Nekege turýǵa májbúrleý men «dropperlik» úshin qylmystyq jaýaptylyq engizildi

ASTANA. KAZINFORM – Búgin Senattyń jalpy otyrysynda «Qazaqstan Respýblıkasynyń keıbir zańnamalyq aktilerine Qazaqstannyń qylmystyq zańnamasyn ońtaılandyrý máseleleri boıynsha ózgerister men tolyqtyrýlar engizý týraly» Zańy eki oqylymda qaralyp, maquldandy.

Zańda qylmystyq jaýaptylyqty belgileýge, jaza taǵaıyndaýǵa jáne qylmystyq-quqyqtyq yqpal etýdiń ózge de sharalaryna, úkimniń oryndalýyna baılanysty qoǵamdyq qatynastar retteledi.

Senattyń Konstıtýtsııalyq zańnama, sot júıesi jáne quqyq qorǵaý organdary komıtetiniń málimetine qaraǵanda, zań qylmystyq protseske barlyq qatysýshylardyń múddelerin saqtaýdy eskere otyryp ázirlendi. Onda azamattardyń quqyqtaryn qorǵaýdy kúsheıtý, qylmystyq protsestiń básekelestigin nyǵaıtý, qylmystyq protsesti ońtaılandyrý jáne «bıýrokratııadan aryltý» máseleleri teńgerimdi túrde pysyqtaldy.

Atap aıtqanda, zańda azamattardy qylmystyq qýdalaý sheńberine negizsiz tartýdy bolǵyzbaıtyn normalar eskerilgen.

Advokattarǵa aıyptaý aktisine qarama-qarsy qujatty – qorǵaý aktisin sotqa engizý quqyǵy beriledi.

Túzetýlerdiń jekelegen blogynda qylmystyq jazalardy taǵaıyndaý, bosatý jáne oryndaý tártibin utymdy etý kózdeledi.

Sonymen qatar, zańda mynadaı túzetýler qamtylǵan:

- Memleket basshysynyń tapsyrmasyn oryndaý úshin Qylmystyq kodekske jeke adamǵa qarsy asa qaýipti jáne aýyr qylmystar jasaǵany úshin qylmystyq jaýaptylyqty kúsheıtý boıynsha birqatar túzetý engizildi;

- ómir boıyna bas bostandyǵynan aıyrý qoldanylmaıtyn adamdar sanattaryn keńeıtý. Máselen, Qylmystyq kodekstiń 46-baby, eger baptyń sanktsııasynda ómir boıyna bas bostandyǵynan aıyrýdan basqa jazanyń ózge túri kózdelmese, onda on segiz jasqa deıin qylmys jasaǵan adamdarǵa on bes jyldan jıyrma jylǵa deıingi merzimge bas bostandyǵynan aıyrý taǵaıyndalady, al áıelderge, birinshi nemese ekinshi toptaǵy múgedektigi bar adamdarǵa, alpys úsh jastaǵy jáne ol jastan asqan erkekterge jıyrma jyldan jıyrma bes jylǵa deıingi merzimge bas bostandyǵynan aıyrýdy taǵaıyndaıtyn normamen tolyqtyrylady;

- nekege turýǵa májbúrlegeni úshin, sondaı-aq «dropperlik» (alaıaqtarǵa kıber-alaıaqtyqty júzege asyrý maqsatynda jalǵan tólem drop-kartalaryn usyný) úshin qylmystyq jaýaptylyq engizildi;

- shartty túrde merziminen buryn bosatý qoldanylýy múmkin adamdardyń tizbesi múgedektigi bar balalardy tárbıelep otyrǵan adamdarmen tolyqtyryldy;

- aýyr qylmystar jáne asa aýyr qylmystar boıynsha sottylyqty óteý merzimi tıisinshe 8 jáne 10 jylǵa deıin uzartyldy (buryn jalpy tártippen sottylyq sáıkesinshe 6 jáne 8 jyldan keıin óteletin);

- Qylmystyq kodekske stalkıng, ıaǵnı adamdy onyń erkine qaıshy keletin, zorlyq-zombylyqpen ushtaspaıtyn, eleýli zııan keltirýge ákep soqqan baılanys ornatýǵa jáne onyń izine túsýge baǵyttalǵan is-áreketterde kórinis tabatyn, adamdy zańsyz qýdalaǵany úshin qylmystyq jaýaptylyqty kózdeıtin jańa 115-1-bap engizildi;

- shegilmeıtin temeki buıymdaryn jáne veıpterdi satý jáne taratý maqsatynda saqtaǵany, jóneltkeni, tasymaldaǵany úshin qylmystyq jaýaptylyq belgilendi;

- Qylmystyq kodekske áýe kemesin basqarýǵa kedergi keltirgeni úshin qylmystyq jaýaptylyqty kózdeıtin jeke 352-1-bap engizildi;

- toptasyp jasaǵan qylmystyq quqyq buzýshylyqtar úshin qylmystyq jaýaptylyqqa qatysty naqtylaýshy túzetýler qabyldandy.

Budan buryn habarlanǵandaı, búgin Senattyń jalpy otyrysynda QR Joǵarǵy sotynyń sýdıalary qyzmetinen bosatyldy.