Norvegııalyq sýretshi qazaqstandyq ardagerlerdi izdestirýde
Vebern Sand – «Raýshangúl saraıy» («Rose Castle») atty iri óner-aǵartý jobasynyń jetekshisi. Keshen 2020 jyly Norvegııaǵa natsıstik shabýyldyń 80 jyldyǵyna jáne eldiń tolyq azat etilýiniń 75 jyldyǵyna oraı Osloda ashyldy. Joba eki negizgi taqyrypqa arnalǵan: Norvegııanyń jaýlap alynýy jáne norveg qoǵamynyń qundylyqtary – demokratııa, gýmanızm jáne quqyqtyq memleket.
Keshende 100-den astam súret pen ınstallıatsııalar qoıylǵan. Sýretshiniń ardagerlermen jeke áńgimelerine negizdelgen «Tarıh júzderi» portretter toptamasy erekshe orynǵa ıe.
Sýretshi Norvegııany jáne shetelderdi aralap, qarsylasý qozǵalysynyń múshelerimen, fashıstik rejımmen kúresken sarbazdarmen, 1940–45 jyldardaǵy Norvegııadaǵy soǵystyń kýágerlerimen jáne qurbandarymen kezdesti.
««Raýshangúl saraıy» art-jobasy 1944 jyldyń kúzinde Norvegııanyń soltústigin azat etýge qatysqan Qazaqstan jaýyngerlerine jáne Ekinshi dúnıejúzilik soǵys kezinde Norvegııada tutqynda bolǵandarǵa qurmeti men rızashylyǵyn bildiredi. Biz sizderdiń bastan keshkenderińizdi Norvegııa halqyna tanymal bolǵanyn qalaımyz», – deıdi V. Sand.
Sýretshi Keńes áskeriniń qazaqstandyq ardagerlerimen jeke suhbattasyp, olardy «Tarıh júzderi» ekspozıtsııasyna qosqysy keledi. Pandemııaǵa baılanysty V. Sand Qazaqstanǵa kele almaıdy, alaıda onlaın rejıminde baılanysa alady. Suhbat kezinde túsirilgen fotosýretter men eskızder negizinde sýretshi portret salyp, ony Oslodaǵy «Raýshangúl saraıynda» ornalastyrady.
Qazaqstannyń Oslodaǵy Elshiligi jurtshylyqty osy jobany qoldap, Norvegııada bolǵan qazaqstandyq ardagerlerdi izdeýge kómektesýdi ótinedi. Joba sarbazdarymyzdyń erligin máńgilikke saqtap, eki el arasyndaǵy gýmanıtarlyq baılanysty nyǵaıtady.
Ardagerlerdiń sýretshimen kezdesýin uıymdastyrý úshin kelesi adrestergen baılanysqan jón: Qazaqstannyń Norvegııadaǵy Elshiligi: oslo@mfa.kz, KazakhstanNorway@gmail.com, +47 22420643; Qazaqstan Respýblıkasy Syrtqy ister mınıstrliginiń Halyqaralyq aqparat komıteti: kmi@mfa.kz, +7 7172 720685.
Súretterdi usynǵan The Norwegian art project The Rose Castle.
Anyqtama úshin: 1944 jyldyń kúzinde Petsamo-Kırkenes operatsııasyna 130 myńnan astam keńes jaýyngerleri qatysty, nátıjesinde vermaht áskerleri keńestik Arktıkadan, Fınlıandııanyń soltústiginen jáne Norvegııanyń soltústiginen yǵystyryldy. Operatsııaǵa qatysqan qazaqstandyqtardyń sany týraly naqty málimet joq, biraq Elshilik qaza bolǵan 65 qazaqstandyqtyń esimderin anyqtady.
Sonymen qatar, Ekinshi dúnıejúzilik soǵys kezinde basyp alynǵan Norvegııadaǵy kontslagerlerde 100 myńǵa jýyq keńes áskerı tutqyny bolǵan. Norvegııadaǵy áskerı qabirler týraly málimetter bazasyn tsıfrlandyrý taıaý jyldary ǵana bastaldy. Búgingi tańda Elshilik