Oksford ýnıversıteti men QazUÝ farabıtanýshylardy vırtýaldy dıalog alańyna jınady
Onlaın formatta ótken is-sharaǵa AQSh, Germanııa, Ulybrıtanııa, Qazaqstan jáne basqa da elderdiń tanymal ǵalymdary men farabıtanýshylary qatysty.
Uly oıshyl Ál-Farabıdiń Batys pen Shyǵysty baılanystyratyn rýhanı kópirge aınalǵan jarqyn murasy búginde asa ózektilikke ıe bolýda. Ál-Farabıdiń 1150 jyldyǵyn merekeleý aıasynda uly oıshyldyń murasy taǵy bir márte túrli elder men kontınentterdiń ǵalymdary úshin vırtýaldy dıalog alańyna aınaldy.
Sımpozıýmnyń bas uıymdastyrýshysy, QR-nyń Ulybrıtanııadaǵy Elshisi Erlan Ydyrysov quttyqtaý sózinde ál-Farabıdiń rýhanı murasyna júginýdiń búginde, ásirese, pandemııa jáne jahandyq ekonomıka men saıasattaǵy tereń ózgerister jaǵdaıyndaǵy qazirgi zamanǵy álemde zor mańyzy bar ekenin atap ótti. Ál-Farabı ilimi izgilikti ári kemeldi qoǵamǵa qol jetkizý maqsatynda birigý jáne yntymaqtasý ıdeıalaryn alǵa tartady, olar jańa syn-qaterlerge tap bolǵan búgingi kúngi álemde erekshe ózekti.
Sımpozıýmda negizgi spıker retinde QazUÝ rektory, akademık Ǵalym Mutanov sóz sóıledi. Ol qazirgi zamanǵy ýnıversıtetter Ál-Farabıdiń mańyzdy ıdeıasyn nasıhattaýshylarǵa aınalý kerektigin atap ótti, ıaǵnı, bilim alý – oqý júıesiniń tek bir ǵana bóligi, onyń túpnegizin jeke tulǵanyń rýhanı-adamgershilik tárbıesi quraý qajet. Osy rette, QazUÝ BUU-nyń Jahandyq haby retinde jańa býyn ýnıversıtetiniń – «Ýnıversıtet 4.0» modelin ázirlep engizdi. Onyń basty mıssııasy – joǵary bilikti mamandardy óziniń jeke taǵdyryna ǵana emes, búkil adamzattyń bolashaǵyna jaýapty el jáne álem azamattary retinde daıarlaý. BUU shtab-páterinde usynylǵan jáne keńinen taratylýǵa usynylǵan bul model búgingi tańda halyqaralyq deńgeıde BUU Órkenıetter alıansymen birlesip jáne álemniń 12 jetekshi ýnıversıtetterinde qurylǵan Ál-Farabı ortalyqtary arqyly júzege asyrylýda.
Oksford ýnıversıtetiniń ıslamdyq zertteýler ortalyǵynyń dırektory Farhan Nızamı óz sózinde Ál-Farabıdiń zııatkerlik murasynyń qazirgi álem úshin ózektiligin atap ótti.
«Islamnyń altyn ǵasyrynda» túrli ǵylymı salalardy zertteı otyryp, uly ǵalym búkil adamzattyń úlken ıgiligi bolyp tabylatyn baı shyǵarmashylyq mura qaldyrdy. «Biz úshin Ál-Farabı esimimen atalǵan QazUÝ-men yntymaqtasý úlken qurmet. Biz uly oıshyldyń ilimimen qarýlanýymyz úshin áli de kóp zertteý júrgizýimiz kerek. Sımpozıým jalpy Qazaqstanmen akademııalyq jáne ǵylymı qarym-qatynastardy nyǵaıtýda óz jalǵasyn tabady degen úmittemin», - dedi doktor Farhan Nızamı.
Ál-Farabıdiń izgilikti qoǵam týraly ilimin talqylaýdy Lıýdvıg-Maksımılıan atyndaǵy Mıýnhen ýnıversıtetiniń professory Pıter Adamson jalǵastyrdy. Kembrıdj ýnıversıtetiniń professory Ferıel Býhafa uly ǵalym fılosofııasyndaǵy jaqsylyq pen zulymdyqtyń ontologııasyn taldady. Etnograf jáne arab mýzykasynyń teorııasy jónindegi mamany, Ýeslıan ýnıversıtetiniń (AQSh) professory Saıda Daýkeeva Ál-Farabıdiń mýzykany damytýdaǵy mańyzdy róli jáne onyń osy baǵyttaǵy zertteýleri men ǵylymı eńbekteri týraly áńgimeledi.
Onlaın sımpozıýmnyń qatysýshylary atap ótkendeı, osyndaı is-sharalardy ótkizý Uly Ál-Farabıdiń murasyn nasıhattaýǵa yqpal etip qana qoımaı, izgilikti álemdi qurýǵa jol ashady.