Nıderland turǵyndary qaı partııaǵa daýys berdi
ASTANA. KAZINFORM – Nıderlandydaǵy parlamenttiń kezekten tys saılaýynda «D66» solshyl lıberaldy partııasy aldyńǵy saılaýǵa qaraǵanda úsh ese kóp daýys jınady. Nıderlandydaǵy negizgi saıası oqıǵalardyń órbýin Kazinform agenttiginiń menshikti tilshisi baıandaıdy.
Daýys berý nátıjesinde «D66» eýropashyl partııasy Parlamenttiń tómengi palatasynda Gert Vılderstiń ońshyl popýlıstik «Bostandyq partııasymen» birdeı daýys jınap, birinshi oryndy bólisti. Ekeýi de 16,7% daýys jınady jáne arasyndaǵy alshaqtyq bar-joǵy 2 myń daýysty qurady.
Gert Vılderstiń «Bostandyq partııasy» 16,7% daýys jınaǵanyna qaramastan, bul saılaý oǵan saıası soqqy boldy. Budan nıderlandyqtardyń ońshyldardyń saıasatynan sharshaǵanyn ańǵarýǵa bolady.
Parlament palatasynda bar bolǵany 150 oryn bar: «Bostandyq partııasy» men D66 partııasyna - 26 mandattan, Bostandyq pen demokratııany qoldaıtyn Halyq partııasyna (VVD) - 22 jáne Fermerlik-azamattyq qozǵalysqa (VVV) - 4 mandat beriledi.
«Hrıstıandyq-demokratııalyq úndeý» (CDA) ońshyl-ortalyq saıası partııasynyń mandat sany 5-ten 18-ge deıin, al JA21 ýltraońshyl partııasynyń mandat sany 1-den 9-ǵa deıin artady.
Bul Nıderlandynyń keıingi jyldardaǵy tarıhyndaǵy eshbir partııa 30 mandat ala almaǵan alǵashqy saılaý boldy.
Óz kezeginde, Eýropa astanasy sanalatyn Brıýssel Nıderlandydaǵy parlamenttik saılaýdyń qorytyndysyna oń kózqaras tanytty. Sebebi «D66» kóshbasshylary Eýroodaq basshylyǵy men syrtqy saıasattyń eýrotsentrıstik ıdeıalaryn jaqtaıdy.
Saılaýshylardyń D66-ny nege qoldady?
Nıderlandydaǵy respondentter atap ótkendeı, «D66» ókilderi «Bostandyq partııasynyń» ońshyldary jıi qoldanatyn popýlıstik málimdemelerge súıene otyryp, saılaý naýqanyn saýatty uıymdastyra aldy. Ol jerde zańsyz kóshi-qonǵa qarsy kúres jáne jańa turǵyn úımen qamtamasyz etý máselesi kóterilgen.
Eldiń aýmaǵy shaǵyn bolǵandyqtan munda ár sharshy metrdiń baǵasy sharyqtap tur. Sol sebepti turǵyn úı máselesi (housing crisis) nıderlandyqtardyń kópshiligi úshin ótkir áleýmettik máselege aınalǵan. Osy oraıda «D66» jetekshisi Rob Iettenniń «10 jańa qala» salý jáne qoljetimdi baspana týraly sózi saılaý aldynda oń áserin berdi.
Ekinshiden, qoǵamnyń bir bóligi jergilikti saıasatkerlerge de, eldiń musylman qaýymyna da qatal málimdemeler jasaýdan qoryqpaıtyn Gert Vıldser úshin alańdaýshylyq sezinýi múmkin. Ádette jergilikti nıderlandyqtar ishki saıasatta turaqtylyk pen úılesimdilik bolǵanyn qalaıdy. Oǵan qosa jasy egdelep qalǵan G.Vılderske qaraǵanda kópshiliktiń kóńili lıberaldardyń jas kóshbasshysy Rob Djettenge kóbirek aýatyny baıqalady.
Rob Arnoldýs Adrıanýs Ietten 1987 jyly 25 naýryzda dúnıege kelgen. Nıderlandtyń saıası jáne memleket qaıratkeri, Nıderlandynyń Ókilder palatasynyń múshesi (2017-2022, 2023 jyldan bastap). Buǵan deıin Nıderlandy premer-mınıstriniń birinshi orynbasary jáne klımat jáne energetıkalyq saıasat mınıstri bolǵan.
Parlamenttik saılaýdyń resmı nátıjeleri 7 qarashada jarııalanatyny belgili. Alaıda, jeńiske jetken kandıdattar parlamentte kópshilik koalıtsııa qurýǵa májbúr bolatyny anyq. Ol úshin D66 basqa iri birlestikterdiń qoldaýyna ıe bolýy kerek. Sonymen, koalıtsııaǵa bostandyq pen demokratııa úshin Halyq partııasy (VVD) jáne «GreenLeft-Labor» solshyl ortalyq partııasy kire alady.
Osylaısha, R. Djetten Eýropalyq Odaqtaǵy «eń jas» premer-mınıstr atanýy múmkin.