Nıý-Iorkte BUU Bas Assambleıasynyń 80-sessııasy ashyldy
ASTANA. KAZINFORM – BUU Bas Assambleıasynyń 80-shi sessııasyn ashqan jańa tóraıym Annalena Berbok uıymǵa múshe memleketterdi soǵystar men kedeılikten klımattyń ózgerýine deıingi jahandyq daǵdarystarǵa qarsy birigýge shaqyrdy, dep habarlaıdy BUU.
Annalena Berbok – Bas Assambleıaǵa tóraǵalyq etetin tarıhtaǵy besinshi áıel. Ol 1945 jyly San-Frantsısko konferentsııasynda qabyldanǵan Birikken Ulttar Uıymynyń quryltaıshy Jarǵysy boıynsha ant qabyldap, óziniń aldynda tóraǵa bolǵan kamerýndyq Fılemon ıAngtan Assambleıanyń áshekeılengen baltasyn alyp, batyldyqpen jáne ınklıýzıvtilikpen basqarýǵa ýáde berdi.
Berbok bul «erekshe sessııa» bolatynyna sendirdi, óıtkeni kópjaqty júıe bir-birine qaıshy keletin daǵdarystar men tereńdeı túsken kelispeýshilikterge tap boldy.
Óziniń sózinje Berbok dúnıe júzindegi mıllıondaǵan adam – Gazadaǵy ashtyqtan ólgen balalar men mektepke bara almaı júrgen aýǵan qyzdarynan bastap zymyran atqylaýynan jasyrynyp jatqan Ýkraınadaǵy otbasylar men úılerin teńiz jutyp jatqan Tynyq muhıty araldarynyń turǵyndaryna deıin tap bolyp otyrǵan aýyr shyndyqty moıyndady.
Berbok BUU-nyń gýmanıtarlyq kómek kórsetýdegi mańyzdy rólin atap ótip, mıllıondaǵan adamnyń Balalar qory (UNICEF), Dúnıejúzilik azyq-túlik baǵdarlamasy (WFP) jáne Dúnıejúzilik densaýlyq saqtaý uıymy (WHO) sııaqty mekemelerge senip otyrǵany týraly aıtty.
Ol múshe memleketterdi reformalardy ilgeriletý, ótken jyly qabyldanǵan Bolashaq paktisin júzege asyrý jáne protsedýranyń ózine emes, mazmunyna nazar aýdarý arqyly BUU-ny «HHI ǵasyrǵa jaramdy» etýge shaqyrdy.
Onyń aldaǵy jylǵa arnalǵan basymdyqtardyń qatarynda BUU-nyń 80-shi reformasynyń kún tártibin júzege asyrý, kelesi Bas hatshyny tańdaý protsesine jetekshilik etý, sondaı-aq beıbitshilik, turaqty damý jáne adam quqyqtaryn ilgeriletýge kómektesý bar.
Bas hatshy Antonıý Gýterrısh Berbokty saılanýymen quttyqtap, onyń kóregendigi men tájirıbesin joǵary baǵalap, úkimetterdi 80 jyl buryn BUU qurý úshin elderdi biriktirgen jigerlilikti tanytýǵa shaqyrdy.
Buǵan deıin habarlanǵandaı, BUU Bas Assambleıasynyń bıylǵy taqyryby – «Birge jaqsyraq: Beıbitshilik, damý jáne adam quqyǵy úshin 80 jyl jáne odan da kóp».
BUU Bas Assambleıasynyń mańyzdy bóligi joǵary deńgeıdegi jalpy pikirtalas (23-27 jáne 29 qyrkúıek) bolady, onda memleket basshylary kúrdeli jahandyq máseleler men ujymdyq árekettiń mańyzdylyǵyn qarastyrady. 23-27 jáne 29 qyrkúıek kúnderi ótetin joǵary deńgeıdegi jalpy pikirtalas BUU Bas assambleıasynyń mańyzdy bóligine aınalyp, onda túrli memleket basshylary kúrdeli jahandyq máseleler men ujymdyq is-qımyldyń mańyzdylyǵyna qatysty sóz sóıleıdi.
Jalpy pikirtalasty Brazılııa prezıdenti Lýıs Inasıo Lýla da Sılva ashatyny belgili.
AQSh prezıdenti Donald Tramp 23 qyrkúıekte jalpy pikirtalasta sóz sóıleıdi, bul onyń ekinshi merzimdegi alǵashqy sóz sóıleýi bolady, dep habarlaıdy Outlookindia.
Alaıda AQSh prezıdentiniń BUU Bas Assambleıasyna qatysýy týraly resmı málimdeme bolǵan joq.
Úndistan premer-mınıstri Narendra Modı BUU-daǵy jalpy pikirtalasqa qatyspaıdy, al eldiń atynan Syrtqy ister mınıstri Sýbrahmanıam Djaıshankar keledi dep kútilip otyr.
Izraıl, Qytaı, Pákistan jáne Bangladesh úkimet basshylary is-sharaǵa qatysatynyn rastady jáne 26 qyrkúıekte Assambleıada sóz sóıleıdi.
Buǵan deıin Frantsııa prezıdenti Emmanıýel Makron BUU Bas assambleıasynda Palestına memleketin tanýǵa ýáde bergen edi, biraq onyń bul málimdemeni ózi jasaý-jasamaýy áli belgisiz.
AQSh-tyń BUU Bas assambleıasyndaǵy Palestına delegatsııasyna vıza berýden bas tartýy Palestına men Izraıldiń eki memleketti sheshimine arnalǵan bir kúndik konferentsııany BUU-nyń Nıý-Iorktegi shtab-páterinen Jenevadaǵy basqa úlken orynǵa kóshirý týraly úndeýlerge ákeldi, dep habarlaıdy The Guardian.
Aq úı Palestına avtonomııasynyń prezıdenti Mahmud Abbas pen Palestınanyń basqa 80 sheneýnigine Bas assambleıa sessııasyna qatysý úshin vıza berýden bas tartty. 1988 jyly AQSh Palestınany azat etý uıymynyń jetekshisi ıAsır Arafatqa Nıý-Iorkke kirýge tyıym salǵan.
Basylymnyń habarlaýynsha, AQSh lańkestikke qarsy zańdarǵa silteme jasaı otyryp Brazılııa, Iran, Sýdan jáne Zımbabve dıplomattaryna da tyıym salýy múmkin.
Brazılııaǵa keletin bolsaq, yqtımal vızalyq shekteýlerdiń prezıdent Lýıs Inasıo Lýla da Sılvaǵa nemese BUU sammıtindegi el delegatsııasynyń tómengi deńgeıdegi múshelerine áser etý-etpeýi áli belgisiz.
BUU Bas assambleıasynyń mereıtoılyq sammıtinde qandaı is-sharalar ótetinin myna materıaldan oqı alasyz.
Buǵan deıin Qasym-Jomart Toqaev BUU Bas Assambleıasynyń mereıtoılyq sessııasynda sóz sóıleıtinin jazǵan bolatynbyz.