kompanııasymen lıtıı ken oryndaryn ıgerý boıynsha jobalar iske asyrylýda, Koreıanyń KIGAM ınstıtýty Shyǵys Qazaqstan oblysynda lıtııge geologııalyq-geofızıkalyq zertteýler júrgizýde. Sonymen qatar renıı, tantal, volfram, nıkel jáne kobalt metaldary negizinde reaktıvti avıaqozǵaltqyshtar qunynyń 50%-na deıin quraıtyn ystyqqa tózimdi nıkel qorytpalaryn óndirý josparlanýda. Búgingi tańda elimizde avıaqozǵaltqysh qalaqtarynyń synyqtaryn qaıta óńdeý jolǵa qoıylǵan.
Oljas Bektenov qazaqstandyq kompanııalardyń geologııalyq barlaý jumystaryn júrgizý, onyń ishinde ınvestıtsııalardy odan ári tartý úshin tehnıkalyq-ekonomıkalyq negizdemelerdi ázirleý bóligindegi áleýetin atap ótti. Mundaı tásil Qazaqstannyń sırek jáne jerde sırek kezdesetin metaldarynyń álemdik óndirisindegi úlesin keńeıtýge múmkindik beredi. Premer-mınıstr Úkimet otandyq ǵylymı-zertteý ınstıtýttary men óndirýshilerge qoldaý kórsetetinin atap ótti.
Sırek jáne jerde sırek kezdesetin metaldar ónerkásibin damytý otandyq qarjy ınstıtýttarynyń belsendi qatysýyn talap etedi. Ónerkásip jáne qurylys mınıstrligine «Báıterek» holdıngimen birlesip, shıkizat óndirýden bastap tereń óńdelgen ónim shyǵarýǵa deıingi óndiristik tizbektiń tolyq tsıkli bar klaster qurý úshin model ázirleý tapsyryldy. Ónerkásip jáne qurylys mınıstrligine Ulttyq geologııalyq qyzmet bazasynda halyqaralyq akkredıttelgen zerthana qurý máselesin pysyqtaý júkteldi, bul qazaqstandyq kásiporyndarǵa joǵary álemdik standarttarǵa sáıkes bolýǵa múmkindik beredi.
